Kto dziedziczy spadek po bezdzietnym? To zależy od stopnia pokrewieństwa
Spadek po bezdzietnym nie rozpływa się w powietrzu - ktoś musi go przejąć. Prawo ściśle określa, w jaki sposób i między jakie osoby będzie on rozdzielony. Przewiduje przy tym dwie sytuacje: kiedy zmarła osoba zostawiła testament oraz kiedy nie ma takiego dokumentu. W tym drugim przypadku stosuje się dziedziczenie ustawowe. Wyjaśniamy, kto dziedziczy spadek po bezdzietnym zmarłym i jak wygląda cała procedura z tym związana.
Jeśli osoba bezdzietna pozostawiła testament, najlepiej spisany notarialnie, ten dokument rozwiązuje wszelkie kwestie dziedziczenia. Otwarcie testamentu następuje u notariusza i jego postanowienia są niepodważalne. Jeśli jednak zmarły nie pozostawił testamentu, wszelkie wątpliwości rozwiązuje dziedziczenie ustawowe.
W przypadku braku testamentu lub w sytuacji, gdy część majątku nie została w nim rozdysponowana, stosuje się dziedziczenie ustawowe. Jego przepisy dokładnie określają komu, w jakiej kolejności i w jakiej części należy się spadek po osobie zmarłej, również bezdzietnej. Kolejność dziedziczenia ustawowego jest ściśle określona przez prawo:
- pierwsza grupa: małżonek i zstępni (dzieci) spadkodawcy;
- druga grupa: małżonek i rodzice spadkodawcy;
- trzecia grupa: małżonek i rodzeństwo spadkodawcy;
- czwarta grupa: dziadkowie spadkodawcy;
- piąta grupa: pasierbowie spadkodawcy;
- szósta grupa: gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy i Skarb Państwa.
W przypadku, gdy wśród spadkobierców zabraknie osób z pierwszej grupy, w następne w kolejce do spadku są osoby z grupy niższej.
W przypadku osoby, która nie zostawiła zstępnych, wiele zależy od tego, jak wygląda struktura jej dalszej i bliższej rodziny. Kto zatem dziedziczy spadek po bezdzietnym? Kolejność dziedziczenia wygląda tu następująco:
- jeśli bezdzietny miał małżonka i rodziców, małżonek dziedziczy 50 proc. masy spadkowej, rodzice po 25 proc.;
- jeśli bezdzietny miał małżonka, ale rodzice nie żyją, małżonek dziedziczy 50 proc. masy spadkowej, a zstępni rodziców, czyli rodzeństwo zmarłego, dziedziczą drugą połowę podzieloną na równe części;
- jeśli bezdzietny nie miał żyjących rodziców ani rodzeństwa, małżonek dziedziczy 100 proc. majątku;
- jeśli bezdzietny nie miał małżonka, jego rodzice dziedziczą spadek po połowie;
- jeśli bezdzietny nie miał małżonka, rodziców ani rodzeństwa - wartość spadku dzielona jest między jego dziadków, a jeśli ich nie ma - ich potomków, czyli ciotki i wujków bezdzietnego, a w przypadku, kiedy nie żyją - na ich potomków;
- jeśli bezdzietny nie miał żadnej bliższej rodziny, spadek przechodzi na rzecz gminy, która była ostatnim miejscem zamieszkania spadkodawcy lub na Skarb Państwa.
Postępowanie w sprawie dziedziczenia ustawowego przeprowadza sąd właściwy dla ostatniego miejsca zamieszkania osoby spadkodawcy.
Z dziedziczenia po bezdzietnym wyłączone są osoby, które zrzekły się spadku. Tym samym pozbawiły one możliwości dziedziczenia swoich zstępnych, czyli dzieci i wnuki. Jeśli małżonek spadkodawcy przed jego śmiercią otrzymał dokumenty rozwodowe lub separacyjne wskazujące na jego winę rozpadu związku, również zostanie wykluczony z postępowania spadkowego. Czasem dziedziczenie ustawowe jest uruchamiane w wyniku podważenia testamentu. W takim wypadku praw do spadku mogą być pozbawione osoby, które dopuściły się rażących nadużyć lub zaniedbań w stosunku do spadkodawcy.
Czytaj też:
Bez tego nie sprzedasz odziedziczonej nieruchomości. Wzór wniosku o stwierdzenie nabycia spadku
Subkonto w ZUS skrywa spore kwoty. Jak to sprawdzić?
ZUS wypłaca pieniądze po zmarłych. Średnio to 29 tys. złotych
