Obowiązki biura podróży i prawa urlopowicza
Przed wyjazdem na urlop warto zapoznać się z uprawnieniami przysługującymi klientom zawierającym umowy z organizatorami wycieczek turystycznych, tj. np. biurem podróży. Znajomość powyższych uprawnień pozwoli uniknąć niekorzystnych dla konsumenta postanowień umownych oraz wynikających z nich negatywnych konsekwencji, których wiele osób już doświadczyło.
Aby nasze wakacje pozostały wymarzone, bez zbędnych nieprzewidzianych "atrakcji", warto zapoznać się z poniższymi uprawnieniami konsumentów i dobrze przeanalizować umowę z biurem turystycznym. Prawa nabywcy wycieczki czy wczasów oraz obowiązki organizatorów usług turystycznych, jeżeli umowy z klientami o świadczenie usług turystycznych są zawierane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wynikają z ustawy o usługach turystycznych, a w zakresie w niej nieuregulowanym z przepisów Kodeksu cywilnego oraz innych ustaw chroniących konsumentów.
Warto podkreślić, że cena ustalona w umowie nie może być podwyższona, chyba że umowa wyraźnie przewiduje możliwość podwyższenia ceny, a organizator wyjazdu udokumentuje wpływ na podwyższenie ceny z powodu wzrostu kosztów transportu, wzrostu opłat urzędowych, podatków lub opłat należnych za takie usługi, jak lotniskowe, załadunkowe lub przeładunkowe w portach morskich i lotniczych lub wzrostu kursów walut. Należy pamiętać, iż ewentualne podwyższenie ceny nie może nastąpić później niż 20 dni przed datą wyjazdu.
Za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy o świadczeniu usług turystycznych organizator wycieczki ponosi pełną odpowiedzialność, która nie może być wyłączona w umowie. Odpowiedzialność ta może być wykluczona tylko wtedy, gdy wyłączną przyczyną braku należytego wykonania umowy jest działanie lub zaniechanie klienta, osób trzecich lub siła wyższa. Istnieje możliwość ograniczenia odpowiedzialności do dwukrotności ceny imprezy turystycznej względem każdego klienta. Warto przy tym podkreślić, że postanowienie umowne ograniczające odpowiedzialność organizatora do wysokości wpłaty uczestnika jest niedopuszczalne, a ograniczenie do dwukrotności ceny dotyczy wyłącznie szkód majątkowych i nie obejmuje szkód na osobie. Odpowiedzialność za szkody niemajątkowe nie może być ograniczona.
Warto dokładnie zapoznać się z informacjami zamieszczonymi w broszurach, folderach czy katalogach, gdyż o ile strony nie postanowią inaczej, stają się one postanowieniami umowy. Powinny one dotyczyć m.in. ceny imprezy, miejsca pobytu, rodzaju środka transportu, położenia i rodzaju obiektu zakwaterowania, ilości i rodzaju posiłków, programu zwiedzania i atrakcji turystycznych, kwoty zaliczki w cenie imprezy, terminu zapłaty całej ceny. Dobrze będzie również zachować broszury dotyczące wycieczki, na którą zdecyduje się i zakupi klient, aby później w razie wątpliwości móc się powołać na ich postanowienia oraz opis.
W przypadku, gdy organizator przed rozpoczęciem imprezy turystycznej jest zmuszony z przyczyn od niego niezależnych zmienić istotne warunki umowy z klientem, to powinien on niezwłocznie powiadomić o tym fakcie klienta. W takiej sytuacji klient ma prawo zaakceptować zmienioną umowę albo odstąpić od umowy za natychmiastowym zwrotem wszystkich wniesionych świadczeń i bez obowiązku zapłaty kary umownej. Klauzula stanowiąca, iż podwyższenie ceny nie może być podane przez uczestnika jako powód rezygnacji bez naliczenia kosztów jest niezgodna z prawem i nie może być zastosowana.
Organizator turystyki, który w czasie trwania danej imprezy turystycznej nie wykonuje przewidzianych w umowie usług, stanowiących istotną część programu tej imprezy, jest obowiązany, bez obciążania klienta dodatkowymi kosztami, wykonać w ramach tej imprezy odpowiednie świadczenia zastępcze. Jeżeli jakość świadczenia zastępczego jest niższa od jakości usługi określonej w programie imprezy turystycznej, klient może żądać odpowiedniego obniżenia ceny imprezy.
Warto pamiętać o powyższych podstawowych obowiązkach organizatora turystyki, tj. biura podróży i dokładnie przeanalizować umowę o świadczeniu usług turystycznych. Powinniśmy sprawdzić czy zawiera ona podstawowe elementy jak np. cenę; miejsce pobytu lub trasę imprezy; rodzaj, klasę, kategorię lub charakterystykę środka transportu; położenie, rodzaj i kategorię obiektu zakwaterowania, według przepisów kraju pobytu; ilość i rodzaj posiłków czy program zwiedzania i atrakcji turystycznych. Powinniśmy również zwrócić uwagę czy umowa, którą zamierzamy podpisać nie zawiera klauzul niedozwolonych wymienionych w rejestrze prowadzonym przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który jest dostępny na stronie internetowej urzędu.
Aneta Wrona
Kancelaria Prawna M. Szulikowski i Partnerzy
Podstawa prawna:
- Ustawa o usługach turystycznych z dn. 29.08.1997 r. - tekst jedn. Dz.U. z 2004, Nr 223, poz. 2268.
