Podstawa i dopełnienie ekwiwalentu za urlop

Wliczanie składników do podstawy

Metodyka ustalania ekwiwalentu pieniężnego za urlop wynika z przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. z 1997 r. nr 2, poz. 14 ze zm.). W celu jego obliczenia przyjmuje się, w sposób zgodny z powołanym rozporządzeniem, trzy grupy składników, tj. określone w stałej miesięcznej wysokości, przysługujące za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc, z wyłączeniem stałych miesięcznych oraz przysługujące za okresy dłuższe niż 1 miesiąc.

I tak, składniki wynagrodzenia określone w stałej stawce miesięcznej uwzględnia się przy obliczaniu ekwiwalentu w wysokości należnej w miesiącu nabycia do niego prawa.

Zmienne składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc, wypłacone w okresie 3 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, przyjmuje się przy ustalaniu podstawy tego ekwiwalentu w przeciętnej wysokości z tego okresu.

Jeśli jednak przez cały okres przyjęty do ustalenia podstawy wymiaru ekwiwalentu poprzedzający miesiąc nabycia do niego prawa lub przez okres krótszy, lecz obejmujący pełny miesiąc kalendarzowy lub pełne miesiące kalendarzowe, pracownikowi nie przysługiwało wynagrodzenie zmienne - przy ustalaniu tej podstawy uwzględnia się najbliższe miesiące, za które ono przysługiwało.

Wynagrodzenie zmienne wymaga też czasami dopełnienia podstawy. Stosuje się je, gdy pracownik nie przepracował pełnego okresu, z którego obliczana jest podstawa wymiaru. Wówczas wynagrodzenie jakie pracownik faktycznie otrzymał w tym okresie dzieli się przez liczbę dni pracy, za które to wynagrodzenie przysługiwało. Otrzymany wynik mnoży się przez liczbę dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy (przykład 1).

Natomiast składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż 1 miesiąc, wypłacone w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, uwzględnia się przy jego ustalaniu w średniej wysokości z tego okresu (przykład 2).

Obliczanie ekwiwalentu

Ekwiwalent za niewykorzystany urlop oblicza się:

• dzieląc sumę miesięcznych wynagrodzeń przez współczynnik urlopowy, a następnie
   
• dzieląc tak otrzymany ekwiwalent za jeden dzień urlopu przez liczbę odpowiadającą dobowej normie czasu pracy obowiązującej pracownika, a następnie,
   
• mnożąc tak otrzymany ekwiwalent za jedną godzinę urlopu przez liczbę godzin niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego.

W podanym sposobie obliczania ekwiwalentu wykorzystywany jest współczynnik urlopowy, który wyraża przeciętną miesięczną liczbę dni przypadających do przepracowania w tym roku. W 2018 r. współczynnik do obliczania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop dla pracowników pełnoetatowych wynosi 20,92. Dla pracownika "niepełnoetatowego" podlega on proporcjonalnemu zmniejszeniu do wymiaru czasu pracy takiego pracownika. Dla zatrudnionego na 1/2 etatu współczynnik urlopowy w 2018 r. wynosi 10,46, tj. 1/2 etatu × 20,92.

Jak wynika z powołanych przepisów sposób obliczenia ekwiwalentu za urlop jest jednakowy dla pracowników pełnoetatowych i niepełnoetatowych. Różnica polega na stosowaniu współczynnika urlopowego zmniejszonego proporcjonalnie do wielkości etatu.