Postępowanie pracodawcy przy zajęciach komorniczych

Z pytania Czytelnika nie wynika czy dopełnił obowiązku informacyjnego względem komorników. Jeżeli tak i pomimo to nie otrzymał wezwania od komornika właściwego dla wszystkich zajęć, ma prawo skorzystać z instytucji przewidzianej w art. 767 K.p.c., czyli skargi na czynności komornika (w tym przypadku, na zaniechania komornika), którą składa się do sądu rejonowego właściwego ze względu na siedzibę kancelarii komornika.

Gdy do pracodawcy dociera zajęcie komornicze wynagrodzenia pracownika, ma on obowiązek:

• w ciągu tygodnia od zajęcia przedstawić komornikowi zestawienia periodycznego wynagrodzenia dłużnika za pracę oraz oddzielnie jego dochodu z wszelkich innych tytułów (za okres trzech miesięcy poprzedzających zajęcie, za każdy miesiąc oddzielnie),
   
• w ciągu tygodnia od zajęcia podać w jakiej kwocie i w jakich terminach zajęte wynagrodzenie będzie przekazywane wierzycielowi,
   
• złożyć oświadczenie o rodzaju przeszkód w wypłaceniu wynagrodzenia, w szczególności:
   
• • czy inne osoby roszczą sobie do niego prawa,
     
  • czy i w jakim sądzie toczy się sprawa o zajęte wynagrodzenie,
     
  • czy oraz o jakie roszczenia została skierowana do zajętego wynagrodzenia egzekucja przez innych wierzycieli (art. 882 K.p.c.),
     

• nie wypłacać dłużnikowi wynagrodzenia (w granicach wskazanych przepisami prawa), lecz:
   

• • przekazywać je bezpośrednio wierzycielowi egzekwującemu, zawiadamiając komornika o pierwszej wypłacie, albo
     
  • przekazywać je komornikowi w wypadku, gdy do wynagrodzenia jest lub zostanie w dalszym toku postępowania egzekucyjnego skierowana jeszcze inna egzekucja, a wynagrodzenie w części wymagalnej nie wystarcza na pokrycie wszystkich egzekwowanych świadczeń wymagalnych (art. 881 § 3 K.p.c.).

Dodatkowo, w razie zaistnienia jakichkolwiek zmian okoliczności związanych z zajęciem wynagrodzenia, pracodawca jest zobowiązany niezwłocznie zawiadomić o nich dotychczasowego komornika oraz wierzyciela (art. 882 § 2 K.p.c.).

Zbieg egzekucji sądowych z reguły nie pozwala na wyczerpujące potrącenia łączne. W dodatku pracodawca nie jest władny sam decydować, którego z wierzycieli i w jakim zakresie zaspakajać. W związku z powyższym ma on obowiązek:

• kontynuowania potrącenia dokonywanego do tej pory (na podstawie dotychczasowego zajęcia) oraz dokonywania, w możliwym zakresie, nowych potrąceń,
   
• niezwłocznego zawiadomienia "dotychczasowego" komornika o zmianie okoliczności związanych z zajęciem komorniczym (zawiadomienie o pojawieniu się innych roszczeń),
   
• złożenia "nowemu" komornikowi, w ciągu tygodnia od otrzymania od niego zajęcia, oświadczenia o przeszkodach w wypłacaniu wynagrodzenia za pracę (o tym, że trwa już egzekucja z wynagrodzenia).

Z mocy prawa, na podstawie otrzymanych od pracodawcy danych, komornicy są zobowiązani ustalić, który z nich jest właściwy do prowadzenia egzekucji, a gdyby okazało się, że żaden lub, że właściwych jest kilku komorników, komornik, który później wszczął egzekucję, niezwłocznie przekazuje sprawę komornikowi, który pierwszy wszczął egzekucję, o czym zawiadamia wierzyciela (art. 773¹ § 2 K.p.c.).

Następnie pracodawca powinien zostać poinformowany o sposobie dalszego postępowania, czyli powinien, od właściwego komornika, otrzymać wezwanie do niewypłacania we wskazanych prawem granicach wynagrodzenia i przekazywania zajętej części bezpośrednio wierzycielowi albo komornikowi (art. 881 K.p.c.). Pracodawca powinien w tej sytuacji wykonać także obowiązki wynikające z art. 882 K.p.c.

Wynagrodzenie pracownika (niebędącego uczestnikiem PPK) w wysokości 3.500 zł miesięcznie było zajęte na poczet należności niealimentacyjnych na kwotę 700 zł miesięcznie. Obecnie zajął je kolejny komornik sądowy, na poczet tej samej grupy należności, na kwotę 25.000 zł. Pracownik ma prawo do podstawowych kosztów uzyskania przychodów i złożył pracodawcy PIT-2.

Pracodawca zawiadomi komorników o zbiegu egzekucji i do czasu otrzymania wytycznych od komornika, który zostanie uznany za właściwego, potrąci 700 zł na poczet pierwszego i 171,56 zł na poczet drugiego zajęcia (871,56 zł - 700 zł).

Wynika to z następujących obliczeń:

• maksymalna kwota potrącenia: 3.500 zł - (479,85 zł + 271,81 zł + 243 zł) = 2.505,34 zł; 2.505,34 zł x 1/2 = 1.252,67 zł,
   
• kwota wolna: 2.250 zł - (308,48 zł + 174,74 zł + 133 zł) = 1.633,78 zł,
   
• dostępna kwota potrącenia łącznie: 2.505,34 zł - 1.633,78 zł = 871,56 zł.

Pracodawcy, który nie wykonał obowiązków określonych w art. 881 § 3 i 4 K.p.c. (nie dokonał stosownych potrąceń), nie złożył w przepisanym terminie oświadczenia przewidzianego w art. 882 K.p.c. albo zaniedbał przesłania dokumentów zajęcia wynagrodzenia nowemu pracodawcy dłużnika, stosownie do art. 884 § 2 i 3 K.p.c., komornik wymierza grzywnę w wysokości do pięciu tysięcy złotych. Grzywna jest powtarzana, jeżeli pracodawca nadal uchyla się od wykonania tych czynności w dodatkowo wyznaczonym terminie (art. 886 § 1 K.p.c.).

Ubezpieczenia i Prawo Pracy Nr 17 z dnia 2019-09-01 GOFIN podpowiada