System kaucyjny doprowadzi do wycofania szklanych butelek? Eksperci alarmują
Już 1 października 2025 r. w Polsce rusza system kaucyjny. Sklepy powyżej 200 m kw. będą musiały przyjmować zwroty butelek i puszek. Nie wszyscy są jednak zadowoleni z nowych przepisów. Przeciwko nim protestuje branża spożywcza. "Jesteśmy na drodze do zabicia butelki szklanej wielokrotnego użytku" - zauważyła, cytowana przez serwis WP Finanse, Iwona Jacaszek-Pruś z Kompanii Piwowarskiej.
1 października 2025 roku w Polsce ma zostać wdrożony system kaucyjny. Nowe przepisy nałożą na sklepy powyżej 200 m kw. obowiązek odbioru plastikowych i szklanych opakowań od klientów. Wymóg segregacji dotyczy butelek o pojemności do 3 litrów, puszek do 1 litra i szklanych butelek do 1,5 litra. Zdaniem organizacji pozarządowych system ten może być zbyt dużym obciążeniem dla producentów. Sprzeciw wzbudzają głównie przepisy wprowadzające wymóg znakowania opakowań transportowych.
Już dziś browarnicy oraz producenci wód źródlanych i oranżad rozlewanych do szklanych butelek mogą doliczać kaucję do ceny napoju, jednak jej zwrot jest możliwy wyłącznie na podstawie paragonu i może odbyć się w miejscu zakupu napoju. Ogólnopolski ustawowy system kaucyjny ma to zmienić — prawo do zwrotu butelki będzie wynikać nie z paragonu, lecz z symbolu kodu kaucyjnego. Każdy sklep o powierzchni powyżej 200 m kw. w całym kraju będzie miał obowiązek przyjąć zwrot butelek i oddać kaucję.
"Piwo jest sprzedawane w Polsce w 80 tys. punktów, jak mamy identyfikować te opakowania transportowe w każdym z nich?" - zauważyła cytowana przez serwis WP Finanse, Iwona Jacaszek-Pruś z Kompanii Piwowarskiej. "Jesteśmy na drodze do zabicia butelki szklanej wielokrotnego użytku" - przekonywała ekspertka.
Podobne obawy wyraził dr Dariusz Lizak, prezes Krajowej Izby Gospodarczej Przemysł Rozlewniczy. Jak podkreślił w rozmowie z serwisem prawo.pl, producenci już rozważają ograniczenie liczby szklanych butelek zwrotnych na wody i soki. Jego zdaniem obecnie funkcjonujące systemy są wystarczająco efektywne, a wprowadzenie nowego systemu kaucyjnego może zwiększyć koszty nawet o kilkaset procent i obniżyć wskaźnik zbiórki z obecnych 95-98 proc. do około 60 proc.
Mimo że system kaucyjny zostanie wprowadzony już za kilka miesięcy, nadal większość Polek i Polaków nie wie, na czym polega. Z badania "Czy jesteśmy gotowi na system kaucyjny?" wynika, że 71 proc. konsumentów nie posiada pełnej wiedzy na temat jego funkcjonowania, a 41 proc. osób uważa, że systemem kaucyjnym objęte będą wszystkie opakowania, podczas gdy ustawa mówi tylko o wybranych - puszkach oraz butelkach plastikowych i wielorazowych szklanych przeznaczonych na napoje.
Eksperci zwracają uwagę na konieczność edukowania na temat systemu kaucyjnego - komunikacja powinna zostać odpowiednio zaprojektowana, tak aby unikać branżowego żargonu i skupić się na pokazaniu korzyści wynikających z nowego systemu. "Edukacja to nie jednorazowa kampania informacyjna, ale długofalowy proces. Wymaga on obecności w mediach, szkołach, na osiedlach i w sklepach. Warto zaangażować organizacje pozarządowe, lokalne samorządy oraz samych detalistów, którzy będą pierwszym kontaktem konsumenta z systemem. Wspólne działania - oparte na zaufaniu, przejrzystości i konsekwencji - mogą sprawić, że nowy system zostanie nie tylko zrozumiany, ale i zaakceptowany jako element codziennych nawyków" - podsumowuje Bartosz Sosnówka, partner zarządzający w 2pr, doradca Grupy COMP, cytowany przez Portal Spożywczy.
