Uwaga: Nowe zasady zakupów w sieci

W dziedzinie sprzedaży na odległość, bo do takiej należą zakupy przez internet, prawo wspólnotowe ustala minimalny okres siedmiu dni roboczych, w czasie których konsument może odstąpić od umowy bez sankcji i podawania powodu. Jest zobowiązany ponieść tylko koszty zwrotu towarów.

Jest to uregulowane w art. 6 ust. 1 dyrektywy 1997/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony konsumentów.

Wskazany przepis zawiera tzw. klauzulę minimum. Poszczególne państwa członkowskie mogą wydłużyć 7-dniowy termin zwrotu towaru, ale nie muszą. W konsekwencji to, w jakim czasie konsument może odstąpić od umowy zawartej na odległość (przez internet), zależy od prawodawstwa kraju, któremu podlega sklep internetowy. W Polsce konsument, który zawarł umowę na odległość, może od niej odstąpić bez podania przyczyn, składając stosowne oświadczenie na piśmie w terminie 10 dni. Termin ten liczy się od dnia wydania rzeczy, a gdy umowa dotyczy świadczenia usługi - od dnia jej zawarcia. Stanowi o tym ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. z 2000 r. nr 22, poz. 271 ze zm.).

Przepisy projektu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie praw konsumentów ujednolicają termin odstąpienia od umowy zawartej na odległość. W świetle jej uregulowań konsument będzie mieć prawo do odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni kalendarzowych bez podawania powodów, w formie zapisanej na trwałym nośniku (np. w formie listu poleconego).

Okres odstąpienia będzie się rozpoczynał w momencie otrzymania zamówionych towarów. Przy obliczaniu okresu odstąpienia nie będzie się uwzględniać dnia otrzymania towarów. Jeśli ostatni dzień biegu terminu przypadnie na dzień ustawowo wolny od pracy, sobotę lub niedzielę, termin upłynie w kolejnym dniu roboczym. Do jego zachowania wystarczające będzie terminowe wysłanie oświadczenia o odstąpieniu lub odesłanie towaru.

Dyrektywa o prawach konsumentów zakłada, iż w przypadku odstąpienia przedsiębiorca powinien zwrócić wszelkie płatności otrzymane od konsumenta. W tym również płatności pokrywające koszty dostarczenia towarów konsumentowi przez przedsiębiorcę, z wyjątkiem opłat za dostawę ekspresową zrealizowaną na wyraźne żądanie konsumenta. W świetle dyrektywy zwrócić towar można przy użyciu każdego środka płatności pod warunkiem, że będzie on prawnym środkiem płatniczym w państwie członkowskim, w którym konsument go otrzyma.

W nowej dyrektywie potwierdzono, że konsument odstępując od umowy zawieranej na odległość może ponosić wyłącznie koszty odesłania towaru. Takie stanowisko zajął też w ubiegłym roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-511/08.

Sprawa dotyczyła niemieckiej spółki, która zajmowała się sprzedażą na odległość. W ogólnych warunkach sprzedaży przewidziała, że tytułem kosztów wysyłki towarów konsument obciążony jest kwotą ryczałtową. Nie była ona zwracana przez dostawcę w przypadku, gdy konsument odstąpił od umowy. Zdaniem stowarzyszenia konsumentów, postępowanie tego typu było niezgodne z prawem. Ostatecznie niemiecki Trybunał Sprawiedliwości zwrócił się do TS w Luksemburgu o wykładnię dyrektywy 1997/7/WE.

W wyroku z 15 kwietnia 2010 r. TS stwierdził, iż "art. 6 ust. 1 dyrektywy stoi na przeszkodzie stosowania uregulowania krajowego, które pozwala dostawcy na obciążenie konsumenta, w umowie zawieranej na odległość, kosztami wysyłki towarów w przypadku skorzystania przez tego ostatniego z przysługującego mu prawa odstąpienia od umowy". Wyrok ten należy interpretować w ten sposób, że w przypadku skorzystania przez konsumenta z prawa do odstąpienia od umowy zawieranej na odległość, może on ponieść wyłącznie koszty odesłania towaru.

W świetle prawa nie powinien ponosić żadnych dodatkowych opłat z tego tytułu takich jak np. wskazany ryczałt, który nie był zwracany konsumentowi przez dostawcę.

W świetle obowiązujących przepisów konsument ponosi więc tylko koszty odesłania towaru zakupionego w sklepie internetowym. Nowością będzie, że koszt odesłania towarów poniesie przedsiębiorca prowadzący sklep internetowy, jeśli cena towarów zwracanych przez konsumenta przekroczy 40 euro.

Teraz nie wiadomo jeszcze kiedy przepisy dyrektywy wejdą w życie. Parlament Europejski przyjął ją 24 marca 2011 r. Musi być jeszcze zatwierdzona przez Radę UE, a następnie wdrożona do prawodawstwa krajowego. W efekcie zmianie podlegać będą dotychczasowe przepisy porządków wewnątrzkrajowych 27 państw UE.

autor: Jolanta Białkowska
"Gazeta Podatkowa" nr 42 (770) z 2011-05-26

GOFIN podpowiada