W trzy lata OFE zarobiły prawie 15 proc.

Na koniec grudnia 2010 r. w ewidencji Centralnego Rejestru Członków prowadzonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych było zarejestrowanych 14,9 mln członków otwartych funduszy emerytalnych (OFE), tj. o 4,0 proc. więcej niż rok wcześniej. Obecnie konta ma 15,5 mln Polaków.

Udział osób stosunkowo młodych, w wieku do 40 lat, wyraźnie spadł (z 70 proc. w 2009 r. do 66proc. w 2010 r.). Sukcesywnie wzrasta liczba członków OFE w najstarszej grupie wiekowej, tj. 51 lat i więcej (z 8,6 proc. do 12,0 proc.). Populacja ogółem mężczyzn była liczniejsza niż kobiet, ich udział był wyższy o 4,8 pkt. proc. Koncentracja na rynku OFE była wysoka, o czym świadczy fakt, że liczba członków czterech największych funduszy emerytalnych wyniosła 9,0 mln tj. prawie 61proc. wszystkich członków.

Liczba rachunków** prowadzonych przez fundusze wyniosła 15,5 mln. Udział rachunków martwych, na które nie wpłynęła żadna składka wyniósł 4,7proc. (rok wcześniej 5,4 proc.). Odsetek rachunków martwych dla poszczególnych funduszy wahał się od 2,2 proc. do 15,5 proc. rachunków ogółem (odpowiednio 2,3 proc. i 14,8 proc. rok wcześniej).

W 2010 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przekazał do otwartych funduszy emerytalnych 23,0 mld zł składek oraz 0,2 mld zł odsetek. Począwszy od 19.05.1999 r. do 31.12.2010 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wpłacił do OFE 160,4 mld zł składek i 3,1 mld zł odsetek. W porównaniu z rokiem 2009, kwota składek wzrosła o 1,7 mld zł.

Aktywa ogółem otwartych funduszy emerytalnych (OFE) na koniec 2010 r. wyceniono na 223,3 mld zł, tj. o 23,7 proc. więcej niż w 2009 r. Zobowiązania ogółem wzrosły do poziomu 2 mld zł (o 6,7 proc.). Aktywa netto otwartych funduszy emerytalnych ukształtowały się na poziomie 221,3 mld zł, co oznacza 23,9 proc. wzrostu w skali roku. Stosunek aktywów netto do sumy składek przekazanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych do OFE na koniec grudnia 2010 r. w porównaniu do roku 2009 znacznie wzrósł i wyniósł 38,0 proc. (wobec 30,0 proc. rok wcześniej).

Udział portfela inwestycyjnego w aktywach ogółem wyniósł 99,2 proc..

W portfelu dominowały obligacje (130,0 mld zł), przy czym ich udział w porównaniu do roku 2009 zmniejszył się o 7,8 pkt. proc. Udział akcji spółek notowanych na regulowanym rynku giełdowym wzrósł z 30,5 proc. w 2009 r. do 36,3 proc. w 2010 r. Depozyty bankowe i bankowe papiery wartościowe wyniosły 8,1 mld zł (wzrost o 109,3 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim).

Wartość inwestycji otwartych funduszy emerytalnych w akcje notowane na GPW wyniosły 80,7 mld zł (wzrost wartości tego portfela o 46,9 proc. w skali roku), w tym w sektorze finansowym zainwestowano kwotę 28,9 mld zł, w sektorze przemysłu 28,5 mld zł, w spółkach sektora usługowego 21,8 mld zł. W portfelu inwestycyjnym OFE znajdowały się również akcje NFI (Narodowe Fundusze Inwestycyjne) wartości 0,4 mld zł.

Otwarte fundusze emerytalne zainwestowały kwotę 1,5 mld zł za granicą, tj. zaledwie 0,7 proc. wartości portfela inwestycyjnego. Przychody operacyjne otwartych funduszy emerytalnych wyniosły 7,2 mld zł, co oznacza 10, 2proc. wzrostu w skali roku. Główną ich pozycją były odsetki od dłużnych papierów wartościowych, stanowiące 76,6proc. tych przychodów. Koszty operacyjne osiągnęły kwotę 1,1 mld zł i wzrosły o 44,4 proc. w porównaniu do 2009 r. Koszty związane z zarządzaniem funduszami wyniosły 0,9 mld zł i stanowiły 84,2 proc. kosztów operacyjnych (87,0 proc. przed rokiem).

W 2010 r. wynik finansowy wykazany przez wszystkie otwarte fundusze emerytalne był dodatni i osiągnął wartość 21,1 mld zł., na co złożyły się: wynik z inwestycji w wysokości 6,1 mld zł oraz zrealizowany i niezrealizowany zysk w wysokości 15,0 mld zł.

Średnia ważona stopa zwrotu za okres od 28.09.2007 r. do 30.09.2010 r. wyniosła 3,36 proc.. Lepszy rezultat od podanej średniej osiągnęło osiem funduszy. W porównaniu z poprzednim trzyletnim okresem referencyjnym (29.09.2006 - 30.09.2009) stopa ta spadła o 4,63 pkt. proc., co było wynikiem sytuacji na rynku finansowym. Minimalna wymagana stopa zwrotu w ostatnim okresie trzyletnim wyniosła minus 0,64 proc.. Wszystkie fundusze osiągnęły stopę zwrotu wyższą niż minimalna wymagana.

Aktywa powszechnych towarzystw emerytalnych (PTE) na koniec grudnia 2010 r. wyceniono na kwotę 3,9 mld zł (wzrost o 6,7 proc.). W strukturze aktywów 45,6 proc. stanowił majątek obrotowy. Główną pozycję aktywów obrotowych stanowiły inwestycje krótkoterminowe, ale ich udział znacznie wzrósł z 88,8 proc. w 2009 r. do 92,8 proc. w 2010 r. Wśród aktywów obrotowych odnotowano spadek o 11,9 proc. należności krótkoterminowych, w tym z tytułu dostaw i usług o15,7 proc.

Pasywa w 88,7 proc. były kształtowane przez kapitał własny, który wyniósł 3,4 mld zł, co oznacza jego wzrost o 6,8 proc. w skali roku. Do wzrostu tego przyczyniło się głównie zwiększenie kapitałów zapasowych o 81,7 mln zł (wzrost o 5,4 proc.). Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania zwiększyły się o 5,8 proc. (24,2 mln zł), a rezerwy na zobowiązania spadły do poziomu 224,7 mln zł (różnica 8,9proc.). Rozliczenia międzyokresowe osiągnęły wartość 133,1 mln zł, (o 48,1proc. wyższą niż na koniec 2009 r.).

Przychody PTE wynikające z zarządzania otwartymi funduszami emerytalnymi wyniosły 1,8 mld zł, co stanowi zmniejszenie o 10,2 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim. Przychody z tytułu kwot pobieranych przez OFE od wpłacanych składek stanowiły 44,1 proc. tej kwoty (spadek udziału o 20,0 pkt. proc. w skali roku), wynagrodzenie za zarządzanie 48,9 proc. (wzrost udziału o 17,4 pkt. proc). Koszty zarządzania funduszami przez PTE wzrosły o 2,7proc.. Głównymi pozycjami generującymi koszty były usługi akwizycyjne (0,5 mld zł - wzrost o 6,2 proc.).

Wynik techniczny PTE na zarządzaniu otwartymi funduszami emerytalnymi ukształtował się na poziomie 0,6 mld zł, tj. o 29,0proc. niższym niż na koniec 2009 r. Po uwzględnieniu wyniku na pozostałej działalności, towarzystwa uzyskały 0,7 mld zł zysku brutto (spadek o 23,5 proc.). W efekcie, powszechne towarzystwa emerytalne zamknęły rok 2010 zyskiem netto 0,6 mld zł (spadek o 23,2 proc.).

_ _ _ _ _

_ _ _ _ _

Od pierwszego maja do Otwartych Funduszy Emerytalnych trafia, nie jak wcześniej 7,3 procent wynagrodzenia pracujących Polaków, ale 2,3 procent. Pozostałe 5 procent trafia na indywidualne konta w ZUS-ie.

Pełne stopy zwrotu OFE

Prezes Derdziuk zapewnia, że Polacy na tym nie tracą. Wyjaśnia, że składki gromadzone na subkoncie w ZUS-ie są waloryzowane i dziedziczone tak samo jak w OFE. 2,3 procent podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne będzie trafiać do OFE do 2012 roku. W kolejnych latach wielkość ta będzie sukcesywnie zwiększana i docelowo w 2017 roku wyniesie 3,8 procent.

Opr. MZB

^{* - Dane źródłowe pochodzą z Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego i obejmują 14 OFE i 14 PTE S.A.}

** - Rachunek w OFE prowadzony jest od momentu podpisania umowy, ZUS później ujmuje w swojej ewidencji nowego członka (różnica to zasadniczo rachunki martwe).