Co mogą organy celne.
Do Sejmu trafił niedawno rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo celne oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Przepisy projektu zakładają zmiany w dysponowaniu towarami zajętymi przez organy celne.
Zniszczenie, bądź sprzedaż takich towarów będą możliwe dopiero po orzeczeniu ich przepadku na rzecz Skarbu Państwa. Potrzeba nowelizacji ustawy z dnia 19 marca 2004 r. - Prawo celne wynika z dotychczasowych doświadczeń organów celnych, związanych z czteroletnim stosowaniem przepisów ustawy. Jest wynikiem uwag zgłaszanych przez terenowe jednostki organizacyjne Służby Celnej, jak również stanowi odpowiedź na postulaty środowisk gospodarczych. Dodatkowo, w związku z wprowadzaniem nowych rozwiązań prawnych w przepisach wspólnotowych, nastąpiła potrzeba ich implementacji do przepisów krajowych.
Obowiązkowo mają być niszczone produkty lecznicze i wyroby tytoniowe. Wyroby tytoniowe powinny podlegać obowiązkowemu niszczeniu z uwagi na ich znaczenie jako wyrobów akcyzowych dla budżetu państwa. Propozycja obowiązkowego niszczenia produktów leczniczych wynika z konieczności zagwarantowania, że produkty lecznicze znajdujące się w nielegalnym obrocie nie zostaną ponownie wprowadzone do legalnych kanałów dystrybucji. Mając na uwadze potencjalnie niewłaściwą jakość takich produktów leczniczych wynikającą z braku wiedzy o ich pochodzeniu i wytworzeniu oraz warunkach, w jakich były przechowywane i transportowane, ponowne wprowadzenie tych produktów do legalnego obrotu wiązałoby się z ryzykiem narażenia pacjenta na utratę zdrowia lub życia. Natomiast obligatoryjnie nie byłyby niszczone napoje alkoholowe i kosmetyki. Towary te mogłyby podlegać zniszczeniu w całości lub części. W niektórych przypadkach - zgodnie z przepisami projektu - będzie można je sprzedać, np. jeśli będzie to luksusowy alkohol lub oryginalne kosmetyki. Obecne przepisy dopuszczają zniszczenie lub sprzedaż towarów zajętych przez organy celne przed przekazaniem ich na własność Skarbu Państwa.
Projekt nowelizacji ustawy - Prawo celne zakłada ponadto uproszczenia i ułatwienia w obrocie towarami z państwami trzecimi, tj. nie należącymi do Unii Europejskiej. Oznacza to m.in. możliwość wydawania pojedynczych pozwoleń na stosowanie procedury uproszczonej - SASP. Będą z niej mogły skorzystać głównie duże firmy, posiadające swoje oddziały w kilku lub kilkunastu państwach UE. W praktyce będzie to wyglądać w ten sposób, że np. duża firma działająca w Unii Europejskiej, która zamierza importować towar z państwa trzeciego np. z Chin będzie mogła załatwić konieczne czynności celne w państwie Unii Europejskiej, w którym prowadzona jest główna księgowość tej firmy, natomiast towar już bezpośrednio z państwa trzeciego trafi do odbiorców w innych krajach unijnych.
Ponadto zaproponowano przyznanie wszystkim dyrektorom izb celnych uprawnienia do przyznawania statusu upoważnionego przedsiębiorcy - świadectwo Authorised Economic Operators. Przedsiębiorca, który posiada status Authorised Economic Operators ma szczególne przywileje w obrocie towarami z państwami trzecimi, np. jest rzadziej kontrolowany i podlega szybszym odprawom. Zaproponowana zmiana ułatwi przedsiębiorcom ubieganie się status AEO.
Przepisy projektu znoszą ograniczenia w ilości paliw zwolnionych z cła, przywożonych do Polski z państw trzecich w standardowych zbiornikach samochodów. Obecnie z cła zwalnia się do 200 litrów paliwa wwożonego do Polski w zbiornikach standardowych. Przewiduje się, że to naczelnicy urzędów celnych, a nie jak dotychczas dyrektorzy izb celnych, będą udzielać pozwoleń na prowadzenie składów celnych, co przyspieszy procedury.
Zgodnie z projektem nowelizacji, wykaz gwarantów, tzn. instytucji udzielających gwarancji na zapłatę należności celnych, będzie ustalany przez ministra finansów, a nie tak jak teraz wskazywany w rozporządzeniu ministra finansów. Zrezygnowano z wykazu w formie rozporządzenia, gdyż utrudnia to elastyczne reagowanie na zmiany związane z działalnością gwarantów. W wykazie gwarantów są umieszczane wyłącznie wiarygodne banki i firmy ubezpieczeniowe.