Fitch: Janosikowe może uderzyć w nasze samorządy

Opóźnienie to nie wpływa na nasze główne założenia dotyczące krótkookresowej perspektywy dla województw, jak i nie zmienia naszego poglądu, że najważniejsze zapisy przepisów przejściowych mogą zostać przejęte do docelowej ustawy regulującej wyrównywanie dochodów jednostek samorządu terytorialnego.

Ministerstwo Finansów planowało, że zaproponuje docelową formułę do ustalania części regionalnej subwencji ogólnej (janosikowego) zastępującą dotychczasowy sposób jej naliczania w pierwszym kwartale 2015r. oraz że wprowadzi nowe regulacje prawne do połowy roku. Jednakże plany uległy opóźnieniu i 27 sierpnia br. prezydent podpisał ustawę o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która reguluje janosikowe dla województw w 2015r., przedłużając tym jej obowiązywanie na rok 2016.

Województwa narażone będą na niepewność co do sposobu ustalania kwot janosikowego tak długo, jak nie zostaną wdrożone docelowe rozwiązania prawne. Może to wpływać ograniczająco na ich zdolność do sporządzania długoletnich prognoz finansowych.

Ustawa regulująca przejściowo system wyrównywania dochodów województw w 2015 roku została wprowadzona, ponieważ dotychczasowy sposób naliczania janosikowego został uznany za niezgodny z Konstytucją (na początku 2014r.).

Główne zapisy tej ustawy regulują górny limit dla płatności z tytułu janosikowego przekazywanych przez najbogatsze województwa oraz wprowadzają formułę, która uwzględnia wpływ spowolnienia gospodarczego na dochody podatkowe województw.

Uważamy, że docelowa ustawa zachowa podstawowe regulacje prawa przejściowego, gdyż zawiera ono bardziej elastyczną formułę ustalania janosikowego, którą zaprojektowano tak, aby uwzględnić wyrok Trybunału Konstytucyjnego.

Przedłużenie obowiązywania prawa przejściowego na rok 2016 jest zgodne z naszymi oczekiwaniami, że województwa, które dokonywały najwyższych wpłat z tytułu janosikowego nadal będą korzystać z możliwości dokonywania niższych wpłat. Jesteśmy zdania, że postanowienia ustawy regulującej przejściowo kwestię systemu wyrównywania dochodów zostaną zaadaptowane na potrzeby ustawy docelowej.

Zgodnie z postanowieniami prawa przejściowego, płatności Województwa Mazowieckiego na poczet subwencji spadły o około 40%. W maju br. zmieniliśmy perspektywę ratingu województwa ("BBB") z negatywnej na stabilną, gdyż oczekujemy, że budżet Mazowieckiego będzie zrównoważony oraz że spadnie jego zadłużenie bezpośrednie. Wyraża się to w ograniczaniu wydatków oraz wprowadzeniu limitu zadłużenia (warunki konieczne dla otrzymania pożyczki z budżetu państwa) i w znacznie niższych wpłatach z tytułu janosikowego w 2015r.

Dla województw beneficjentów janosikowego wpływ prawa przejściowego jest neutralny w 2015r., ponieważ dotacje skarbu państwa uzupełniają niedobór dochodów.

Dotacje te będą utrzymane w 2016 r., mimo, że spadną z 268 mln zł (71mln $) do 210 mln zł. Jest to niewielka redukcja o około 4 mln zł na województwo otrzymujące janosikowe, jednakże skutki finansowe powinny być znane, gdy Ministerstwo Finansów przedstawi kwoty części regionalnej subwencji ogólnej na 2016 r., co powinno nastąpić do połowy października br. Niższa subwencja może odzwierciedlać lepsze od oczekiwanych dochody województw, głównie z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych.

Janosikowe to system subwencjonowania biedniejszych województw z części środków, jakie przekazują bogatsze samorządy. Samorząd woj. mazowieckiego jest płatnikiem netto tych subwencji.