Jaki kurs zastosować do przeliczenia wartości zlecenia wyrażonej w walucie obcej, gdy faktura jest wystawiana w PLN?
Zlecenie za wykonaną usługę transportową jest określone w euro, ale faktura jest wystawiana w PLN i w tej walucie też jest regulowana należność. Jaki kurs powinien zastosować usługodawca przy ustalaniu kwot wykazanych w fakturze? Jakie konsekwencje może ponieść usługobiorca, jeżeli do przeliczenia należności sprzedawca zastosował zły kurs? Czy będzie mógł odliczyć VAT z otrzymanej faktury?
| Do przeliczenia kwot wykazanych w fakturze, o której mowa w pytaniu, usługodawca powinien zastosować kurs uzgodniony z klientem (np. w umowie). Może to być np. średni kurs NBP z dnia załadunku czy rozładunku towaru lub inny kurs umowny. |
W przypadku, gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się zasadniczo według średniego kursu NBP ogłoszonego na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Wynika to z art. 31a ust. 1 ustawy o VAT. Te regulacje jednak nie mogą mieć zastosowania w przedmiotowej sprawie. Z pytania wynika bowiem, że faktura jest wystawiana w PLN, czyli kwota należności (i podstawa opodatkowania VAT) jest wyrażona w walucie polskiej (a nie obcej). Nie powinno mieć znaczenia, że zlecenie określało sposób kalkulacji należności w oparciu o walutę obcą. Strony transakcji mogą dowolnie ustalać, w jaki sposób będzie określana kwota należności. Może być ona zatem ustalana na podstawie ilości roboczogodzin niezbędnych do wykonania zlecenia, liczby przejechanych kilometrów (dotyczy np. usługi transportowej), czy jeszcze w inny sposób. Jeżeli jednak zlecenie określa wartość usługi w walucie obcej, ale faktura jest wystawiana w PLN, strony transakcji powinny określić, po jakim kursie będzie dokonane przeliczenie. Najlepiej, aby było to określone w umowie lub innym dokumencie, gdyż pozwoli na uniknięcie sporów co do wysokości należności.
Podobnie uznał również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 5 października 2010 r., nr IPPP3-443-696/10-2/JF.
Również dla celów podatku dochodowego nie można uznać, że przychody są wyrażone w walucie obcej, skoro faktura jest wystawiana w PLN i w tej walucie jest regulowana należność (pomimo, że na zleceniu strony określiły tę wartość w walucie obcej). Powyższe potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 15 stycznia 2014 r., nr ITPB1/415-1082/13/DP. Czytamy w niej:
"(…) pomimo tego, że w zleceniu wartość usługi wyrażona jest w euro, to jednak Wnioskodawca - na podstawie zawartej umowy - zobowiązany jest do przeliczenia tej wartości na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z określonego dnia (dnia załadunku lub rozładunku). Ponadto Wnioskodawca za wykonaną usługę wystawia faktury w walucie polskiej i płatności za te faktury otrzymuje także w walucie polskiej. Nie można zatem uznać, że uzyskiwane przez niego przychody są przychodami w walucie obcej.
Przychód uzyskany przez Wnioskodawcę jest przychodem wyrażonym w walucie polskiej, natomiast ustalona w umowie kwota waluty oraz kurs waluty są wartościami, które służą do wyliczenia wartości tego przychodu.
Wobec tego, w tak przedstawionym stanie faktycznym, przychodem z tytułu wykonanej przez Wnioskodawcę usługi transportowej - podlegającym wpisowi do podatkowej księgi przychodów i rozchodów - będzie wartość sprzedaży netto wyrażona w złotych polskich, na podstawie wystawionej faktury. (…)"
WAŻNE: W przypadku, gdy wartość zlecenia za usługę transportową określona jest w euro, ale faktura jest wystawiana w PLN i w tej walucie jest regulowana należność, przeliczenia wartości tego zlecenia na złote - zarówno dla celów VAT, jak i podatku dochodowego - należy dokonać według kursu dowolnie ustalonego przez strony. Może to być zatem np. kurs z dnia załadunku czy rozładunku towaru.
Zaznaczamy, że nie wszystkie organy podatkowe popierają powyższe stanowisko. Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 30 kwietnia 2012 r., nr IPTPP2/443-72/12-4/AW uznał, że jeżeli zlecenie było wyrażone w walucie obcej, to na potrzeby wystawienia faktury w PLN (i określenia podstawy opodatkowania VAT) należy stosować regulacje zawarte w art. 31a ustawy o VAT. Przeliczenia nie można zatem - zdaniem organu podatkowego - dokonać po kursie wskazanym w zleceniu transportowym. Jednak naszym zdaniem, stanowisko to jest nieprawidłowe. Organy podatkowe nie mogą bowiem nakazywać podatnikom, w jaki sposób mają wyliczać kwotę należności. Jeżeli strony ustaliły, że - po przeliczeniu na złote - kwota należności wynosi np. 1.000 zł netto, organ podatkowy nie może uznać, że jest inaczej.
Odnosząc się natomiast do drugiej części pytania należy wskazać, że nabywca nie powinien ponieść żadnych negatywnych konsekwencji w związku z zastosowaniem przez usługodawcę błędnego kursu do przeliczenia należności. Powinien mieć zatem prawo do odliczenia VAT z otrzymanej faktury w PLN na zasadach ogólnych. Jeżeli jednak kontrahent wystawi fakturę korygującą, nabywca powinien tę korektę ująć również w swoich ewidencjach VAT (i deklaracji VAT) w miesiącu otrzymania tej korekty (lub w jednym z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych - jeżeli korekta będzie "in plus"). Jedyną niedogodnością, jaka może powstać w tej sytuacji, jest konieczność skorygowania kosztów uzyskania przychodów. Przypominamy bowiem, że zgodnie z obecnym stanowiskiem organów podatkowych, dla celów podatku dochodowego wszystkie faktury korygujące należy ujmować w rachunku podatkowym w rozliczeniu za okres, w którym ujęto fakturę pierwotną. Więcej na ten temat pisaliśmy w Biuletynie Informacyjnym nr 6 z 20 lutego 2014 r., w artykule pt. "W którym momencie uwzględnić w przychodach i kosztach podatkowych faktury korygujące dotyczące lat poprzednich?".
Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych Nr 13 z dnia 2014-05-01