Niepokojące wyniki inwestowania w nowoczesne technologie. Małe firmy z obawą patrzą w przyszłość

Według badania UCE RESEARCH, 24,4 proc. małych firm planuje w tym roku zainwestować w nowoczesne technologie, tj. oprogramowanie, urządzenia, maszyny, serwery, chmurę obliczeniową lub bezpieczeństwo cyfrowe. Z kolei 53,7 proc. ankietowanych twierdzi, że nie zamierza tego robić. Natomiast 21,9 proc. uczestników sondażu nie potrafiło jednoznacznie się określić w tym zakresie. Pytania zostały skierowane do menadżerów oraz właścicieli 494 firm, które w dniu badania zatrudniały od 10 do 50 pracowników, a ich całkowity bilans roczny i obrót za 2021 rok nie przekroczyły 10 milionów euro.

- Zakładając, że większość firm ma jakieś potrzeby inwestycyjne w tym względzie, wynik jest niepokojący. Bez wsparcia nowymi technologiami trudno jest się poprawnie rozwijać. Ale odpowiedzi wpisują się w ogólny trend widoczny od 2016 roku. Inwestycje prywatne są odkładane na lepsze czasy, bo doszło do zdestabilizowania otoczenia gospodarczego. Przedsiębiorcy nie są pewni, co będzie, bo różne pomysły rządzących pojawiają się znienacka i są szybko wdrażane. Rodzi się więc pytanie, jak w takiej sytuacji inwestować - komentuje ekonomista Marek Zuber.

Jak podkreśla Magdalena Pawłowska, Head of Marketing and Communications w Level2 Ventures, duży wpływ na wyniki badania miało to, że zostało ono przeprowadzone po wybuchu wojny za naszą wschodnią granicą. Konflikt spowodował wzrost obaw i poczucie niepewności wśród przedsiębiorców, nie tylko w małych firmach. Nie bez znaczenia pozostaje wpływ Polskiego Ładu. Podniesienie kosztów oraz obciążeń podatkowych i pracowniczych powoduje, że mniej środków można przeznaczyć na inwestycje.

- Możemy wyróżnić dwie grupy małych i średnich przedsiębiorstw. Do pierwszej z nich należą wszystkie innowacyjne startupy, które samodzielnie rozwijają nowe technologie. W drugiej są bardziej tradycyjne biznesy, które często stają się klientami tych pierwszych. Przykładowo, salony fryzjerskie i kosmetyczne często korzystają z różnych aplikacji, które ułatwiają im dostęp do klientów i organizację pracy salonu. W tym przypadku nakłady inwestycyjne nawet na poziomie 10 tys. zł w skali roku mogą okazać się wystarczające. Niska bariera wejścia sprawia też, że przedsiębiorcy często nie rozpatrują takich narzędzi w kategoriach nowych technologii - podkreśla Radosław Kuchar, analityk PVR Ventures.

Firmy, które zamierzają w tym roku dodatkowo inwestować w nowoczesne technologie, informują, ile środków planują na to przeznaczyć. 48,4 proc. respondentów deklaruje wydatki na poziomie od 5 do 10 tys. zł. Z kolei 21,3 proc. wskazuje kwotę do 5 tys. zł, a 10,1 proc. - od 10 tys. do 20 tys. zł. W przypadku 9,6 proc. uczestników sondażu będą to inwestycje wynoszące od 20 tys. do 30 tys. zł, a 4,5 proc. mówi o sumie powyżej 50 tys. zł. Natomiast 2,1 proc. badanych wybiera przedział od 30 tys. do 40 tys. zł. Ponadto 2,3 proc. ankietowanych nie ma zdania w tej kwestii.

- Jeśli już dochodzi do inwestycji, to są one niewielkie. Zapewne dotyczą głównie wymiany sprzętu komputerowego i oprogramowania, czasem jakichś najprostszych urządzeń. O takiej postawie decyduje przede wszystkim ryzyko związane z sytuacją w najbliższych miesiącach i kwartałach - analizuje Marek Zuber.

Z badania wiemy też, dlaczego firmy nie zamierzają w tym roku inwestować w nowe technologie. 49,7 proc. respondentów mówi o braku odpowiednich środków na to, a dla 33,4 proc. argumentem jest wciąż trwająca pandemia. Z kolei 31,6 proc. ankietowanych nie widzi takiej potrzeby. Natomiast 29,9 proc. uczestników sondażu wskazuje Polski Ład, a 29,4 proc. - fizyczne skutki pandemii. Ponadto 28,3 proc. respondentów nie wie, jak się określić. Jak przekonuje Marek Zuber, część właścicieli firm nie zdaje sobie sprawy z tego, co w danej chwili jest dla nich dostępne i jak mogłoby im to pomóc. Wciąż niektórzy przedsiębiorcy są w tej kwestii zbyt mało aktywni. Natomiast inwestycje w nowe technologie są w większości obszarów niezbędne. Najczęściej łączą się z szeroko rozumianą poprawą konkurencyjności.

- Dobrze zaplanowane inwestycje w ten obszar pomagają obniżyć koszty wielu procesów, takich jak sprzedaż, obsługa klienta, realizacja zamówień, produkcja czy zarządzanie finansami. A to z kolei, pozwala przedsiębiorcy skupić się na budowaniu wartości firmy w długiej perspektywie. Chyba już nikt teraz nie wyobraża sobie szybko rozwijającego się, małego software house’u czy startupu bez nowoczesnych narzędzi i zaawansowanej infrastruktury IT - dodaje Magdalena Pawłowska.

Pomagajmy Ukrainie - Ty też możesz pomóc!

Jak podkreśla Radosław Kuchar, wiele z firm, które działają w tradycyjnych branżach, może korzystać z rozwiązań tzw. marketplace, czyli tematycznych platform sprzedażowych. Nie wymaga to nakładów finansowych i najczęściej wiąże się z oddaniem małego procentu od zysku ze sprzedaży przedmiotu lub usługi. To model, dzięki któremu na przykład mniejsi producenci ekologicznej żywności mogą udostępnić swoje produkty w cyfrowych sklepach. Z kolei w sektorze opieki zdrowotnej od lat z powodzeniem działa polski startup, który umożliwia pacjentom odnalezienie konkretnego lekarza lub przychodni i zapisanie się na konsultację.