Nowe stawki składek wypadkowych - szansa czy zagrożenie?

Jednak zdecydowana większość, bo aż 28 branż, będzie płacić mniejszą składkę wypadkową. Pytanie brzmi: czy wszyscy zdają sobie sprawę, że istnieje możliwość optymalizacji kosztów ponoszonych na rzecz ZUS? Jak pokazują badania przeprowadzone w różnych branżach, zmniejszenie składki wypadkowej może spowodować redukcję kosztów dla danej branży nawet o 23 miliony złotych. Ze względu na trudne warunki pracy najbardziej obciążona składkami jest branża produkcyjna, dlatego to właśnie tam poszukiwanie oszczędności może okazać się najbardziej efektywne.

Pracodawca zobowiązany jest uiszczać składkę wypadkową co miesiąc, wraz z innymi składkami ZUS, jednak jej wysokość jest już sprawą bardzo indywidualną. Płatników możemy podzielić zasadniczo na dwie grupy: przedsiębiorców, którzy zatrudniają 10 i więcej pracowników oraz podmioty prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą i mikroprzedsiębiorców, zatrudniających maksymalnie 9 pracowników.

Płatnicy z tej pierwszej grupy - czyli większe firmy - do 31 stycznia każdego roku mają obowiązek złożyć deklarację ZUS IWA, zawierającą informację o liczbie pracowników poszkodowanych w wypadkach przy pracy.

Od tej deklaracji, jak również od kodu PKD (Polskiej Klasyfikacji Działalności, czyli klasyfikacji działalności społeczno-gospodarczej ze względu na branżę, np. edukacja, górnictwo, budownictwo, opieka zdrowotna) i liczby ubezpieczonych zależy wysokość stopy procentowej na ubezpieczenie wypadkowe, przyznawanej płatnikowi indywidualnie na cały rok składkowy, a więc od kwietnia 2015 do marca 2016.

ZUS ma obowiązek przesłać informację o wysokości stopy procentowej do 20 kwietnia - płatnik, który do 30 kwietnia nadal nie otrzymał takiej informacji, powinien zgłosić się do swojego terenowego oddziału ZUS.

Druga grupa płatników, a więc mali przedsiębiorcy zatrudniający do 9 osób oraz płatnicy składek niepodlegających wpisowi do rejestru REGON, płacą 50 proc. najwyższej stopy procentowej ustalonej na dany rok.

W wyniku rozporządzenia Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej najwyższa stopa procentowa (dotycząca górnictwa, ropy naftowej i gazu ziemnego) została zmniejszona z 3,86 proc. do 3,6 proc.. Tym samym mali przedsiębiorcy zapłacą połowę tej stawki, a więc 1,80 proc. zamiast, jak dotychczas, 1,93 proc..

W myśl zasady "lepiej zapobiegać, niż leczyć" najlepszą metodą na minimalizację kosztów związanych z ewentualnymi wypadkami w pracy jest przestrzeganie zasad BHP. 28 kwietnia obchodziliśmy Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy, ustanowiony oficjalnie przez polski Sejm w 2003 roku.Związki zawodowe świętują wówczas Światowy Dzień Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych - obchodom towarzyszą kampanie promujące zasady BHP w miejscu pracy.

Zdarza się, że kadra kierownicza postrzega koszty związane z BHP jako zło konieczne, jednak jest to podejście bardzo krótkowzroczne, gdyż tak naprawdę stanowią one inwestycję, która prowadzi do eliminacji zagrożeń i zmniejszenia liczby wypadków. Stan obszaru BHP w firmie znajduje odbicie w wydatkach na składki wypadkowe - w konsekwencji im mniejszy nacisk kładziemy na bezpieczeństwo, tym większe koszty możemy ponieść.

Łatwo jest pogubić się w tym gąszczu przepisów, rzadko też zdajemy sobie sprawę, że istnieją możliwości znalezienia oszczędności - dlatego warto zasięgnąć porady specjalistów. Rafał Jędruchniewicz, Manager Działu Optymalizacji Składek ZUS w Inventage Polska, wraz ze swym zespołem analizuje sytuację przedsiębiorców, doradza i wyszukuje rozwiązania, które są skuteczne oraz bezpieczne z prawnego punktu widzenia.

- Ile faktycznie można zaoszczędzić? Zależy to od branży i od indywidualnej sytuacji klienta. Zazwyczaj uzyskujemy wynik w postaci kilkuprocentowego obniżenia rocznej masy wynagrodzeń - najlepsze efekty uzyskujemy w branży produkcyjnej. Możliwe jest odzyskanie nadpłaconych środków nawet do 10 lat wstecz - wyjaśnia Jędruchniewicz.

To właśnie branża produkcyjna, ze względu na trudne warunki pracy, jest najbardziej obciążona składkami wypadkowymi. Jednakże nawet drobne (jak w tym roku) zmiany stawek mogą przyczynić się do zmniejszenia kwot przekazywanych na ZUS. Według badań przeprowadzonych w różnych branżach udało się oszacować, jakie oszczędności można uzyskać z tytułu zmniejszenia składki wypadkowej w 2014 roku.

Okazało się, że największą redukcję kosztów można przeprowadzić w branży naprawy, konserwacji i instalowania maszyn i urządzeń - aż 23 200 000 zł. Na drugim miejscu znalazła się produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych, z potencjalnymi oszczędnościami sięgającymi 9 500 000 zł. Taką samą kwotę, bo 1 500 000 zł udałoby się zaoszczędzić przy produkcji żywności oraz przy produkcji metalowych wyrobów gotowych (z wyłączeniem maszyn i urządzeń).

Eksperci z Inventage Polska, zajmujący się optymalizacją kosztów, pracę zaczynają od gromadzenia dokumentów i informacji, następnie zaś poddają je analizie - jeśli nie uda się znaleźć oszczędności, firma nie pobiera żadnych opłat, jeśli natomiast znajdą sposób na obniżenie składek, pomagają we wdrożeniu odpowiednich rozwiązań.

Warto też podkreślić nacisk, jaki jest stawiany na obszar BHP: Nawet takimi na pierwszy rzut oka drobnymi rzeczami jak dostosowywanie ubrań roboczych do specyfiki pracy. Daje to wymierne efekty - mówi Rafał Jędruchniewicz.