Nowe zasady ustalania miejsca świadczenia usług
Z dniem 1 stycznia br. weszły w życie zmiany w ustawie o podatku od towarów i usług dotyczące miejsca świadczenia przy świadczeniu usług. Jest to o tyle istotne, że miejsce świadczenia usługi wskazuje, gdzie daną usługę należy opodatkować.
Dotychczas, zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 27 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), miejscem świadczenia usługi było miejsce siedziby świadczącego, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności. Od powyższej zasady ustawodawca wprowadził szereg wyjątków dotyczących m.in. usług transportowych czy elektronicznych.
Nowelizacja wprowadziła do ustawy o VAT artykuły od 28a do 28o, które ustanawiają w tym zakresie zupełnie nowe zasady. Najważniejsza zmiana dotyczy oznaczenia miejsca wykonania usługi. Obecnie zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT jest nim w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania. Zatem miejsce wyznaczane jest nie, jak dotychczas, przez cechy wykonującego usługę, ale przez cechy usługobiorcy.
Od powyższej zasady wprowadzono wyjątki (zawarte w art. 28b ust. 2-4, 28e, 28f ust. 1, 28 g ust. 1, 28i oraz 28j-28n ustawy o VAT). Między innymi stałe miejsce prowadzenia działalności usługobiorcy bierze się pod uwagę wówczas, gdy znajduje się ono w innym miejscu niż jego siedziba lub stałe miejsce zamieszkania (art. 28b ust. 2 ustawy).
Warto zwrócić uwagę, że w nowym art. 28a ustawy o VAT specjalnie na potrzeby przepisów dotyczących miejsca świadczenia przy świadczeniu usług zdefiniowano, kto jest podatnikiem. W myśl tego przepisu podatnikami są wszelkie podmioty, które prowadzą działalność gospodarczą na podstawie definicji tej działalności zawartej w ustawie o VAT, a także osoby prawne, które zostały zarejestrowane dla celów podatku VAT, lecz nie prowadzą działalności gospodarczej.
Za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług rozumie się także podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1.
Dzięki powyższej definicji będzie można precyzyjne określić miejsce wykonywania usługi, co może znacznie ograniczyć wynikające z nowej regulacji problemy interpretacyjne.
Gabriela Nowicka
prawnik, Auxilium S.A.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dn. 23.10.2009 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 195, poz. 1504.
- Ustawa z dn. 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.
