Od jutra asesorzy nie mogą już wydawać wyroków

Jutro wchodzi w życie wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który uznał, że wydawanie wyroków przez asesorów jest niezgodne z konstytucją (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 27 października 2007 r., sygn. akt SK 7/06).

- Instytucja asesury nie gwarantowała prawa obywateli do rozstrzygania ich spraw przez niezawisły i bezstronny sąd. Asesorzy nie mieli bowiem gwarancji nieusuwalności, nie podlegali oni kontroli Krajowej Rady Sądownictwa (KRS) i byli zależni od decyzji ministra sprawiedliwości - uzasadnia Ewa Łętowska, sędzia Trybunału Konstytucyjnego, która była sędzią sprawozdawcą w tej sprawie.

Pomimo tego, że ustawodawca miał aż 1,5 roku na uregulowanie statusu asesorów, to duża część z nich jeszcze nie doczekała się prezydenckiego powołania na stanowisko sędziowskie. - Nadal z różnych przyczyn jest ok. 150 asesorów, którzy nie zostali pozytywnie zaopiniowani przez Krajową Radę Sądownictwa i nie mają powołania na stanowisko sędziego - mówi sędzia Stanisław Dąbrowski, przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa.

- Powodów tego jest wiele. Co do części kandydatów mamy wątpliwości i chcemy z nimi indywidualnie porozmawiać. W większości przypadków to jednak prezesi sądów nie wystąpili w odpowiednim terminie o przekształcenie etatu asesorskiego na etat sędziowski - dodaje sędzia Dąbrowski.

Duża grupa asesorów, bo aż 190, co prawda została pozytywnie zaopiniowana przez Krajową Radę Sądownictwa, ale nadal nie ma prezydenckiego powołania. - Bardzo liczymy, że już jutro prezydent powoła tych asesorów na stanowisko sędziego i będą oni mogli już orzekać w sadach - informuje GP Stanisław Dąbrowski.

Co stanie się ze sprawami prowadzonymi do tej pory przez asesorów, którzy nie otrzymali jeszcze nominacji sędziowskiej ? Dlaczego w niedługiej przyszłości możemy mieć problem z niedoborem odpowiednich kandydatów do sądów rejonowych ? Kiedy pojawią się pierwsi absolwenci aplikacji, którzy będą mogli ubiegać się o stanowisko sędziego ?

Arkadiusz Jaraszek, "Gazeta Prawna"