Od września br. nowy wykaz podatników VAT

Biała lista podatników VAT to prowadzony przez Szefa KAS elektroniczny wykaz podmiotów:

• w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji albo których wykreślił z rejestru jako podatników VAT,
  
• zarejestrowanych jako podatnicy VAT, w tym których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona.

Wykaz jest udostępniony:

• na stronie internetowej Ministerstwa Finansów,
  
• w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Dzięki tej bazie podatnik ma możliwość bezpłatnego prześledzenia całej historii rejestracji swoich kontrahentów dla celów VAT w okresie ostatnich 5 lat, co spowoduje, że podatnicy zminimalizują ryzyko wplątania się w tzw. karuzele vatowskie. Informacje zamieszczone w wykazie można wyszukać według NIP, REGON, numeru konta lub fragmentu nazwy (nazwiska) wyszukiwanego podmiotu.

Wykaz zawiera przede wszystkim numery rachunków bankowych przedsiębiorców (są to konta wpisane w zgłoszeniu identyfikacyjnym NIP lub CEIDG), na które kontrahenci powinni dokonywać wpłat. Ważne, iż w momencie sprawdzenia podatnik otrzymuje również informację o dacie i godzinie, w której dokonał sprawdzenia czy rachunek figuruje w wykazie.

Jeżeli dzień zlecenia przelewu będzie zgodny z datą sprawdzenia rachunku w wykazie, wówczas podatnik będzie miał pewność, że dokonał przelewu na właściwy i aktualny rachunek. W przypadku, gdyby dane zawarte w wykazie nie zostały zaktualizowane przez urząd skarbowy, podatnik dokonujący przelewu na nieaktualny rachunek nie poniesie z tego tytułu żadnych konsekwencji.

Podmiot, którego dane zostały zawarte w wykazie, może złożyć do Szefa KAS wniosek wraz z uzasadnieniem o usunięcie lub sprostowanie danych niezgodnych ze stanem rzeczywistym. Jednak szef KAS może odmówić, w drodze decyzji, usunięcia lub sprostowania danych zawartych w wykazie wskazanych we wniosku podmiotu, jeżeli spowodowałoby to niezgodność ze stanem rzeczywistym.

Od początku 2020 r. podatnik będzie odpowiadał solidarnie za zaległości podatkowe kontrahenta, ale tylko do wysokości kwoty podatku VAT, związanego z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług, za które płatność nie zostanie dokonana na rachunek podatnika zawarty w wykazie i w zakresie transakcji, których wartość przekroczy 15 000 zł.

Odpowiedzialność solidarna nabywcy będzie mogła być wyłączona w sytuacji, gdy podatnik dokonujący płatności zapłaci należność na rachunek inny niż zawarty w wykazie, pod warunkiem że zawiadomi o tym naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury, w terminie 3 dni od dnia zlecenia przelewu. Zawiadomienie takie powinno zawierać co najmniej:

1) NIP, nazwę firmy oraz adres siedziby albo, w przypadku podatnika będącego osobą fizyczną, imię i nazwisko oraz adres stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, na rzecz którego dokonano dostawy towarów lub świadczenia usług, lub osoby trzeciej,

2) dane wystawcy faktury wskazane na fakturze (numer identyfikacyjny, nazwę albo nazwisko i imię oraz adres),

3) numer rachunku, na który dokonano zapłaty należności,

4) wysokość należności zapłaconej na ten rachunek i dzień zlecenia przelewu.

Tak więc obecnie podatnicy VAT powinni zweryfikować rachunki bankowe swoich kontrahentów, na które dokonują zapłaty, i porównać je z danymi zawartymi w ministerialnym wykazie. Pamiętać bowiem należy, że to nabywca będzie ponosił ryzyko dokonania przelewu na niewłaściwe konto.

Ministerstwo Finansów udostępniło opis interfejsu programistycznego API nowego wykazu podatników VAT, tj. wykazu podmiotów zarejestrowanych, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT.

API zawiera dwie metody odpytywania o dane z wykazu:

1) Metodę pełną "search" - aby z niej skorzystać, podatnik musi wybrać jeden z parametrów: NIP, fragment nazwy, REGON lub numer rachunku bankowego oraz dzień, na jaki mają być wyświetlone informacje o podmiocie i uzyska:

• cały zakres danych z wykazu o podmiotach, o które pyta podatnik,
  
• unikalny identyfikator - klucz elektroniczny, który jest potwierdzeniem wykonania zapytania (o jaki identyfikator podmiotu pytano, datę na jaki dzień została udzielona odpowiedź i datę zapytania).

2) Metodę uproszczoną "check", która poprzez API skrócone będzie łączyła podatnika z wykazem po wprowadzeniu parametrów zapytania:

• NIP lub REGON,
  
• NUMER RACHUNKU,
  
• DATA, na jaki dzień ma być udzielona odpowiedź.

W odpowiedzi API zwróci następujące informacje:

• TAK lub NIE - informacje, które oznaczają, że dany rachunek przypisany jest (lub nie jest) do wyspecyfikowanego numeru podmiotu (w dniu DATA),
  
• elektroniczny klucz, który potwierdza wykonanie zapytania (o jaki identyfikator podmiotu pytano, datę na jaki dzień została udzielona odpowiedź i datę składania zapytania).

Korzystanie z API jest limitowane. Można złożyć 10 zapytań o maksymalnie 30 podmiotów jednocześnie. Po wyczerpaniu tego limitu dostęp do API będzie zablokowany do godziny 0⁰⁰.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.)

autor: Aleksandra Węgielska
Gazeta Podatkowa nr 72 (1634) z dnia 2019-09-09

GOFIN podpowiada