Odliczanie VAT od samochodów po zmianie przepisów
Przepisy dotyczące odliczenia VAT od nabycia i eksploatacji niektórych samochodów ulegają ciągłym zmianom. Najnowsza zmiana powoduje u naszych Czytelników szereg wątpliwości. Pierwszą z nich jest - na podstawie którego przepisu będzie można odliczać VAT w 2011 i 2012 r.?
Równocześnie uchylone zostały ograniczenia dotyczące odliczania VAT od paliwa nabywanego do napędu ww. pojazdów zawarte w art. 88 ust. 1 pkt 3.
- Ta sama ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. wprowadza nowe przepisy ograniczające - choć w mniejszym stopniu niż czynił to dotychczas art. 86 ust. 3-7a - prawo do odliczenia VAT od nabycia i eksploatacji samochodów. Przepisy te zawarte w art. 86a ustawy o VAT - stosownie do art. 9 pkt 2 ustawy nowelizacyjnej - wejdą w życie dopiero z dniem 1 stycznia 2013 r.
W tym samym dniu wejdzie w życie art. 88a ustawy, ograniczający prawo do odliczania VAT od paliwa nabywanego do napędu ww. pojazdów wymienionych w art. 86a ustawy.
- W okresie przejściowym, tj. od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2012 r. obowiązywać będą natomiast w tym zakresie art. 3 i art. 4 ustawy nowelizacyjnej.
Uwaga
Mocą art. 3 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. w przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 60% kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca - nie więcej jednak niż 6.000 zł.
Ograniczenie w odliczaniu VAT nie dotyczy:
1) pojazdów samochodowych mających jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van;
2) pojazdów samochodowych mających więcej niż jeden rząd siedzeń, które oddzielone są od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą i u których długość części przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona po podłodze od najdalej wysuniętego punktu podłogi pozwalającego postawić pionową ścianę lub trwałą przegrodę pomiędzy podłogą a sufitem do tylnej krawędzi podłogi, przekracza 50% długości pojazdu; dla obliczenia proporcji, o której mowa w zdaniu poprzednim, długość pojazdu stanowi odległość pomiędzy dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a tylną krawędzią podłogi części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona w linii poziomej wzdłuż pojazdu pomiędzy dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a punktem wyprowadzonym w pionie od tylnej krawędzi podłogi części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków;
3) pojazdów samochodowych, które mają otwartą część przeznaczoną do przewozu ładunków;
4) pojazdów samochodowych, które posiadają kabinę kierowcy i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu;
5) pojazdów samochodowych będących pojazdami specjalnymi w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym o przeznaczeniach wymienionych w załączniku do ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r.;
6) pojazdów samochodowych konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą - jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie;
7) przypadków, gdy przedmiotem działalności podatnika jest:
a) odprzedaż tych samochodów (pojazdów) lub
b) oddanie w odpłatne używanie tych samochodów (pojazdów) na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze i te samochody (pojazdy) są przez podatnika przeznaczone wyłącznie do wykorzystania na te cele przez okres nie krótszy niż sześć miesięcy.
Spełnienie wymagań dla pojazdów samochodowych określonych powyżej w pkt 1-4 stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu, zawierającego właściwą adnotację o spełnieniu tych wymagań.
W przypadku usługobiorców użytkujących samochody osobowe oraz inne pojazdy samochodowe, o których mowa, na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, kwotę podatku naliczonego stanowi 60% kwoty podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z zawartej umowy, udokumentowanych fakturą. Suma kwot w całym okresie użytkowania samochodów i pojazdów, o których mowa w zdaniu pierwszym, dotycząca jednego samochodu lub pojazdu, nie może jednak przekroczyć kwoty 6.000 zł.
Ograniczone prawo do odliczenia VAT dotyczy również przypadków, w których nabyte lub importowane części składowe zużyte są do wytworzenia przez podatnika samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o ograniczonym prawie do odliczenia, jeżeli te samochody i pojazdy zostały zaliczone przez tego podatnika do środków trwałych w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.
Stosownie do art. 4 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. w okresie od chwili wejścia w życie nowelizacji do dnia 31 grudnia 2012 r. odliczenie VAT nie ma zastosowania do nabywanych przez podatnika paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 3 ust. 1, tj. pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony i niespełniających warunków określonych w art. 3 ust. 2 pkt 1-7 ustawy nowelizacyjnej.
Uwaga
Na mocy art. 6 ww. ustawy ograniczenie w odliczaniu VAT nie ma zastosowania w odniesieniu do umów najmu, dzierżawy, leasingu i innych umów o podobnym charakterze, których przedmiotem są pojazdy, w stosunku do których na podstawie przepisów ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do końca 2010 r. ograniczenia takie nie obowiązywały.
Ustawodawca stawia jednak pewne warunki dla zachowania prawa, o którym mowa. Otóż przepis ten będzie miał zastosowanie:
1) w odniesieniu do umów zawartych przed dniem wejścia w życie nowelizacji, bez uwzględniania zmian tych umów po jej wejściu w życie, oraz
2) pod warunkiem że umowy zostaną zarejestrowane we właściwym urzędzie skarbowym do dnia 31 stycznia 2011 r.
Ulga ta jest ograniczona jeszcze w inny sposób. Obejmuje mianowicie jedynie czynsz, natomiast nie dotyczy VAT od nabywanego paliwa do napędu ww. pojazdów.
Przykład W dniu 13 grudnia 2010 r. spółka Gamma z siedzibą w Poznaniu zawarła z firmą leasingową umowę, której przedmiotem jest samochód o dopuszczalnej ładowności wynoszącej 650 kg i posiadający homologację samochodu ciężarowego, niespełniający natomiast żadnego z warunków określonych w art. 3 ust. 2 pkt 1-4 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. W dniu 10 stycznia 2011 r. spółka Gamma zarejestrowała ww. umowę w Urzędzie Skarbowym Poznań-Wilda, co umożliwia odliczanie (również w 2011 r.) całej kwoty VAT od rat leasingowych. Uprawnienie do odliczania VAT nie obejmuje jednak zakupów oleju napędowego do ww. samochodu. |
Poradnik VAT Nr 1 z dnia 2011-01-10