Opodatkowanie aportu
W przypadku wniesienia aportu do spółki jawnej przedmiotem opodatkowania jest umowa spółki, a nie wniesienie wkładu rzeczowego. Wniesienie wkładu stanowi bowiem czynność techniczną, konsekwencję zawarcia (lub zmiany) umowy spółki.
Takie stanowisko zostało zaprezentowane przez Izbę Skarbową w Rzeszowie w wydanej w dniu 28 lutego 2006 r.wiążącej interpretacji podatkowej (IS. I/2-4361/3/06). W konsekwencji urząd uznał, że aport nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych przy czym fakt, że wkłady niepieniężne wnoszone do spółek prawa cywilnego korzystają ze zwolnienia od VAT nie ma w tym przypadku żadnego znaczenia. Czy faktycznie?
Podatek VAT oraz podatek od czynności cywilnoprawnych wzajemnie się uzupełniają. Zasada wyrażona w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi, że opodatkowaniu tym podatkiem nie podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest opodatkowana VAT lub z niego zwolniona. Wyjątkiem w tym zakresie są umowy sprzedaży i zamiany, których przedmiotem są nieruchomości lub ich części albo prawo wieczystego użytkowania gruntu.
W przypadku wniesienia aportu, czyli wkładu niepieniężnego do spółek prawa handlowego i cywilnego stosuje się zwolnienie z VAT. Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., aport zalicza się do odpłatnej dostawy towarów. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają bowiem odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. W tym przypadku znajdą jednak zastosowanie przepisy rozporządzenia wykonawczego do ustawy o VAT, gdzie w § 8 ust. 1 pkt 6 określono zwolnienie dla wkładów niepieniężnych (aportów) wnoszonych do spółek prawa handlowego i cywilnego.
Wzajemne uzupełnianie się obydwu podatków oznacza, że zakres opodatkowania danej czynności (towaru) na gruncie jednej ustawy ma odpowiednie konsekwencje na gruncie drugiej z ustaw. I tak na przykład, w sytuacji gdy jedną ze stron czynności cywilnoprawnej jest podatnik VAT, czynność taka jest zwolniona od podatku od czynności cywilnoprawnych, z wyjątkiem czynności dotyczących nieruchomości.
Takie stanowisko wynika również z orzecznictwa sądów administracyjnych, w tym z uchwały NSA z dnia 27 listopada 2000 r. (FPS 5/00) w której został wyrażony pogląd zgodnie z którym, umowa sprzedaży towaru używanego, zwolnionego z podatku VAT nie podlega opłacie skarbowej, jeżeli jest realizowana przez podatnika podatku VAT oraz podlega opodatkowaniu z mocy art. 2 ustawy o VAT, niezależnie od tego czy wywołuje ona powstanie zobowiązania podatkowego, czy też jest przedmiotowo zwolniona od tego podatku.
Chociaż uchwała powyższa dotyczy stanu prawnego poprzednio obowiązującego (ustawa o podatku od towarów i usług oraz ustawa o opłacie skarbowej), to w omawianym zakresie zachowuje swoją aktualność również w stanie prawnym obecnie obowiązującym.
