Ostrzeżenie MF dla firm pośredniczących przy przewozie osób

BIZNES INTERIA na Facebooku i jesteś na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami

MF w pierwszej kolejności przypomniało, że instytucja pośrednictwa przy przewozie osób została uregulowana w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2021 r. poz. 919).

Powołując się na treść art. 4 pkt 24 ww. ustawy podkreślono, że podjęcie i wykonywanie transportu drogowego w zakresie pośrednictwa przy przewozie osób wymaga uzyskania odpowiedniej licencji. Jest ona udzielana przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego na wniosek podmiotu, który spełnia wymagania określone w przepisach ustawy o transporcie drogowym. Jednym z takich wymagań jest posiadanie wpisu do CEIDG albo numeru w rejestrze przedsiębiorców KRS (art. 5c ust. 2a pkt 3 ustawy o transporcie drogowym).

Wskazano także, że obowiązek uzyskania wpisu w CEIDG albo rejestracji w KRS oznacza, że usługi pośrednictwa nie mogą być realizowane przez podmioty zagraniczne, które nie uzyskają takiej rejestracji lub wpisu. Wymóg uzyskania wpisu do CEIDG lub KRS ma umożliwić wywiązanie się przez pośrednika m.in. z obowiązku podatkowego.

Odnosząc się do przepisów ustawy o VAT, MF wskazało, że w myśl art. 5 ust. 2 ustawy o VAT, czynności określone w art. 5 ust. 1 (tj. m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju), podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa.

Zdaniem MF: "(...) Przykładem niezachowania wymaganych warunków formalnych jest m.in. brak prawnej rejestracji podatnika czy wykonywanie określonych czynności bez wymaganej licencji. Uchybienie warunkom formalnym określonym w przepisach prawa pozostaje bez żadnego wpływu na powstanie obowiązku podatkowego z tytułu wykonywania tych czynności, jednocześnie jednak uchybienie to może mieć wpływ np. na prawo do odliczenia VAT naliczonego.

Ponadto, jak wynika z art. 5 ust. 4 ustawy o VAT w przypadku wystąpienia nadużycia prawa dokonane czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT (m.in odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju), wywołują jedynie takie skutki podatkowe, jakie miałyby miejsce w przypadku odtworzenia sytuacji, która istniałaby w braku czynności stanowiących nadużycie prawa. W myśl art. 5 ust. 5 ustawy o VAT przez nadużycie prawa rozumie się dokonanie czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, w ramach transakcji, która pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy o VAT miała zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE, jeżeli stwierdzono istnienie nadużycia, to przeprowadzone transakcje powinny zostać przedefiniowane w taki sposób, aby odtworzyć sytuację, która istniałaby, gdyby nie dokonano transakcji stanowiących nadużycie. Kwestia, czy dana transakcja była dokonana wyłącznie w celu uzyskania korzyści podatkowej, jest bez znaczenia dla stwierdzenia, czy stanowi ona dostawę towarów lub świadczenie usług oraz działalność gospodarczą (...)".

MF zwróciło również uwagę, że dokonywanie podziału usługi pośrednictwa w przewozie osób przy udziale utworzonych w tym celu międzynarodowych, złożonych struktur gospodarczych - czego skutkiem jest ominięcie krajowych obowiązków zarówno na gruncie prawnym, jak i podatkowym - może zostać uznane za nadużycie prawa. Poinformowano, że we wszystkich przypadkach, w których zostanie stwierdzone nadużycie prawa, organy podatkowe będą prowadziły odpowiednie działania zmierzające do przedefiniowania dokonanych transakcji i wyegzekwowania należnych kwot podatku VAT.

Poradnik VAT Nr 12 z dnia 2021-06-20