Polskie firmy muszą myśleć o przejęciach za granicą i przenoszeniu części produkcji do Polski

Sondaż przeprowadzony przez Bank DNB potwierdza, że przenoszenie produkcji do Polski to najczęściej realizowana strategia przy przejmowaniu zagranicznych firm. 38 proc. przedsiębiorstw, które wypowiedziało się w ankiecie deklaruje, że z powodzeniem realizowała zagraniczne przejęcia i planuje kolejne. Ciągle jeszcze spora cześć firm (44 proc. ankietowanych) nie wykonywała i nie planuje tego typu ruchów.

Aby Polska mogła w perspektywie jednego pokolenia wydostać się z pułapki średniego dochodu, potrzebne są nie tylko odpowiednie zasoby pracy i kapitału, ale i umiejętne ich wykorzystywanie, co oznacza systematyczny wzrost produktywności czynników produkcji (TFP).

DNB i Deloitte, autorzy raportu "Kierunki 2016", przeanalizowali kluczowe elementy, mogące poprawić efektywność polskich firm, co w efekcie pomogłoby w wyprowadzeniu Polski z pułapki średniego rozwoju.

Jeśli Polska miałaby podążać drogą podobną do Hiszpanii i osiągnąć poziom konwergencji 75 proc. PKB Niemiec na mieszkańca około 2050 r., to u nas średnie realne tempo wzrostu PKB musi wynieść 2,4 proc. To z kolei sprawia, że średnia stopa inwestycji w polskiej gospodarce musiałaby osiągnąć poziom około 22 proc. Przy średniej stopie oszczędności w latach 1995 - 2015 na poziomie 18 proc. oznaczałoby to lukę inwestycji i oszczędności na poziomie 4 proc. PKB rocznie i ciągle wysoki deficyt kapitału.

Zdaniem DNB i Deloitte brakującego kapitału należy szukać w kraju oraz za granicą. W praktyce zagadnienie to powinno być rozwiązane poprzez większe oszczędności zarówno po stronie sektora publicznego, jak i polskich firm. W przypadku polskich przedsiębiorstw, konieczny byłby wzrost średniej stopy oszczędności o 2 proc. PKB.

- Polskie firmy powinny podnosić swoje oszczędności i poprawiać swoje zyski głównie poprzez ekspansje na rynki UE, przejmowanie zachodnich podmiotów, z których część produkcji byłaby przenoszona do kraju, a pozyskiwana technologia pozwalałaby podnosić krajową produktywność czynników produkcji (TFP) - mówi Rafał Antczak, członek zarządu Deloitte Consulting.

- Spora część polskich przedsiębiorstw prowadzi już taką politykę, na co wskazywaliśmy w naszych dotychczasowych raportach sektorowych w 2014 r. Dzisiaj kluczowe jest to, aby trend ten wzmocnić i podtrzymać w długim okresie - dodaje.

Jednak jak pokazuje ankieta przeprowadzona przez Bank DNB, 44 proc. badanych firm nie realizowała ani nie planuje akwizycji zagranicznych. Na przeciwległym biegunie jest niemal równie duża grupa (38 proc.), która z powodzeniem realizowała zagraniczne przejęcia i planuje kolejne. 18 proc. firm nie realizuje, ale jednak planuje zagraniczne ekspansje.

Ten sam sondaż potwierdza, że strategia, którą najczęściej realizują firmy przy przejmowaniu zagranicznych podmiotów, to przenoszenie produkcji do Polski (robi tak 40 proc. spośród nich). 12 proc. przedsiębiorstw postępuje odwrotnie i alokuje produkcję za granicą, a 14 proc. ankietowanych - zwiększa zatrudnienie za granicą.

- Czynnikami niewątpliwie poprawiającymi efektywność polskich firm są przejęcia zagraniczne jako sposób zdobywania rynków zagranicznych. W ramach akwizycji, przedsiębiorstwa przenoszą czynniki produkcji do Polski korzystając z ekonomii skali, tańszej siły roboczej czy - w końcu - korzystniejszych rozwiązań podatkowych. W tym kontekście, kapitalne znaczenie ma budowa silnej, globalnej marki konkurującej na rynkach zagranicznych nie tylko ceną, ale również jakością. Wreszcie także, firmy przejmują zachodnie style zarządzania - mówi Marcin Prusak, dyrektor zarządzający pionem biur sektorowych, DNB Bank Polska.

- Trzeba zauważyć, że polskie firmy mają dosyć bliskie ośrodki decyzyjne - nie są to bardzo zbiurokratyzowane organizmy. Z drugiej strony, uczą się one zachodnich modelów zarządzania oraz standaryzacji pewnych procesów - dodaje.

Sondaż przeprowadzony wśród czołowych menedżerów polskich i zagranicznych firm (grupa ok. 130 osób) podczas konferencji "Kierunki 2016. Polska w pułapce średniego dochodu", 18 lutego 2016 r.

DNB Bank Polska jest obecny w Polsce od 2002 roku. Właścicielem Banku jest Grupa DNB - największa norweska grupa finansowa prowadząca swoją działalność w 19 krajach.