Pracownicze koszty uzyskania przychodów

Zryczałtowane koszty pracownicze

Pracodawca stosuje pracownikowi koszty uzyskania przychodów (podstawowe i podwyższone), gdy ten w danym miesiącu osiągnie przychód ze stosunku pracy. Mają one wpływ na wartość dochodu podlegającego opodatkowaniu. Ich wysokość wynika z art. 22 ust. 2 pkt 1 albo 3 ustawy o pdof. Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami ustawy o pdof w 2019 r. podstawowe koszty uzyskania przychodów z tytułu jednego stosunku pracy wynoszą 111,25 zł miesięcznie. Ponadto płatnik przy obliczaniu miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy ma możliwość stosowania pracownikowi podwyższonych kosztów, gdy jego miejsce stałego lub czasowego zamieszkania jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy. Podwyższone koszty pracownicze w 2019 r. wynoszą 139,06 zł miesięcznie. Jednak pracodawca przy obliczaniu zaliczki na podatek może rozpocząć uwzględnianie pracownikowi podwyższonych kosztów dopiero, gdy dysponuje złożonym przez pracownika stosownym oświadczeniem. W oświadczeniu tym pracownik musi potwierdzić, że zamieszkuje poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy oraz nie uzyskuje dodatku za rozłąkę. Omawiane oświadczenie wywołuje skutki w latach następnych, o ile stan faktyczny w nim wskazany nie uległ zmianie. Jeśli stan faktyczny wynikający z oświadczenia zmieni się, pracownik musi o tym powiadomić pracodawcę. Wtedy pracodawca zaprzestanie stosowania pracownikowi podwyższonych kosztów i będzie miał obowiązek stosować koszty w wysokości podstawowej. Koszty pracownicze w wysokości 139,06 zł miesięcznie nie przysługują, gdy pracownik otrzymuje zwrot kosztów dojazdu do zakładu pracy, z wyjątkiem gdy zwrócone koszty zostały zaliczone do przychodów podlegających opodatkowaniu (art. 22 ust. 13 ustawy o pdof).

PIT zerowy a zryczałtowane koszty pracownicze

W związku z wprowadzeniem z dniem 1 sierpnia 2019 r. do ustawy o pdof nowego zwolnienia od podatku dla przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz przychodów z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o pdof, otrzymanych przez podatnika do ukończenia 26. roku życia, ustawodawca określił także zasady ustalania kosztów dla takich przychodów wolnych od podatku. W dodanym do ustawy o pdof art. 22 ust. 3b wskazał, że w przypadku zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o pdof, koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o pdof, stosuje się w wysokości nieprzekraczającej tej części przychodów z danego źródła, która podlega opodatkowaniu. To oznacza, że jeżeli przychody z pracy (odpowiednio z umów zlecenia) są w całości zwolnione od podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o pdof, koszty uzyskania przychodów z tych źródeł wyniosą zero złotych.

50% koszty autorskie

U pracownika będącego twórcą pracodawca może stosować przy obliczaniu zaliczki na podatek 50% koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o pdof. Stosownie do tego przepisu koszty uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami wynoszą 50% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe. Wskazane w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o pdof 50% koszty uzyskania przychodów stosuje się do przychodów uzyskiwanych z tytułów określonych w art. 22 ust. 9b ustawy o pdof. Jak wynika z art. 22 ust. 9a ustawy o pdof, w roku podatkowym łączne 50% koszty uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 1-3 ustawy o pdof, nie mogą przekroczyć kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału obowiązującej w danym roku podatkowym skali podatkowej, czyli 85.528 zł.

W przypadku stosowania pracownikowi zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o pdof suma łącznych kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 9 pkt 1-3, oraz przychodów zwolnionych od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty 85.528 zł.

Pracodawca ma obowiązek stosować koszty autorskie (50%) uprawnionemu pracownikowi tylko do momentu przekroczenia w roku podatkowym ustawowego limitu. To oznacza, że po przekroczeniu w roku podatkowym obowiązującego limitu pracodawca musi zaprzestać uwzględniania pracownikowi przedmiotowych kosztów. Pracodawca może także zaprzestać stosowania tych kosztów, gdy pracownik złoży u niego na podstawie art. 32 ust. 7 ustawy o pdof oświadczenie o rezygnacji z ich stosowania. Przepis ten stanowi bowiem, że zakład pracy przy obliczaniu zaliczki nie stosuje kosztów uzyskania przychodów określonych w art. 22 ust. 9 pkt 1-3 od miesiąca, w którym otrzymał pisemne oświadczenie pracownika o rezygnacji z ich stosowania, albo od następnego miesiąca, jeżeli w miesiącu, w którym otrzymał oświadczenie, nie miał możliwości pobrania zaliczki bez zastosowania tych kosztów. W takiej sytuacji pracodawca obliczając zaliczki na podatek nie uwzględni żadnych innych kosztów uzyskania przychodów. Wskazane oświadczenie składa się odrębnie dla każdego roku podatkowego.