Przedawnienie straty podatkowej

W sprawie rozpoznanej przez Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z 6 listopada 2017 r., sygn. akt II FPS 3/17, dyrektor izby skarbowej w Warszawie utrzymał w mocy decyzję dyrektora urzędu kontroli skarbowej, w której wskazano, że strata spółki w podatku dochodowym od osób prawnych za 2007 r. wynosi 826 135,28 zł. Zdaniem organów podatkowych spółka zaniżyła przychody o kwotę nieodpłatnych świadczeń z tytułu korzystania ze znaków towarowych i zawyżyła koszty uzyskania przychodów o wydatki na marketing i wypłatę odpraw dla spółki.

Wojewódzki sąd administracyjny uznał skargę podatnika za uzasadnioną w części. Sąd nie podzielił zarzutu dotyczącego przedawnienia straty. Zdaniem sądu strata nie stanowi zobowiązania podatkowego, dlatego też nie podlega przedawnieniu, jak zobowiązanie podatkowe. W konsekwencji sąd pierwszej instancji uznał, że organy podatkowe mogą prowadzić postępowanie w sprawie straty do czasu, gdy możliwe jest sprawdzenie deklaracji za rok podatkowy, w którym strata została odliczona.

Spółka złożyła skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

NSA przekazał sprawę do rozstrzygnięcia poszerzonemu składowi tego sądu, ponieważ dotychczas w sprawach analogicznych do rozpoznawanej wykształciły się dwa rozbieżne stanowiska sądów administracyjnych.

W sprawie Prokurator Krajowy podniósł, że "nie jest dopuszczalne prowadzenie postępowania podatkowego i orzekanie o wysokości straty w podatku dochodowym od osób prawnych za rok podatkowy, w którym została ona poniesiona, w sytuacji gdy upłynął termin przedawnienia zobowiązania podatkowego za ten rok".

W ocenie NSA stanowisko wojewódzkiego sądu administracyjnego w omawianej sprawie nie znajduje oparcia w przepisach. NSA podkreślił, że strata nie jest zobowiązaniem podatkowym.

"Przedawnienie jest jedną z podstawowych instytucji prawa podatkowego chroniących pewność obrotu. W związku z tym wydłużanie okresu przedawnienia w drodze rozszerzającej interpretacji przepisów jest niedopuszczalne." Strata podatkowa nie jest zobowiązaniem podatkowym. Jeżeli zatem przedawnia się zobowiązanie główne, to przedawniają się również związane z nim lub towarzyszące mu inne prawa lub obowiązki.

NSA wskazał, że powszechność opodatkowania oznacza opodatkowanie wszystkich podatników danym podatkiem na tych samych zasadach, a więc również kwestie związane z przedawnieniem muszą być takie same dla wszystkich. Różnicowanie zasad przedawnienia w zależności od tego, czy wystąpił dochód, czy strata podatkowa, naruszałoby zasadę demokratycznego państwa prawa i zasady równości i sprawiedliwości - uznał NSA.

Do omawianej uchwały zgłoszono zdanie odrębne.

radca prawny Robert Nogacki

^{Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku oraz doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców}