Składki i podatek od kilometrówki

Czy zwrócone zleceniobiorcy koszty zleceniodawca powinien oskładkować i opodatkować?

Ubezpieczenie zleceniobiorcy wynagradzanego kwotowo

Przeważnie odpłatność za wykonanie zlecenia określa się w umowie w sposób kwotowy. Często odpłatność jest też ustalana w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie. Dla wynagradzanego w taki sposób zleceniobiorcy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.), osiągnięty przez niego z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia. Taki sposób ustalania podstawy wymiaru składek społecznych wynika z art. 18 ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Do ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorcy stosuje się te same przepisy, które określają podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób (art. 81 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych Dz. U. z 2004 r. nr 210, poz. 2135 ze zm.). Oczywiście z pewnymi wyjątkami, które nie są istotne w tym przypadku. Takie zasady ustalania podstawy wymiaru składki zdrowotnej dotyczą wszystkich zleceniobiorców spełniających warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi. Zatem dotyczą również tych zleceniobiorców, którzy podlegając obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu, mają prawo przystąpienia do ubezpieczeń społecznych na zasadzie dobrowolności (nawet wówczas, gdy z tego prawa nie skorzystają).

Podatek od zlecenia

Przychodami zleceniobiorców są otrzymane przez nich (lub też postawione do ich dyspozycji) w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze, a także innych nieodpłatnych świadczeń. Do tych bowiem osób stosuje się przepis art. 11 ust. 1 ustawy o pdof.

Dlatego od wynagrodzenia osiąganego przez zleceniobiorcę z umowy zlecenia, zleceniodawca powinien pobrać zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 19% należności z tytułu umowy zlecenia, pomniejszonej o koszty uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenia społeczne potrącone przez płatnika (o ile zawarcie takiej umowy rodzi obowiązek tych ubezpieczeń). Obliczoną zaliczkę na podatek pomniejsza się o pobraną przez zleceniodawcę składkę zdrowotną.

Zwrot kosztów używania prywatnego samochodu

Zwrócone zleceniobiorcy koszty używania prywatnego samochodu do celów służbowych w jazdach lokalnych uważa się za przychód osiągany z tytułu wykonywania umowy zlecenia. Przychód ten podlega więc opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Tak jest w przypadku zwrotu kosztów poniesionych przez zleceniobiorcę z tytułu używania prywatnego samochodu w jazdach lokalnych (niezależnie od ilości przejechanych w tym celu kilometrów).

Natomiast zwrot kosztów używania przez zleceniobiorcę samochodu podczas podróży służbowej jest przychodem zwolnionym z opodatkowania podatkiem dochodowym - do wysokości określonej w przepisach wydanych w sprawie krajowych i zagranicznych podróży służbowych pracowników sfery budżetowej. Zwolnienie wynika z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ustawy o pdof.

W żadnym jednak przypadku zwrot kosztów używania przez zleceniobiorcę do celów służbowych prywatnego samochodu nie jest zwolniony ze składek ubezpieczeniowych.

Dlatego koszty używania prywatnego samochodu do celów służbowych zwracane zleceniobiorcy (również zleceniobiorcy podlegającemu wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu), któremu w umowie zlecenia odpłatność za jej wykonanie określono kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie - zleceniodawca powinien oskładkować.

Zleceniobiorca wynagradzany w inny sposób

Za wykonanie umowy, strony mogą określić w umowie zlecenia inny sposób wynagrodzenia zleceniobiorcy aniżeli kwotowy, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie. Przykładowo wykonanie w zamian usługi. Wówczas do podstawy wymiaru składek w każdym miesiącu kalendarzowym przyjmuje się zadeklarowaną kwotę. Kwota ta nie może być jednak niższa od minimalnego wynagrodzenia (do końca br. - 936 zł). W takim przypadku faktyczna wysokość przychodu uzyskanego ze zlecenia (lub w ogóle jego brak) nie ma żadnego znaczenia.

Dlatego koszty używania do celów służbowych prywatnego samochodu, zwrócone zleceniobiorcy wynagradzanemu w inny sposób aniżeli kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie - nie podlegają składkom ubezpieczeniowym.

Zleceniobiorca na etacie

Zwrócone zleceniobiorcy koszty używania prywatnego samochodu do celów służbowych będą zwolnione ze składek, jeśli zleceniobiorca będzie:

jednocześnie pracownikiem zleceniodawcy,

wykonywał zlecenie na rzecz własnego pracodawcy.

Bowiem osobę, która wykonuje pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z własnym pracodawcą (lub też zawartej z innym podmiotem, lecz wykonywanej na rzecz własnego pracodawcy) uważa się dla celów ubezpieczeniowych za pracownika (art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Przychód ten może być zwolniony ze składek na podstawie rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe:

§ 2 ust. 1 pkt 13 - jeżeli samochód zleceniobiorcy jest wykorzystywany w jazdach lokalnych (do wysokości limitu określonego w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów? (Dz. U. nr 27, poz. 271 ze zm.),

§ 2 ust. 1 pkt 15 - jeżeli samochód zleceniobiorcy jest wykorzystywany w podróży służbowej (do wysokości określonej w rozporządzeniach Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu... (Dz. U. nr 236, poz. 1990 i 1991 ze zm.).

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.), rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. nr 161, poz. 1106 ze zm.).

autor: Dorota Wyderska