Środki ZFŚS w przypadku likwidacji pracodawcy

W sytuacji przedstawionej w pytaniu, tj. gdy brak jest osób uprawnionych do korzystania ze środków ZFŚS, prawidłowym rozwiązaniem ewidencyjnym będzie przeniesienie salda konta 85 "Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych" na pozostałe przychody operacyjne.

Zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS) i gospodarowania środkami tego funduszu, przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej, określa ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2012 r. poz. 592 ze zm.). Działalność socjalna oznacza usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. Osoby uprawnione do korzystania z funduszu to pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści - byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z tego funduszu.

Szczegółowe zasady i tryb przyznawania świadczeń i usług z ZFŚS określa regulamin tego funduszu. W regulaminie wskazane jest określić:

1) które świadczenia mają charakter nieodpłatny, a które odpłatny,

2) kryteria przyznawania pomocy materialnej,

3) krąg osób uprawnionych do korzystania z ZFŚS.

Zapisy ww. regulaminu powinny być uzgodnione z zakładową organizacją związkową, a jeżeli nie działa ona u pracodawcy - z przedstawicielem załogi wybranym przez pracowników do reprezentowania ich interesów.

Jak wynika z powyższego oraz z innych regulacji ww. ustawy, środki ZFŚS powinny zostać wykorzystane na działalność socjalną.

Przepisy ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych nie regulują natomiast kwestii odniesienia niewykorzystanych środków ZFŚS w przypadku likwidacji spółki z o.o. (w sytuacji upadłości sprawa ta została uregulowana w art. 64 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze). Dlatego też - w naszej ocenie - zakończenie działalności socjalnej pracodawcy następuje dopiero z chwilą wdrożenia procesu zmierzającego do jego likwidacji. Jest to związane z utratą statusu pracodawcy i rozwiązaniem umów o pracę ze wszystkimi zatrudnionymi pracownikami. Jeżeli jednostka nie zatrudnia już pracowników, to nie ciążą na niej obowiązki związane z tworzeniem i administrowaniem funduszem socjalnym. Oznacza to, że środki, które zostały dotychczas zgromadzone na rachunku funduszu świadczeń socjalnych i nie zostały wykorzystane zgodnie z ich przeznaczeniem, stają się środkami jednostki.

Z informacji zawartych w pytaniu wynika, iż spółka z o.o. jest w likwidacji, kierownikiem jednostki jest likwidator i brak jest osób uprawnionych do korzystania ze środków ZFŚS.

Biorąc powyższe pod uwagę, w sytuacji pytającej spółki z o.o., prawidłowym rozwiązaniem ewidencyjnym będzie przeniesienie salda konta 85 "Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych" na pozostałe przychody operacyjne (likwidacja zobowiązania), jako pośrednio związane z działalnością operacyjną, zapisem:

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych Nr 15 z dnia 2013-05-20

GOFIN podpowiada