Światłowody napędzają rynek technologii "smart"

Internet staje się coraz bardziej popularny i ogólnodostępny. Zwiększa się liczba osób, które korzystają ze stałego dostępu do sieci (i to w ujęciu globalnym). Rośnie także szybkość powszechnie dostępnych połączeń internetowych.

Z internetu korzystamy dzisiaj praktycznie wszędzie. Za sprawą sieci mobilnych sprawdzamy pocztę w podróży służbowej, w pociągu bądź na lotniskach. W kawiarni korzystamy z sieci Wi-Fi, a w biurze lub domu coraz szybszego połączenia, które wykorzystujemy do pracy i rozrywki. Tak jest dzisiaj.

Z czasem do sieci będą stopniowo podłączane kolejne urządzenia tworząc powiązany i komunikujący się ze sobą system inteligentnych domów i miast. To zaś wizja przyszłości, która wcale nie jest tak odległa, jak może się wydawać.

Bill Gates, jeden z założycieli Microsoftu, swego czasu podobno stwierdził, że 640 KB pamięci RAM powinno wystarczyć każdemu. Był to rok 1981, gdy technologia wykorzystywana w komputerach stacjonarnych dopiero raczkowała.

Także internetprzeszedł skomplikowaną drogę rozwoju. Rok 1991 traktowany jest w Polsce za jego symboliczny początek. Na przestrzeni lat dostęp do globalnej sieci www był mocno ograniczany przez wysokie ceny połączenia i niestabilną technologię.

Dzisiaj nawet najprostsze komputery wyposażone są nie w KB, a GB pamięci RAM i nikt nie wyobraża sobie powrotu do rozwiązań z przeszłości. Tak samo w przypadku internetu, którego szybkość podwaja się średnio co 2-3 lata, implementowane są kolejne usprawnienia.

W internecie coraz częściej tworzy się biznes, utożsamiany z nowymi technologiami i startupami m.in. w takich obszarach jak fintech, płatności, cyfrowe zarządzanie firmą, usprawnienie procesów produkcyjnych za sprawą ich automatyzacji, mechanizacji czy - w nie mniej ważnym segmencie - jak archiwizacja i wykorzystanie danych. A to nie wszystko, bo zapowiadana od lat rewolucja technologiczna związana z Internetem rzeczy wchodzi w fazę dynamicznego rozwoju. Z jednej strony jego rozwój wymusza po części biznes, który chce w lepszy i bardziej efektywny sposób zbierać i zarządzać własnymi danymi, w tym często dotyczącymi klientów i kontrahentów. Z drugiej zaś IoT ma być odpowiedzią na potrzeby usprawnienia codzienności, lepszego wykorzystania zasobów, upraszczania procesów. Dla milionów ludzi - w końcu - stanowi ułatwienie w codziennym życiu.

Najbliższe lata sprawią, że urządzeń końcowych będzie znacznie więcej niż obecnie. Wskazują na to eksperci firmy Cisco, którzy prognozują w raporcie Visual Networking Index (VNI), że ruch w sieciach IP wzrośnie trzykrotnie i do 2021 roku osiągnie poziom 3,3 zettabajtów (ZB), w porównaniu do 1,2 zettabajta w roku 2016 (zettabajt = tryliard bajtów).

Nie bez znaczenia będzie automatyzacja i robotyzacja prac produkcyjnych, tworzenie coraz bardziej zaawansowanych systemów autonomicznych czy rozwój sztucznej inteligencji. Najszybciej procentowo będzie się rozwijał - wskazuje Cisco - segment połączeń automatycznych Machine-to-Machine (M2M). Także treści wideo będą odgrywać coraz większą rolę w sieci, obciążając transfer do granic możliwości.

Według prognoz, do 2025 r. liczba połączonych urządzeń końcowych może sięgnąć 50 mld. W kolejnych latach wzrost będzie jeszcze szybszy. Dla porównania obecnie w Polsce do sieci podłączonych jest ok. 50 mln urządzeń końcowych.

Tak znaczący wzrost liczby podłączonych jednocześnie urządzeń sprawia, że dotychczasowe rozwiązania stają się niewystarczające. I to na wielu płaszczyznach. Weźmy pod uwagę np. protokół IPv4, który jest dzisiaj powszechnie stosowany. Ma on pojemność około 4 mld adresów IP. W czasach, gdy był projektowany, tj. w latach 70. ubiegłego wieku, wielkość ta była absolutnie wystarczająca. Nikt wtedy nie zakładał tak dynamicznego rozwoju internetu i komputerów. Nikt nie przewidział, że powstanie inteligentny system, do którego mają być - już w niedalekiej przyszłości - podpięte różne urządzenia domowe, jak lodówki, czajniki, miksery. Można spojrzeć na to nawet szerzej: całe budynki (w tym np. zarządzanie ogrzewaniem, zużyciem wody, światła, itp.), dzielnice, miasta (zarządzanie ruchem, gospodarka wodna itd.).

Wyjściem naprzeciw potrzebom rynku jest IPv6 - technologia już dostępna i wykorzystywana. By jednak w pełnym zakresie myśleć o rozwoju i wdrożeniu na szeroką skalę rozwiązań smart, by tego typu systemy działały sprawnie potrzebna jest pewna, stabilna i szybka sieć, którą zapewnić ma światłowód. Średnia przepustowość stacjonarnych połączeń szerokopasmowych w latach 2016-2021 - prognozuje się - wzrośnie 1,7-krotnie z 24,8 Mb/s do 42 Mb/s, zaś połączeń mobilnych 3-krotnie i osiągnie w 2021 roku 22 Mb/s.

Przed operatorami telekomunikacyjnymi w Polsce wciąż jeszcze wiele pracy. Wystarczy przypomnieć, że dopiero na koniec 2018 r. dostęp do światłowodu w technologii FTTH - zgodnie z zapowiedziami jednej z firm inwestujących w szybkie optyczne stacjonarne łącza - uzyska 3,5 mln gospodarstw domowych i biur (potencjalnie nawet więcej, gdyż w maju wspomniany operator w ramach programu POPC wygrał konkurs na zagospodarowanie 12 obszarów i pozyska dofinansowanie na eliminację białych plam w Polsce). Tym samym wzrośnie też liczba potencjalnych klientów, którzy zdecydują się na szybki internet rzędu 300-900 MB/s.

Pomimo tego, że rozwiązania smart są wciąż w Polsce stosunkowo nowe, a przez to w niewielkim stopniu wykorzystywane, to jednak wzbudzają zainteresowanie. Kwestią czasu jest powstanie pierwszych wielopoziomowych systemów do zarządzania całą aglomeracją, zwłaszcza jeśli spojrzy się na korzyści, które mogą przynieść jej mieszkańcom, m.in. w takich sferach jak zarządzanie energią i oświetleniem, monitoring środowiska i powietrza, zapobieganie katastrofom, inteligentny system monitorowania ruchu i wykorzystani miejsc parkingowych czy pomiar zużycia wody i gazu. Miasta już chcą być smart (np. Przemyśl). Trend ten jest widoczny na całym świecie. Do 2050 r. szacuje się, że blisko 6 mld ludzi będzie mieszkać w różnej wielkości ośrodkach miejskich. Aby na poważnie myśleć o wdrożeniu rozwiązań smart niezbędna jest sprawna i szybka sieć komunikacyjna (w tym telekomunikacyjna), czyli system oparty na rozwiązaniach zapewniających wysoką sprawność przesyłania danych i niezawodność. Dla wielu odpowiedzią jest rozbudowana sieć światłowodowa.

Dodatkowo, już dzisiaj na rynku pojawiają się coraz bardziej zaawansowane rozwiązania do zarządzania domem. Rozwiązania smart sprawdzą się w obszarze bezpieczeństwa - monitorowania dymu, ochrony przed zalaniem czy włamaniem. Nie tylko wyślą ostrzeżenie na telefon, ale podejmą odpowiednie kroki, by do nieszczęścia nie doszło: odetną dostęp wody lub gazu, przypomną o zamknięciu okien i drzwi.

Podobnie jak przy smart city, także inteligentny dom, aby mógł faktycznie działać sprawnie potrzebuje szybkiego łącza internetowego. Niezawodnego i pewnego, czyli działającego bez przerw i z prędkością, która nie spadnie poniżej wymaganego poziomu. W naszym domu będzie przybywać urządzeń podłączonych stale do sieci. To nie tylko komputery, telewizory i smartfony. Jeśli planujemy zmienić zwykłe mieszkanie/dom w jego inteligentną wersję nie obejdzie się bez podłączenia kolejnych sprzętów jak lodówka, pralka, zmywarki, całego systemu do sterowania oświetleniem, wodą czy ociepleniem.

Szybki internet jest niezbędny jeśli chcemy inteligentnymi systemami w mieszkaniu zarządzać zdalnie, mieć stały dostęp do wewnętrznego monitoringu, do zainstalowanego podglądu wideo, który pozwoli na monitorowanie osób starszych i dzieci.

Stałe łącze o dużej prędkości jest podstawą, by myśleć o sprawnie działającym inteligentnym mieszkaniu, w którym setki różnych czujników i urządzeń będą się ze sobą komunikować. Dlatego z perspektywy rozwiązań smart optymalnym rozwiązaniem dzisiaj jest światłowód - technologia, która zapewnia obecnie największą prędkość przesyłania danych, na tyle wysoką, że nawet rozwiązania smart jeszcze długo nie będą w stanie w pełni jej wykorzystywać.

mk