Unia wymusi zmiany w VAT

Miejsce opodatkowania

1 stycznia 2010 r. wejdą w życie zmiany do Dyrektywy 2006/112/EC dotyczącej wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w zakresie miejsca opodatkowania usług.

Michał Galejczuk, konsultant w Accreo Taxand, podkreśla, że zmiany te wprowadzą nową zasadę ogólną co do miejsca opodatkowania usług świadczonych na rzecz podatnika VAT. Zgodnie z tą zasadą usługi takie powinny być opodatkowane w państwie jego siedziby.

W pewnych okolicznościach zasada ogólna będzie modyfikowana przez wyjątki odzwierciedlające zasadę opodatkowania usługi w miejscu jej konsumpcji.

- Dotyczyć to będzie m.in. usług restauracyjnych, gastronomicznych, najmu środków transportu (do 30 dni), usług w dziedzinie kultury, sztuki, sportu, nauki, edukacji, rozrywki itp. Wyjątki odnosić się też będą do usług dotyczących nieruchomości, które, podobnie jak obecnie, opodatkowane będą w państwie jej położenia - dodaje Michał Galejczuk.

Procedura zwrotu

Nowa dyrektywa VAT znacznie zmieni procedurę zwrotu podatku. Na ten aspekt zwraca uwagę Piotr Litwin, menedżer w Accreo Taxand, który wyjaśnia, że zmiany te będą dotyczyć podatników mających siedzibę w innych państwach UE.

- Od strony technicznej składania wniosków - mają być one składane w formie elektronicznej w państwie siedziby wnioskodawcy, które przekaże wniosek organom państwa, którego dotyczy zwrot. Kopie faktur będą musiały być składane tylko na wyraźne żądanie organów - zwraca uwagę Piotr Litwin.

Dodaje, że termin składania wniosków zostanie wydłużony z 30 czerwca roku, po zakończeniu roku, którego dotyczy wniosek, do 30 września. Wniosek powinien być rozpatrzony w ciągu czterech miesięcy, jednak przepisy pozwalają wydłużyć go w przypadku zażądania przez organy podatkowe dodatkowych informacji. W takiej sytuacji procedura może wydłużyć się do maksymalnie ośmiu miesięcy.

- Co szczególnie istotne dla podatników ubiegających się o zwrot w Polsce, nowa dyrektywa wyraźnie przewiduje, że wnioskodawcom będą należały się odsetki za zwłokę w zwrocie podatku - podkreśla Piotr Litwin.

Zmiana Dyrektywy VAT oznacza konieczność nowelizacji ustawodawstw państw członkowskich, w tym Polski.

Zmiany w ustawie o VAT

Łukasz Jamróz, konsultant w Accreo Taxand, podkreśla, że dyrektywy wiążą co do celu, jaki ma zostać osiągnięty, pozostawiając wybór środków w gestii poszczególnych państw.

- Innymi słowy Polska tak musi zmienić ustawodawstwo, by odzwierciedlało ono nowe regulacje - tłumaczy Łukasz Jamróz.

Podkreśla także, że wprowadzenie do ustawy o VAT zmian dotyczących reguł miejsca opodatkowania nie powinno być skomplikowane. Warto jednak zauważyć, że na gruncie obecnie obowiązujących przepisów pojawiały się wątpliwości co do zgodności polskich regulacji dotyczących miejsca opodatkowania z regulacjami Dyrektywy VAT, w zakresie, w jakim polskie przepisy odwołują się do PKWiU.

- Obowiązek nowelizacji ustawy o VAT powinien zostać wykorzystany do usunięcia tych niezgodności - podsumowuje Łukasz Jamróz.

POSTULUJEMY

Ministerstwo Finansów powinno już dziś przygotować nowelizację ustawy o VAT w taki sposób, aby uwzględniała ona zmiany w Dyrektywie VAT.

Opinie ekspertów Accreo Taxand

MICHAŁ GALEJCZUK, konsultant: - Pomimo wprowadzenia nowej redakcji przepisów dyrektywy w zakresie miejsca opodatkowania usług, wyznaczających naczelną zasadę opodatkowania usług świadczonych na rzecz podatnika w państwie jego siedziby, w praktyce nie powinno to spowodować w większości przypadków zasadniczych zmian co do miejsca ich opodatkowania. Wynika to głównie z faktu, że obecne regulacje dyrektywy w tym zakresie albo wprost przewidują zasadę opodatkowania usług w państwie siedziby usługobiorcy (np. usługi reklamowe, doradcze czy elektroniczne), albo pod pewnymi warunkami pozwalają opodatkować je w tym państwie (np. usługi transportowe, usługi na majątku ruchomym).

PIOTR LITWIN, menedżer: - Zmienione zasady dotyczące zwrotu VAT ułatwią uzyskiwanie zwrotu podatku w różnych państwach UE, zaś poprzez wprowadzenie ścisłych terminów na zwrot i odsetek za zwłokę lepiej chronią interesy podatników.

Obecna praktyka udzielania zwrotów VAT jest niekorzystna dla podmiotów zagranicznych - w praktyce niejednokrotnie oczekują oni na odzyskanie pieniędzy latami, zaś za opóźnienia nie są im wypłacane odsetki. Naturalnie powoduje to zniecierpliwienie podatników i buduje niekorzystny obraz Polski za granicą jako kraju, gdzie trudno prowadzić działalność gospodarczą i gdzie interesy ekonomiczne przedsiębiorców są lekceważone. Nowe przepisy wymuszą zmianę tej sytuacji.

ŁUKASZ JAMRÓZ, konsultant: - Bardzo istotna wydaje się zmiana polskich przepisów dotycząca zwrotu VAT dla podmiotów zagranicznych. Legislacyjnie jest ona łatwiejsza do wprowadzenia (kwestie te reguluje rozporządzenie), ale dostosowanie się do wymogów może stanowić poważny problem. Nowe przepisy wymuszają wprowadzenie regulacji zwiększających efektywność procesu zwrotu oraz zapewnienia obsługi całej procedury w formie elektronicznej. To z kolei wymaga informatyzacji urzędu odpowiedzialnego za zwrot. Biorąc pod uwagę dotychczasową praktykę, istnieją poważne wątpliwości, czy Polsce uda się przeprowadzić odpowiednie zmiany w terminie.

Ewa Matyszewska