Uwaga, mobbing groźny?
Mobbing jest zjawiskiem powszechnym, groźnym dla gospodarki, pracodawcy i pracowników, ale możliwym do wyeliminowania lub ograniczenia w polskich firmach - jak wynika z przebiegu konferencji zorganizowanej przez Rzecznika Praw Obywatelskich poświęconej temu zjawisku.
Celem konferencji, zdaniem prof. Andrzeja Zolla, było przybliżenie zjawiska mobbingu, jego poznanie i scharakteryzowanie. Do RPO nie wpływa wiele skarg od osób mobbingowanych, ale nie oznacza to wcale, że zjawisko to jest marginalne. Rzecznik ma nadzieję, że dzięki konferencji łatwiej będzie sobie odpowiedzieć, czy mobbing jest zjawiskiem prawnym, socjologicznym, społecznym czy kulturowym, dzięki temu łatwiej będzie ograniczać to zjawisko.
Profilaktyka antymobbingowa
" Wprowadzić system ocen pracowników.
" Określić czytelne zasady awansu.
" Przy rekrutacji pracowników zwracać uwagę aby pracownik nie wiedział więcej niż szef .
" Szkolić menedżerów w zarządzaniu podwładnymi i kierowaniu zespołem.
" Usprawnić system komunikacji.
W czasie konferencji zaprezentowano wyniki kompleksowych ogólnopolskich badań poświęconych skali mobbingu i jego skutków. Badania przeprowadziła Katarzyna Delikowska na przełomie 2003 i 2004 r. wśród 2652 pracowników. Z analizy ankiet wynika, że blisko 40 proc. spośród badanych było ofiarą mobbingu, którego przejawy były bardzo różne, od rozsiewania plotek, po piętrzenie obowiązków i szykany fizyczne. Prześladowcą, jak pokazują wyniki badań, jest najczęściej mężczyzna w wieku 35-45 lat z wyższym wykształceniem, który jest bezpośrednim przełożonym ofiary. Do stosowania mobbingu zachęca poczucie bezkarności - 54 proc., wysoka pozycja zawodowa - 43,9 proc., chęć pozbycia się konkurencji - 38,9 proc.
Zdaniem dr Małgorzaty Sidor-Rzadkowskiej z Wyższej Szkoły Zarządzania, mobbing nie jest problemem prawnym, ale obyczajowym. Pojawienie się go w kodeksie pracy jest tylko łagodzeniem skutków tego zjawiska i możliwością ukarania jego sprawców. W walce z nim należy skoncentrować się bardziej na profilaktyce niż na karaniu.
Mobbing jest zjawiskiem negatywnie wpływającym nie tylko na atmosferę w firmie, wydajność pracy czy wizerunek przedsiębiorstwa. Jego złe skutki widać w stanie zdrowia prześladowanego pracownika. W skrajnych przypadkach może dochodzić do autodestrukcji człowieka - mówił prof. Bohdan Wasilewski z Instytutu Psychosomatycznego w Warszawie. Nie chodzi w tych przypadkach o samobójstwa, ale o mechanizmy wewnątrz organizmu, które ułatwiają powstawanie nowotworów i powodują ogólną degradację zdrowia.
Tomasz Zalewski
