Uwaga na ​mały ZUS w 2022 r.

Biznes INTERIA.PL na Twitterze. Dołącz do nas i czytaj informacje gospodarcze

Limit tego przychodu ulega obniżeniu, jeśli przedsiębiorca nie prowadził działalności przez cały ubiegły rok, ale nie mniej niż 60 dni kalendarzowych. Ustalona przez przedsiębiorcę podstawa wymiaru składek społecznych nie może przekroczyć dolnego i górnego limitu.

Aby korzystać z małego ZUS, przedsiębiorca powinien spełniać warunki określone w art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 423 ze zm.). Jednak podstawowym kryterium warunkującym możliwość skorzystania z małego ZUS jest limit firmowych przychodów uzyskanych w poprzednim roku kalendarzowym, wynoszący 120.000 zł. Limit ten może być zmniejszony w przypadku, gdy przedsiębiorca rozpoczął, zakończył lub zawiesił prowadzenie działalności gospodarczej w ciągu poprzedniego roku kalendarzowego. Wtedy kwotę 120.000 zł dzieli się przez liczbę dni kalendarzowych w poprzednim roku kalendarzowym (w 2021 r. - 365 dni) i mnoży przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia firmy w poprzednim roku kalendarzowym. Otrzymany wynik zaokrągla się do pełnych groszy zgodnie z zasadą matematyczną.

Liczba dni prowadzenia działalności odpowiada liczbie dni, w której przedsiębiorca podlegał z tego tytułu w poprzednim roku ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu, więc nie należy uwzględniać w niej liczby dni, w których przedsiębiorca wprawdzie prowadził działalność gospodarczą, ale podlegał ubezpieczeniu w KRUS albo za granicą. Z kolei przedsiębiorca powinien uwzględnić liczbę dni, w których korzystał z tzw. ulgi na start.

Ustalając wysokość podstawy wymiaru składek społecznych w ramach małego ZUS, przedsiębiorca powinien najpierw obliczyć przeciętny miesięczny dochód uzyskany z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym według określonego wzoru (patrz ramka) i otrzymany wynik zaokrąglić do pełnych groszy w górę zgodnie z zasadą matematyczną. Należy pamiętać, że jeżeli składki społeczne przedsiębiorcy korzystającego z małego ZUS (oraz osób z nim współpracujących) zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, to wtedy roczny dochód z działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym powiększa się o kwoty tych składek zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. Następnie w celu ustalenia podstawy wymiaru składek trzeba pomnożyć przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym przez współczynnik wynoszący 0,5 (przykład).

Jeżeli w poprzednim roku kalendarzowym w stosunku do przedsiębiorcy miały zastosowanie przepisy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego w formie karty podatkowej i nie korzystał on ze zwolnienia sprzedaży od podatku VAT, przez roczny:

1) przychód z działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym należy rozumieć wartość sprzedaży, o której mowa w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), czyli odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT - bez kwoty tego podatku,

2) dochód z działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym trzeba rozumieć roczny przychód z działalności gospodarczej w rozumieniu pkt 1, pomnożony przez współczynnik 0,5.

Z kolei u osób, do których w poprzednim roku kalendarzowym miały zastosowanie przepisy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, przez roczny dochód z działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym należy rozumieć roczny przychód z działalności gospodarczej pomnożony przez współczynnik 0,5.

Podstawa wymiaru składek społecznych ustalona w ramach małego ZUS nie może być:

• wyższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy (w 2022 r. - nie wyższa niż 3.553,20 zł),
• niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2022 r. - nie niższa niż 903 zł).

W przypadku gdy ustalona przez przedsiębiorcę podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie przykładowo niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia (np. wyniesie 850 zł), wówczas najniższą obowiązującą go podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie wysokość dolnego limitu, czyli 903 zł.

1) w poprzednim roku kalendarzowym:
- osiągnął z prowadzonej działalności gospodarczej przychód wyższy niż 120.000 zł - jeśli działalność gospodarcza była prowadzona przez cały rok,
- prowadził działalność krócej niż 60 dni kalendarzowych,
- rozliczał się w formie karty podatkowej i korzystał ze zwolnienia sprzedaży od podatku VAT,
- prowadzi również inną pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 2-5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (np. był wspólnikiem spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej, jednoosobowej spółki z o.o.),

2) spełnia warunki do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia,

3) wykonuje działalność na rzecz byłego pracodawcy, u którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy czynności wchodzące w zakres tej działalności,

4) ustalał podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w ramach małego ZUS przez 36 miesięcy kalendarzowych w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (do tych limitów jako pełny miesiąc wlicza się każdy miesiąc kalendarzowy, w którym przedsiębiorca opłacał mały ZUS lub prowadził działalność gospodarczą przez co najmniej jeden dzień kalendarzowy).

autor: Dorota Wyderska
Gazeta Podatkowa nr 9 (1884)