Właściciele małych firm zadowoleni jak nigdy
Właściciele małych firm w Polsce od lat nie byli takim optymistami, zarówno jeśli chodzi o ich własny biznes i perspektywy rozwoju, jak i sytuację gospodarczą w kraju. Ten sielankowy obraz psuje jednak zacofanie cyfrowe, bo pod tym względem polscy przedsiębiorcy są na szarym końcu w Europie.
Pekao wraz z Uniwersytetem Warszawskim przeprowadził badanie na bazie wywiadów z właścicielami blisko 7 tys. mikro i małych przedsiębiorstw z całej Polski.
Ogólny wskaźnik koniunktury w 2017 roku, główny miernik nastroju przedsiębiorców znalazł się na rekordowo wysokim poziomie w historii badań, przeprowadzanych od 8 lat. Po raz pierwszy przekroczył barierę 100 punktów, czyli poziomu neutralnego (ani lepiej, ani gorzej). Oznacza to, że statystycznie po raz pierwszy od ośmiu lat dominowali w badaniu optymiści.
- Mikro i małe przedsiębiorstwa oceniają gospodarką i swoją sytuację najlepiej w historii. W każdym z kluczowych obszarów wyniki są lepsze niż rok wcześniej. Na tle innych wybijają się zwłaszcza przedsiębiorcy w województwach północno-wschodnich oraz południowych - podkreśla Tomasz Styczyński, wiceprezes Pekao.
Najlepiej sytuację swoich firm oraz otoczenia gospodarczego ocenili przedsiębiorcy z województwa podlaskiego. W sumie aż dla jedenastu województw wskaźnik koniunktury przekroczył "psychologiczna" granicę 100 punktów, czyli poziom neutralny badania. W przypadku czternastu województw tegoroczne wyniki są najwyższe w historii badań.
W 2017 roku działalność eksportową deklarowało 16 proc. mikrofirm oraz 37 proc. małych, a wśród młodych działających do 3 lat zadeklarowała to co piąta młoda firma. Ta grupa firm ocenia swoją sytuację przychodową lepiej niż te, które działają tylko na rynku krajowym.
Z badania wynika że tylko 26 proc. wdrożyło w ciągu roku innowacje produktowe, a pieniądze na poprawę procesów wyłożyło 17 proc. firm. Na tym tle pozytywnie wybijają się młode firmy, bo wśród nich ten wskaźnik jest wyższy i sięga 36 proc., co oznacza wzrost o 8 pkt proc.
Firmy częściej niż w poprzednich latach sięgają po finansowanie zewnętrzne.
Z kredytu obrotowego na potrzeby działalności bieżącej korzystało ponad 28 proc. firm. Choć nie jest to jeszcze wysoki udział, to widać wyraźnie trend wzrostowy - w 2010 roku, gdy Pekao po raz pierwszy przeprowadziło badanie, z zewnętrznego finansowania korzystała tylko co piąta firma.
- Widzimy, że wyraźnie spada niechęć do zadłużania się, a firmy coraz bardziej dostrzegają zalety korzystania z kredytu bankowego. Co ważne, badanie pokazuje, że dostęp do finansowania zewnętrznego nie stanowi bariery dla mikro i małych przedsiębiorstw. Jednocześnie w inwestycjach systematycznie rośnie udział leasingu jako źródła finansowania środków trwałych - dodaje Tomasz Styczyński.
Firmy deklarują skłonność do zatrudniania pracowników, co jest szczególnie widoczne w grupie małych przedsiębiorstw.
Niezmienne wymieniane są wysokość podatków, koszty pracy, konkurencja. Jednak zmieniło się podejście do oceny obciążeń biurokratycznych, bo od 2014 roku poprawia się jakość usług świadczonych przedsiębiorcom przez lokalną administrację, co może wynikać z łatwiejszej obsługi bazy CEIDG czy możliwości skorzystania z Profilu Zaufanego ePUAP.
Pod jednym, ale ważnym względem małe i mikrofirmy wyraźnie kuleją. Chodzi o bardzo małe wykorzystanie technologii cyfrowych, a które są nie wykorzystaną szansą na rozwój i ekspansję zagraniczną. - Okazuje się, że pod tym względem jesteśmy na końcu w zestawieniu porównującym sytuację w krajach europejskich. Firmy muszą zaadoptować nowe technologie i dostosować się do przemysłu 4.0, bo inaczej wypadną z rynku. To jest czerwony alarm - mówi prof. Katarzyna Śledziewska, dyrektor zarządzająca DELab UW.
Większość firm nie wykorzystuje zaawansowanych narzędzi analitycznych do usprawnienia procesów biznesowych. Z raportu wynika, że 60 proc. polskich mikro i małych przedsiębiorstw reklamuje się w Internecie. Tylko co piąta firma stosuje chmurę obliczeniową, a jedynie co czwarta prowadzi sprzedaż internetową, ale nadal głównym kanałem są zamówienia przez e-mail, a wciąż małe zainteresowanie zastosowaniem aplikacji mobilnych.
Zaledwie 5 proc. polskich przedsiębiorstw prowadzi sprzedaż towarów i usług poza granicami kraju za pośrednictwem e-commerce. Najważniejsze rynki zbytu to Niemcy, Wielka Brytania i Czechy.
Badanie zostało wykonane we wrześniu i październiku 2017 roku, a wzięło w nim udział mikrofirmy (do 9 pracowników) i małe (zatrudniające od 10 do 49 pracowników).
Monika Krześniak - Sajewicz