Za święto 15 sierpnia 2009 r. pracodawca udziela dnia wolnego

1) Czas pracy w sierpniu 2009 r. obliczony według obowiązującej metody wynosi 160 godzin. Natomiast z iloczynu liczby dni roboczych przypadających od poniedziałku do piątku i normy dobowej wynika o 8 godzin więcej. Jak w świetle powyższego należy prawidłowo zaplanować pracownikom pracę?

Organizacja czasu pracy pracowników powinna uwzględniać wymiar czasu pracy obliczony według metody przewidzianej w przepisach prawa. Ilość dni roboczych ma znaczenie drugorzędne.

W myśl art. 130 § 1 i 2 K.p., obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym ustala się:

• mnożąc 40 godzin (norma średniotygodniowa) przez liczbę pełnych tygodni w okresie rozliczeniowym,
  
  

• dodając do otrzymanej liczby iloczyn 8 godzin (norma dobowa) i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku (tzw. dni wystających),
  
  

• odejmując od otrzymanego wyniku iloczyn 8 godzin (norma dobowa) i liczby świąt przypadających w innym dniu niż niedziela.

Przypominamy, iż chodzi tutaj o święta wymienione w ustawie z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz. U. nr 4, poz. 28 z późn. zm.).
 

Czas pracy w sierpniu 2009 r., obliczony według obowiązujących reguł, wynosi 160 godzin (40 godz. x 4 tyg. + 8 godz. x 1 dzień - 8 godz. x 1 dzień). W zakładzie pracy, gdzie dniami wolnymi są soboty, w sierpniu jest 21 dni roboczych. Przepracowanie wszystkich dni roboczych doprowadziłoby do przekroczenia obowiązującego wymiaru czasu pracy (21 dni x 8 godz. = 168 godz.). Należy zatem skorygować rozkład czasu pracy pracowników poprzez wskazanie dodatkowego dnia wolnego od pracy.

Powyższe wynika z faktu, iż dzień świąteczny - 15 sierpnia 2009 r. - przypada w sobotę. Pracownik nie korzysta wówczas z dnia wolnego z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, ale z tytułu święta.

Zwracamy uwagę! Jeżeli w zakładzie obowiązuje dłuższy okres rozliczeniowy, korekta rozkładu czasu pracy może być dokonana w dowolnym miesiącu wchodzącym w skład tego okresu. Więcej na ten temat pisaliśmy w UiPP nr 11/2009 r., str. 8-9.

Sygnalizujemy, że taka sama sytuacja wystąpi w grudniu br., bowiem drugi dzień Bożego Narodzenia (26 grudnia) przypadnie w sobotę. Warto wspomnieć, że w zakładach stosujących 6-miesięczne okresy rozliczeniowe, pokrywające się z półroczem kalendarzowym oraz organizację czasu pracy przewidującą wolne soboty, w II półroczu br. należy wyznaczyć aż dwa dni wolne w dodatkowych terminach. W okresie tym wystąpią bowiem dwa sobotnie święta.
 

U pracodawcy obowiązuje sześciomiesięczny okres rozliczeniowy pokrywający się z półroczem kalendarzowym. Pracownicy pracują w normach podstawowych od poniedziałku do piątku po 8 godzin dziennie. Dniami wolnymi od pracy są soboty.

W okresie lipiec - grudzień 2009 r. czas pracy wynosi 1.024 godziny (40 godz. × 26 tyg. + 8 godz. x 2 dni - 8 godz. × 4 dni świąteczne). Tymczasem dni roboczych przypadnie 130. Gdyby pracownicy przepracowali wszystkie dni robocze, dałoby to 1.040 godzin (130 dni x 8 godz.). W związku z tym pracodawca wyznaczył 2 dodatkowe dni wolne od pracy - w wigilię Bożego Narodzenia oraz w przeddzień Nowego Roku. Taki rozkład czasu pracy przewiduje 128 dni pracy i pozwala na zachowanie obowiązującego wymiaru czasu pracy.
 

2) Czy w przypadku choroby bądź innej nieobecności pracownika w dniu wyznaczonym jako dzień wolny w zamian za 15 sierpnia 2009 r., należy takiemu pracownikowi wyznaczyć inny dzień wolny?

Nie, sposób obliczania wymiaru czasu pracy w razie absencji w pracy wyklucza taką konieczność.

Okres niezdolności do pracy spowodowanej chorobą nie ma wpływu na rozkład czasu pracy pracownika. Oznacza to, że ustalony przez pracodawcę harmonogram pracy - także ten skorygowany z racji święta przypadającego w sobotę - pozostaje obowiązujący także w razie choroby pracownika. Powyższe wynika ponadto z metodyki obliczania czasu pracy w przypadku absencji w pracy. Wymiar czasu pracy pracownika w okresie rozliczeniowym, ustalony zgodnie z obowiązującymi zasadami, ulega w tym okresie obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy (art. 130 § 3 K.p.).
 

Pracownica jest zatrudniona w systemie podstawowym, w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym, gdzie soboty są dniami wolnymi od pracy. Na dzień 31 sierpnia 2009 r. ma, tak jak reszta pracowników, wyznaczony dzień wolny od pracy. Pracownica ta jest w ciąży, a przewidywany termin porodu przypada na 15 sierpnia 2009 r. Zatem w dniu 31 sierpnia będzie przebywała na urlopie macierzyńskim. Nie ma jednak podstaw do udzielania jej innego dnia wolnego od pracy. Pracownica przepracuje bowiem obowiązującą ją liczbę godzin, co wynika z wyliczenia:

• obowiązujący wymiar: 160 godz. - (8 godz. x 10 dni nieobecności w rozkładowych dniach pracy w okresie od 15 do 31 sierpnia 2009 r.) = 80 godz.,
  
  

• czas przepracowany: 8 godz. x 10 dni przepracowanych zgodnie z rozkładem czasu pracy od 1 do 14 sierpnia 2009 r. = 80 godz.