Zaświadczenie o niekaralności

Wobec tego niekaralność należy udowodnić. Ma to potwierdzić zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego. Ale przepis ten dotyczy także podmiotów zagranicznych. Jakie powinni oni przedstawić dokumenty? Ponieważ mogą przy tym wyniknąć nieporozumienia, Urząd Zamówień Publicznych wydał w tej sprawie opinię prawną.

W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego zamawiający ma prawo żądać od wykonawców dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu. Dokumenty, jakich może żądać od wykonawców, określono w rozporządzeniu prezesa Rady Ministrów z 7 kwietnia 2004 r. w sprawie rodzajów dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy (Dz.U. z 2004 r. nr 71, poz. 645).

Zgodnie z jego par. 1 ust. 1 pkt 4, w celu potwierdzenia, że wykonawca nie podlega wykluczeniu z postępowania na podstawie art. 24 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych, zamawiający może żądać aktualnej informacji z Krajowego Rejestru Karnego albo równoważnego zaświadczenia właściwego organu sądowego lub administracyjnego kraju pochodzenia osoby w zakresie określonym w art. 24 ust. 1 pkt 4-8 ustawy.

Ograniczenie możliwości żądania wyłącznie jednego z ww. dokumentów nie określa precyzyjnie, który z dokumentów wykonawca jest obowiązany przedstawić w sytuacji, gdy osoba określona przepisem art. 24 ust. 1 pkt 4-8 ustawy pochodzi z innego kraju. Użyte wyrażenie "albo" wskazuje na równoważność obu dokumentów. Tym samym wybór dokumentu potwierdzającego niepodleganie wykluczeniu na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 4-8 ustawy będzie należał do wykonawcy. Może to oznaczać, iż w sytuacji, gdy treść specyfikacji istotnych warunków zamówienia odpowiada dosłownie treści par. 1 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia, wymóg potwierdzenia, że wykonawca nie podlega wykluczeniu, zostanie spełniony, jeżeli wykonawca przedstawi jeden z dokumentów, tzn. informację z Krajowego Rejestru Karnego, czy też zaświadczenie właściwego organu sądowego lub administracyjnego kraju pochodzenia danej osoby. Jednak nie wyklucza to możliwości precyzowania przepisów rozporządzenia - czytamy w opinii.

Tym samym, zamawiający może dokładnie wskazać w specyfikacji okoliczności, w jakich wykonawca powinien złożyć informację z Krajowego Rejestru Karnego, a w jakich inny dokument. UZP uważa, że w przypadku osób posiadających polskie obywatelstwo, w opinii Urzędu powinien to być jednak zawsze dokument z Krajowego Rejestru Karnego. Natomiast w stosunku do osób nieposiadających polskiego obywatelstwa zamawiający może ograniczyć wybór wykonawcy, żądając zaświadczenia właściwego organu sądowego lub administracyjnego kraju pochodzenia określonej osoby. Nieprzedstawienie wymaganego dokumentu, np. poprzez zastąpienie go informacją z Krajowego Rejestru Karnego, będzie wtedy skutkowało wykluczeniem wykonawcy z prowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy).

Ustalenie kraju, z którego wykonawca obowiązany jest uzyskać wymagane przez par. 1 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia zaświadczenie właściwego organu sądowego lub administracyjnego, wymaga możliwie precyzyjnego określenia pojęcia "kraj pochodzenia". Rozporządzenie nie definiuje go. Nie definiuje go również prawo zamówień publicznych.

Wobec tego punktem wyjścia dla poprawnego zinterpretowania tego pojęcia powinny być rozwiązania przyjęte w odrębnych przepisach prawa. "Kraj pochodzenia" został zdefiniowany w ustawie z 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2003 r. nr 128, poz. 1176 ze zm. - zobacz skan). Zgodnie z jej art. 2 pkt 9 krajem pochodzenia jest państwo, którego obywatelem jest cudzoziemiec, a w przypadku cudzoziemca, którego obywatelstwa nie da się ustalić lub który nie posiada obywatelstwa żadnego państwa - państwo, w którym stale zamieszkuje. Jeżeli zatem wykonawca w zakresie określonym w art. 24 ust. 1 pkt 4-8 ustawy zobowiązany został przez zamawiającego do złożenia odpowiedniego zaświadczenia właściwego organu sądowego lub administracyjnego kraju pochodzenia danej osoby, powinien brać pod uwagę państwo, którego obywatelstwo posiada dana osoba. Dopiero wtedy, gdy nie da się ustalić obywatelstwa lub gdy taka osoba nie posiada obywatelstwa żadnego państwa, bierze pod uwagę państwo, w którym stale zamieszkuje. Jeżeli taki dokument lub zaświadczenie nie są wydawane w danym kraju, można je zastąpić oświadczeniem złożonym przed notariuszem, właściwym organem sądowym, administracyjnym albo organem samorządu zawodowego lub gospodarczego kraju pochodzenia określonej osoby (par. 2 ust. 2 rozporządzenia).

Opracowała: Marta Pionkowska