Zmiana formy opodatkowania działalności gospodarczej na 2022 r.

Grupa Polsat Plus i Fundacja Polsat razem dla dzieci z Ukrainy

Ponieważ Polskim Ładem 2.0 z 17 proc. do 12 proc. została obniżona najniższa stawka podatku w skali podatkowej, która - choć obowiązuje od lipca br. - będzie miała zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2022 r., to warunki, w których przedsiębiorcy podejmowali decyzje o wyborze formy opodatkowania na 2022 r., dla części z nich zmieniły się zasadniczo.

Na szczęście resort finansów, jako projektodawca Polskiego Ładu 2.0, pomimo początkowych oporów wyszedł naprzeciw postulatom organizacji przedsiębiorców i w tej nowelizacji wprowadził przepisy epizodyczne pozwalające na zmianę formy opodatkowania na 2022 r. Dzięki temu taka zmiana dostępna jest dla wyboru skali podatkowej m.in. przez przedsiębiorców, którzy na 2022 r. wybrali jako formę opodatkowania podatek liniowy lub ryczałt ewidencjonowany.

Przedsiębiorcy osiągający w 2022 r. dochody opodatkowane podatkiem liniowym będą mogli dokonać wyboru skali podatkowej dla ich opodatkowania po jego zakończeniu, składając w ustawowym terminie, czyli do 2 maja 2023 r. (30 kwietnia w 2023 r. przypada w niedzielę), zeznanie roczne PIT-36 (art. 14 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o pdof oraz niektórych innych ustaw, zwanej ustawą nowelizującą - Dz. U. z 2022 r. poz. 1265). W zeznaniu tym wykażą dochody, które w trakcie 2022 r. opodatkowywali podatkiem liniowym. Jeżeli jednak liniowiec złoży w ustawowym terminie PIT-36L, nie będzie mógł już zmienić tej decyzji i wybrać skali podatkowej (art. 14 ust. 2 ustawy nowelizującej).

Możliwość wyboru skali podatkowej po zakończeniu roku podatkowego oznacza, że podatnicy - obecni liniowcy, którzy się na to zdecydują, do końca 2022 r. będą obliczać i wpłacać zaliczki należne - zarówno miesięczne jak i kwartalne - od dochodów osiągniętych w 2022 r. na dotychczasowych zasadach. Zaliczki te następnie wykażą w zeznaniu PIT-36 bez obowiązku przeliczania ich według skali podatkowej (art. 14 ust. 3 ustawy nowelizującej).

Wybór przez liniowca skali podatkowej na 2022 r. będzie dotyczyć tylko tego roku, co wynika z art. 14 ust. 4 ustawy nowelizującej. Gdy zatem podatnik na początku 2022 r. (lub w latach poprzednich) wybrał opodatkowanie podatkiem liniowym, to, jak wynika z art. 9a ust. 2b ustawy o pdof, ta forma opodatkowania dotyczy również lat następnych, czyli także 2023 r., i zasady tej nie odwołuje wybór w oparciu o przepisy Polskiego Ładu 2.0 skali podatkowej na 2022 r. W efekcie, gdy dotychczasowy liniowiec w 2023 r. nie będzie chciał korzystać z podatku liniowego, to w ustawowym terminie będzie musiał zawiadomić fiskusa o rezygnacji z tego sposobu opodatkowania albo złożyć w terminie i na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym (...) pisemne oświadczenie o wyborze ryczałtu ewidencjonowanego jako formy opodatkowania (art. 9a ust. 2 i 2b ustawy o pdof).

Dla opłacających w 2022 r. ryczałt ewidencjonowany Polski Ład 2.0 przewiduje zmianę tej formy opodatkowania na 2022 r. na skalę podatkową w dwóch wersjach. Pierwsza polega na dokonaniu wyboru skali podatkowej po zakończeniu roku podatkowego w złożonym w ustawowym terminie, czyli do 2 maja 2023 r., zeznaniu rocznym PIT-36 za 2022 r. (art. 15 ust. 1 ustawy nowelizującej). Wówczas do końca 2022 r., czyli w trakcie jego trwania, nadal są zobowiązani obliczać i wpłacać miesięcznie lub kwartalnie ryczałt ewidencjonowany na dotychczasowych zasadach (ryczałt należny za grudzień lub ostatni kwartał 2022 r. będą wpłacać do końca lutego 2023 r.). Z kolei w zeznaniu PIT-36 należny i wpłacony ryczałt za poszczególne miesiące albo kwartały 2022 r. wykażą jako zaliczki miesięczne albo kwartalne (art. 15 ust. 3 ustawy nowelizującej). Jeżeli jednak ryczałtowiec złoży w ustawowym terminie roczne zeznanie na formularzu PIT-28, wówczas nie będzie mógł już zmienić tej decyzji i wybrać skali podatkowej (art. 15 ust. 2 ustawy nowelizującej).

W zeznaniu PIT-36 za 2022 r. byli ryczałtowcy będą wykazywać dochód z działalności gospodarczej obliczony na podstawie art. 24 ust. 2-2b ustawy o pdof, czyli na zasadach obowiązujących podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów (art. 15 ust. 4 ustawy nowelizującej). Na potrzeby jego wyliczenia będą zobowiązani przed złożeniem zeznania PIT-36 zaprowadzić i uzupełnić podatkową księgę za 2022 r. według obowiązujących w tym zakresie przepisów rozporządzenia MF w sprawie prowadzenia podatkowej księgi (...). To m.in. oznacza, że zdarzenia gospodarcze nią objęte będą zobligowani ująć w niej w porządku chronologicznym, na podstawie wymaganych rozporządzeniem dowodów, rzetelnie i w sposób niewadliwy.

Obliczając dochód na potrzeby opodatkowania według skali podatkowej, przechodzący na nią ryczałtowcy będą musieli uwzględnić wartość remanentów sporządzonych na początek i koniec 2022 r. pomimo tego, że jako ryczałtowcy nie mają ustawowego obowiązku ich sporządzania. Polski Ład 2.0 przewiduje, że jeżeli podatnik sporządził remanent na dzień 31 grudnia 2021 r. (co oznacza, że w 2021 r. opłacał podatek według skali podatkowej lub liniowy i dopiero na 2022 r. wybrał ryczałt ewidencjonowany), przyjmuje się, że jest to remanent sporządzony na dzień 1 stycznia 2022 r. Jeśli jednak podatnik nie sporządził remanentu na dzień 1 stycznia 2022 r., przyjmuje się, że wartość remanentu początkowego wynosi 0 zł (art. 15 ust. 5 ustawy nowelizującej).

Decyzja o wyborze skali podatkowej na 2022 r. dotyczy wyłącznie tego roku. Jeśli więc podatnik na początku 2022 r. (lub w latach poprzednich) wybrał opodatkowanie ryczałtem ewidencjonowanym, to zgodnie z art. 9 ust. 1b ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym... (Dz. U. z 2021 r. poz. 1993 ze zm.) ta forma opodatkowania dotyczy również lat następnych, w tym 2023 r. pomimo wyboru skali podatkowej na 2022 r. (art. 15 ust. 7 ustawy nowelizującej). Stąd, nie chcąc być ryczałtowcem w 2023 r., podatnik będzie musiał w ustawowym terminie złożyć fiskusowi pisemne oświadczenie o rezygnacji z ryczałtu ewidencjonowanego albo oświadczenie o wyborze podatku liniowego jako formy opodatkowania.

Będą mogli złożyć oświadczenie o rezygnacji z tej formy opodatkowania dla przychodów osiągniętych w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. Wówczas po zakończeniu roku będą obowiązani złożyć dwa zeznania roczne, tj. PIT-28 za pierwszą połowę 2022 r. oraz PIT-36 za drugą połowę tego roku.

W przypadku ryczałtowców moment podjęcia decyzji o wyborze skali będzie mieć wpływ nie tylko na ilość zeznań podatkowych składanych za 2022 r. Drugie z rozwiązań pozbawi ich bowiem możliwości korzystania z preferencji podatkowych przewidzianych dla przedsiębiorców opodatkowanych według skali podatkowej przez cały rok, w tym wspólnego rozliczenia z małżonkiem albo z dzieckiem. Takie rozliczenie, poza obniżoną stawką podatku, może również dać dodatkowe korzyści, a jest niedostępne dla osób, które przez część roku rozliczały się z fiskusem ryczałtem (wyjątek dotyczy sytuacji, w których PIT-28 jest zerowy). Natomiast gdy ryczałtowiec decyzję o wyborze skali podejmie dopiero w rozliczeniu rocznym, będzie mógł bezpiecznie skorzystać ze wskazanych opcji zaoszczędzenia na pdof.

autor: Agata Cieśla
Gazeta Podatkowa nr 52 (1927)

BIZNES INTERIA na Facebooku i jesteś na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami

Planuj zakupy i znajdź najnowsze promocje w sklepach z ding.pl