Decyzje RPP wpływają na wyniki funduszy obligacji
W czerwcu prawdopodobieństwo podwyżki stop jest niewielkie, jednak z każdym miesiącem będzie ono coraz wyższe. Wraz z poprawą sytuacji gospodarczej stopy najprawdopodobniej zaczną jednak rosnąć, co negatywnie przełoży się na wyniki funduszy obligacji.
Z analizy Expandera wynika, że najmniej odczują to posiadacze jednostek KBC Papierów Dłużnych, KBC Obligacyjny oraz Novo Papierów Dłużnych.
Fundusze obligacji są uważane za stosunkowo bezpieczne. Obligacje są bowiem papierem wartościowym, który gwarantuje jego posiadaczowi zwrot kwoty pożyczonej emitentowi wraz z ustalonymi odsetkami po określonym czasie, tzw. okresie zapadalności. Expander zwraca jednak uwagę, że z tego rodzaju inwestycją wiąże się pewne ryzyko. Po pierwsze emitent może zbankrutować i nie zwrócić długu.
Dlatego najbezpieczniejsze pod tym względem są fundusze inwestujące przede wszystkim w obligacje skarbowe. Te zwykle mają jednak mniejsze oprocentowanie niż np. obligacje emitowane np. przez przedsiębiorstwa.
Po drugie, jeśli w gospodarce wzrosną stopy procentowe, to wyemitowane wcześniej obligacje będą traciły na wartości, gdyż na rynku pojawią się nowe, z wyższym oprocentowaniem. Cena starych obligacji musi być więc na tyle niska, aby nabywca zyskał dzięki nim tyle samo, co zakupując nowe obligacje z wyższym oprocentowaniem. W rezultacie jednostki funduszu obligacji również będą taniały, a więc jeśli inwestor je w tym momencie sprzeda, to może ponieść stratę. S
padki wycen jednostek spowodowane wzrostem stóp procentowych mają jednak charakter przejściowy. Fundusze inwestycyjne często nie sprzedają posiadanych papierów dłużnych, lecz trzymają je w portfelu aż do momentu zapadalności. Fundusz odzyskuje więc pożyczone pieniądze i odsetki.
Nawet w przypadku utrzymania obligacji do czasu zapadalności spadek stóp powoduje jednak powstanie straty, która ma charakter utraconych korzyści. Im więcej czasu pozostaje bowiem do momentu zapadalności starych obligacji (lub do czasu aktualizacji oprocentowania w przypadku obligacji o zmiennym oprocentowaniu), tym dłużej fundusz otrzymuje niższe odsetki. W momencie, gdy one wygasną może bowiem nabyć nowe obligacje z wyższym oprocentowaniem.
W rezultacie w okresie, gdy spodziewany jest wzrost stóp procentowych warto nabywać obligacje, czy zakładać lokaty z krótszym okresem zapadalności, gdyż szybciej będzie je można wymienić na nowe z wyższym oprocentowaniem. Gdy spodziewany jest spadek stóp, warto wybrać te z dłuższym terminem.
Obecnie poziom oficjalnych stóp procentowych w Polsce pozostaje na stabilnym poziomie - od roku stopa referencyjna wynosi 3,5%. Istnieje jednak pewne prawdopodobieństwo, że jeszcze w tym roku Rada Polityki Pieniężnej może zdecydować o podwyżce. Rynek oczekuje, że w ciągu najbliższych 6 miesięcy 3-miesięczny WIBOR osiągnie wartość 4,16%, podczas gdy dziś wynosi 3,86%. Taki wzrost może wynikać właśnie z prawdopodobieństwa podwyżki stóp oficjalnych.
Z drugiej jednak strony, z badania Expandera wynika, że poziom stóp w tym roku nie zmieni się. Badanie to zostało przeprowadzone w końcu maja, na potrzeby wyliczenia Indeksu Koniunktury Ekspertów Finansowych. Aż 82% ze stu przedstawicieli ponad 50 instytucji finansowych uznało wtedy, że w ciągu najbliższych 6 miesięcy polityka pieniężna się nie zmieni.
Jeśli RPP nie podniesie stóp jeszcze w tym roku, to inwestorzy powinni przygotować się jednak na to, że wraz z poprawą sytuacji gospodarczej stopy zaczną rosnąć. W jaki sposób można jednak sprawdzić, który fundusz obligacji będzie lepiej reagował na przewidywaną podwyżkę stóp? Można oczywiście znaleźć informacje o tym jakie obligacje posiada on w portfelu. Jest jednak prostszy sposób. Expander sprawdził jak dla poszczególnych funduszy obligacji kształtuje się poziom zmodyfikowanego duration.
Jest to wskaźnik, który informuje o tym o ile procent zmieni się cena obligacji w przypadku zmiany stopy o jeden punkt procentowy, czyli o ryzyku inwestycji. Z wyliczeń Analiz Online dokonanych na podstawie składu portfela funduszy obligacji wynika, że najmniejszą wrażliwością na zmiany stóp charakteryzują się fundusze KBC Papierów Dłużnych, KBC Obligacyjny oraz Novo Papierów Dłużnych.
W ich przypadku podwyżka stóp procentowych najprawdopodobniej będzie miała minimalny wpływ na cenę jednostki uczestnictwa. Największy wpływ będzie miała natomiast w przypadku funduszy Noble Skarbowy, Legg Mason Obligacji oraz Idea Obligacji. Należy jednak zaznaczyć, że wartość wskaźnika została wyliczona na podstawie składu portfela według stanu na koniec ubiegłego roku. Fundusze z największą wartością zmodyfikowanego duration mogły więc dostosować skład portfela do przewidywanych zmian.
Zmodyfikowane duration i stopy zwrotu funduszy obligacji
Wspomniany wskaźnik nie powinien być więc głównym kryterium doboru funduszy obligacji. Na ostateczny wynik inwestycji na pewno będzie miało również zarządzanie portfelem. Warto więc przyjrzeć się również historycznym wynikom poszczególnych funduszy. Oprócz wartości zmodyfikowanego dutarion do analizy uwzględnijmy również 12-miesieczną stopę zwrotu. W tej sytuacji okazuje się, że najlepszym funduszem jest Amplico Obligacji.
W ciągu minionych 12 miesięcy wartość jego jednostki wzrosła aż o 17,4%. Drugi w kolejności Idea Obligacji zarobił o 1,6 pkt. proc. mniej. W rezultacie nawet jeśli fundusz Amplico Obligacji straciłaby w wyniku wzrostu stóp, to jest prawdopodobne, że mimo wszystko zarobi on więcej niż inne fundusze z tej samej grupy.
Jarosław Sadowski
analityk firmy Expander - Niezależny Doradca Finansowy