Felieton: Strategie opcyjne - Bull spread put
Strategie bull spread a także bear spread pomimo swojej niewątpliwej prostoty mogą być bardzo użytecznym narzędziem wykorzystywanym w celu minimalizacji ryzyka walutowego, czy ryzyka stopy procentowej w przedsiębiorstwie.
Ich konstrukcja jest bardzo prosta a cała istota opiera się na połączeniu ze sobą dwóch opcji tego samego typu o tym samym terminie wygaśnięcia . W początkowym stadium konstrukcji strategii nasz przepływ pieniężny jest dodatni lub ujemny, zaś jego charakter zależy od naszej decyzji.
Oprócz tego obydwie strategie charakteryzują się tym ,że do ich konstrukcji możemy wykorzystać zarówno opcje kupna , jak i sprzedaży. W poprzednim opracowaniu zaprezentowałem bull spread wykorzystujący opcje kupna (bull spread call) . W niniejszym opracowaniu postaram się na podstawie cen uzyskanych w w/w artykule skonstruować tą samą strategie , ale wykorzystującą opcje sprzedaży , czyli tzw bull spread put.
Powróćmy zatem na chwilę do wartości premii uzyskanych poprzednio. Przypomnę, że obliczałem je dla opcji opiewających na dolara amerykańskiego o cenach wykonania 4,2800 oraz 4,3300 . Obydwie wygasały za 91 dni. Pozostałe dane potrzebne do modelu wyceny pochodziły z rynkowych kwotowań stawek referencyjnych ( WIBOR, LIBOR ) . Średni kurs dolara wynosił 4,1522 a wartość volatility została założona przeze mnie na poziomie 10 %, zaś cena po jakiej bank kupuje opcje wystawione przez klienta obliczyłem poprzez obniżenie ceny "modelowej" o 50 punktów bazowych czyli 500 PLN dla wartości kontraktu 100 000 USD. Powyższą różnicę można otrzymać także w inny sposób , mianowicie przy obliczaniu wartości premii z modelu uwzględnić spread na volatility. W ostatecznym rozrachunku bardzo ważnym czynnikiem jest jednak także wielkość i pozycja firmy a także wartość transakcji .Dla celów modelowych przedstawiona przeze mnie metodologia jest wystarczająca.
Tabela 1. Typ opcji Cena wykonania bid Offer Call 4,2800 6940 7440 Put 4,2800 10480 10980 Call 4,3300 4730 5230 Put 4,3300 14100 14600
Przystępujemy zatem do konstrukcji strategii.
Wykorzystujemy 2 opcje sprzedaży put .Podobnie jak w bull spread zbudowanej przy pomocy opcji call kupujemy opcję o niższej cenie wykonania i wystawiamy opcję o wyższej cenie wykonania.
Tak więc początkowy przepływ kształtuje się następująco.
-10 980 + 14 100 = 3120.
Profil wypłaty oraz wielkość przepływów w zależności od kursu obrazuje poniższy rysunek i tabela.
Tabela 1. USD/PLN 4,13 4,18 4,23 4,28 4,33 4,38 4,43 Zysk/Strata -1880 -1880 -1880 -1880 3120 3120 3120
Pozostaje zatem obliczyć punkt opłacalności strategii. Obliczamy go w podobny sposób jak przy bull spread call:
14 100 - (4,3300 - x)*100 000 = 10 980
skąd x = 4,2988
Przedstawiona strategia podobnie jak ta wykorzystująca opcje kupna może być stosowana w celu zmniejszenia negatywnych skutków wzrostu kursu walutowego nie zamykając całkowicie możliwości korzystania ze spadku. Zasadnicza różnica polega na tym ,że wykorzystując "puty" nie angażujemy swoich środków.
Na pierwszy rzut oka wydaje się ,iż lepiej konstruować omawianą strategie z opcji put niż call ze względu na większe zyski , przy narażaniu mniejszej sumy pieniężnej. Przestrzegałbym przed takimi wnioskami radząc jednocześnie traktować powyższy przykład bardziej w ujęciu modelowym niż jako faktyczne odzwierciedlenie sytuacji rynkowej. Składa się na to kilka czynników.
W rzeczywistości wielkość stosowanego przez dealera parametru zmienności może zmienić obliczone premie tak ,że zakładane przeze mnie spready (bid/offer) zmienią się , co w istotny sposób zaważy na konstrukcji strategii i obliczeniu jej opłacalności i ryzyka. Może to być spowodowane tzw. skośnością zmienności czyli kwotowaniem jednego rodzaju opcji według wyższego volatility w zależności od oczekiwań odnośnie deprecjacji lub aprecjacji waluty . Istotna jest również skłonność banku do wystawienia nam lub skupienia od nas opcji o niestandardowej delcie co jest spowodowane trudnością z zabezpieczeniem takiej pozycji. Duży wpływ na cenę wywiera też aktualna podaż i popyt na opcje o określonych cenach wykonania co może spowodować dodatkowy wzrost lub spadek wartości premii.
Pomimo tych niedogodności strategie bull spread zarówno te wykorzystujące opcje call jak i put wydają się być dość atrakcyjne ,wymagają jednak od osób planujących ich zastosowanie dotępu do danych rynkowych a także dogłębnch analiz związanch ze wspomnianymi wyżej wątpliwościami.
1. Np. w przypadku silnych oczekiwań aprecjacyjnych wobec złotówki opcja USD call będzie droższa niż USD put o takim samym terminie do wygaśnięcia i cenie wykonania.
Student IV roku AE Kraków
lzps@interia.pl