Inwestor kwalifikowany - wiedza i doświadczenie, które procentują
Inwestor kwalifikowany to podmiot, który po uprzednim wpisie do rejestru, zyskuje nie tylko nowe uprawnienia w zakresie inwestycji, ale również reprezentuje poświadczony poziom wiedzy i doświadczenia. Te dodatkowe uprawnienia są korzystne dla obu stron transakcji, zarówno emitenta jak i inwestora.
Na rynku NewConnect możliwe są dwa sposoby debiutu lub emisji nowych akcji. W zależności od możliwości spółki zarząd decyduje się na ofertę publiczną, bądź prywatną. Oferta publiczna trafia do szerokiego grona inwestorów, zaś oferta prywatna jest ograniczona do 99 uczestników. Giełda Papierów Wartościowych udzieliła Autoryzowanym Doradcom rekomendacji, która pozwala dołączyć do oferty prywatnej tak zwanych inwestorów kwalifikowanych. Są to podmioty prawne i fizyczne posiadające odpowiedni kapitał oraz dużą wiedzę na temat funkcjonowania rynków finansowych. Inwestorzy kwalifikowani widnieją w odpowiednim rejestrze prowadzonego w jawny i elektroniczny sposób. Za prowadzenie rejestru odpowiedzialna jest Komisja Nadzoru Finansowego, która dokonuje wpisu do rejestru inwestorów kwalifikowanych w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.
Kilka lat temu zarząd GPW rozszerzył grupę osób, które mogą ubiegać się o uprawnienia inwestora kwalifikowanego. Do tej grupy w pierwszej kolejności należą instytucje finansowe, w skład których wchodzą domy maklerskie, banki, fundusze inwestycyjne, otwarte fundusze inwestycyjne oraz zakłady ubezpieczeniowe. Oprócz wymienionych instytucji o miano inwestora kwalifikowanego mogą zabiegać osoby prawne, których przedmiotem działalności statutowej jest m.in. inwestowanie w papiery wartościowe. Ponadto na liście kandydatów znajdują się także państwo oraz jednostki władz regionalnych lub lokalnych (w tym jednostki samorządu terytorialnego), bank centralny państwa oraz międzynarodowe instytucje finansowe, w szczególności: Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Europejski Bank Centralny, Europejski Bank Inwestycyjny. Od niedawna inwestorami kwalifikowanymi mogą być również osoby fizyczne, a także mali i średni przedsiębiorcy. W przypadku tych dwóch podmiotów występują jednak bardziej rygorystyczne warunki. Jeżeli wnioskodawcą o wpis do rejestru jest osoba fizyczna, to w okresie poprzedzających 12 miesięcy od złożenia wniosku musi zawrzeć co najmniej 10 transakcji w każdym trzymiesięcznym okresie o wartości co najmniej 50.000 euro każda lub równowartości kwoty w złotówkach. Drugim warunkiem ubiegania się o miano inwestora kwalifikowanego jest wartość portfela papierów wartościowych, który w dniu poprzedzającym datę złożenia wniosku o wpis do rejestru musi wynosić co najmniej 500.000 euro. Ostatnim warunkiem dotyczącym osób fizycznych jest zatrudnienie w sektorze finansowym, przez co najmniej rok, na stanowisku wymagającym wiedzy z zakresu inwestycji w papiery wartościowe. W przypadku gdy wnioskodawcą o wpis do rejestru jest mały lub średni przedsiębiorca, to musi on pamiętać o dołączeniu do wniosku odpowiednich dokumentów. Owe dokumenty dotyczą średniorocznego zatrudnienia na pełnym etacie, które nie powinno przekraczać 250 osób, sumy aktywów bilansu nie przekraczających 43.000.000 euro i przychodów netto ze sprzedaży nie większych niż 50.000.000 euro.
Korzyścią płynącą z posiadania tytułu inwestora kwalifikowanego jest możliwość partycypowania w ofertach prywatnych spółek debiutujących na rynku NewConnect. W ofertach prywatnych udział mogą jednak brać również inwestorzy indywidualni. Duże znaczenie ma więc także perspektywa uczestnictwa w ofertach publicznych kierowanych wyłącznie do inwestorów kwalifikowanych. Taka oferta przynosi również dodatkowe profity dla spółki. Jeżeli cała oferta trafi w ręce inwestorów kwalifikowanych, emitent nie musi bowiem sporządzać i udostępniać prospektu emisyjnego. Ponadto status inwestora kwalifikowanego niesie również inne pozytywne aspekty. Pierwszym z nich jest oszczędność czasu i środków pieniężnych przedsiębiorstwa. Drugim jest potwierdzenie wysokiej wiedzy i rozpoznania rynku przez inwestorów kwalifikowanych. Wskazuje to na ich doświadczenie i nierzadko wieloletnie funkcjonowanie na rynku.
Alternatywny system obrotu rządzi się swoimi prawami. W jego skład często wchodzą małe, innowacyjne spółki, które chcą najefektywniej pozyskać kapitał do dalszego rozwoju. Oferta prywatna, która często występuje na rynku NewConnect, jest nieco łatwiejszym rozwiązaniem, ponieważ trafia do mniejszej ilości inwestorów. Dzięki inwestorom kwalifikowanym spółka może pozyskać stabilnego inwestora przy jednoczesnym ograniczeniu kosztów emisji. Z drugiej strony inwestorzy cenią sobie inwestycje w innowacyjne spółki, często traktując je jako inwestycję długoterminową, ponieważ to właśnie małe innowacyjne spółki przynoszą największe zyski. Tym samym inwestor kwalifikowany może stać się partnerem spółki na kilka lat.
Paweł Sobczak
redaktor portalu IPO.pl