Kary pieniężne dla Bertranda Le Guerna i Marka Pietruszewskiego

Przekazanie do publicznej wiadomości informacji o podjęciu decyzji administracyjnej w przedmiocie nałożenia na Bertranda Le Guerna oraz Marka Pietruszewskiego kar pieniężnych w związku z rozpowszechnianiem nierzetelnych informacji dotyczących prac na odwiercie Shyrak 1 prowadzonych przez spółkę zależną Spółki spełnia funkcję kształtowania świadomości prawnej uczestników rynku kapitałowego. Informacja ta odzwierciedla stopień naganności zachowania strony postępowania w związku z naruszeniem zasad funkcjonujących na rynku kapitałowym poprzez naruszenie przepisów ustawy o obrocie.

KNF wyraża stanowisko, że wyjaśnienie uczestnikom rynku motywów rozstrzygnięcia niniejszej sprawy ma walor edukacyjny.

Ukaranie Bertranda Le Guerna oraz Marka Pietruszewskiego nastąpiło w związku ze stwierdzeniem, iż rozpowszechniali oni w raporcie bieżącym nr 81/2011 spółki Petrolinvest S.A. przekazanym 23 sierpnia 2011 r. nierzetelne informacje dotyczące prowadzonych przez spółkę zależną Spółki prac poszukiwawczych, które mogły wprowadzić w błąd w zakresie akcji spółki Petrolinvest.

Zgodnie z ustalonym w niniejszej sprawie stanem faktycznym w 23 sierpnia 2011 r. Spółka o godzinie 22:07 przekazała do publicznej wiadomości raport bieżący nr 81/2011 dotyczący odwiertu poszukiwawczego o nazwie Shyrak 1 znajdującego się w Republice Kazachstanu. W treści ww. raportu bieżącego opisano zdarzenie mające miejsce w odwiercie o nazwie Shyrak 1 polegające na silnym i stałym dopływie do odwiertu gazu ziemnego z kondensatem oraz poinformowano o pracach, jakie zostały wykonane w celu ustabilizowania sytuacji w odwiercie Shyrak 1. W dalszej części raportu bieżącego nr 81/2011 Spółka sformułowała wniosek, iż wyniki odwiertu, objawy zaobserwowane w czasie wiercenia, w tym w szczególności te występujące w tamtym czasie (silny i stały przypływ gazu z kondensatem) oraz wyniki interpretacji wykonanych pomiarów geofizycznych wskazują na odkrycie złoża. Ponadto wskazano, że wydajność odwiertu oraz wielkość zasobów zostaną określone na podstawie wyników opróbowania, a także że w gazie nie stwierdzono obecności siarkowodoru, co w ocenie Spółki z punktu widzenia ekologii oraz wielkości koniecznych nakładów na przyszłe zagospodarowanie złoża jest czynnikiem niezwykle istotnym i pozytywnym. Dodatkowo w treści raportu bieżącego znalazła się informacja dotycząca ciśnienia panującego w odwiercie oraz prowadzonej analizie możliwości przebadania nawierconej niższej części złoża gazowo-kondensatowego. W treści raportu nie było informacji pozwalających określić jakie ma znaczenie dla Spółki i jak należy rozumieć opinię w nim zawartą dotyczącą odkrycia złoża.

Raport bieżący nr 81/2011 został zaakceptowany do publikacji przez Bertranda Le Guerna oraz Marka Pietruszewskiego, co wyżej wymienione osoby potwierdziły w toku postępowania zakończonego wydaniem zaskarżonej decyzji składając zeznania.

Raport bieżący nr 81/2011 Spółka przekazała do publicznej wiadomości na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (t.j. Dz. U z 2013 r. poz. 1382, dalej: "ustawa o ofercie"), uznając, iż informacje w nim zawarte stanowią informację poufną. Spółka uznała za informację poufną informację o sformułowaniu wniosku o odkryciu złoża, na podstawie pozyskanych podczas wiercenia odwiertu Shyrak 1 wyników.

Spółka w tym dniu nie miała danych pozwalających potwierdzić, czy na terenie obiektu Shyrak możliwe będzie prowadzenie ekonomicznie uzasadnionego wydobycia węglowodorów.

Komisja Nadzoru Finansowego ustaliła, że Bertrand Le Guern oraz Marek Pietruszewski naruszyli art. 39 ust. 2 pkt 4 lit. b ustawy o obrocie, ponieważ rozpowszechnili za pomocą środków masowego przekazu nierzetelne informacje dotyczące prac prowadzonych przez spółkę OTG na odwiercie Shyrak 1, w związku z przekazaniem do publicznej wiadomości raportu bieżącego nr 81/2011. Informacje były nierzetelne, gdyż wskazywały, że odwiertem Shyrak 1 odkryto złoże, bez wskazania w jaki sposób należy rozumieć ww. informację, co mogło wraz z pozostałymi przekazanymi informacjami sugerować możliwość rozpoczęcia ekonomicznie uzasadnionej eksploatacji złoża na terenie obiektu Shyrak. Dane posiadane przez Spółkę wskazywały, że na terenie obiektu Shyrak znajdują się ruchome węglowodory, ale Spółka nie dysponowała danymi pozwalającymi stwierdzić, czy będzie możliwe rozpoczęcie rentownego ich wydobycia. Nierzetelne informacje przekazane raportem bieżącym nr 81/2011 mogły wprowadzać w błąd w zakresie akcjisSpółki. Jednocześnie Bertrand Le Guern oraz Marek Pietruszewski wiedzieli, że były to informacje, które mogły wprowadzać w błąd w zakresie akcji spółki.

Komisja wskazuje, że manipulacja dotyczyła okoliczności istotnych z uwagi na charakter prowadzonej przez Spółkę działalności, tj. inwestycje w spółki poszukujące węglowodorów, a mianowicie informacji dotyczących prac na odwiercie Shyrak 1. Informacje te wskazywały, że spółka zależna Spółki odkryła złoża ropy, które może być eksploatowane, gdy na dzień 23 sierpnia 2011 r. Spółka nie posiadała dowodów potwierdzających możliwość rozpoczęcia rentownego wydobycia. Rozpowszechnione przez Bertranda Le Guerna oraz Marka Pietruszewskiego informacje mogły więc wprowadzać w błąd w zakresie akcji Spółki, ponieważ mogły mieć wpływ na nieprawidłowe ukształtowanie się ich cen.

Powyższe informacje, zdaniem KNF, miały znaczenie dla inwestorów, którzy dokonując transakcji mogli uwzględniać ujawnione przez Bertranda Le Guerna i Marka Pietruszewskiego pozytywne informacje dotyczące prowadzonych prac. Komisja wskazuje, że rozpowszechnianie informacji nierzetelnych naraża uczestników rynku na ryzyko błędnego postrzegania sytuacji czy działań spółki publicznej oraz podejmowania decyzji inwestycyjnych w warunkach niewłaściwej relacji ceny do sytuacji tej spółki.

W związku z powyższym Komisja wskazuje, iż nałożenie na Bertranda Le Guerna kary pieniężnej w wysokości 180 000 zł oraz na Marka Pietruszewskiego kary pieniężnej w wysokości 150 000 zł było w pełni uzasadnione koniecznością zapewnienia prawidłowego funkcjonowania rynku kapitałowego, jego stabilności, bezpieczeństwa oraz przejrzystości, a także zapewnienia ochrony interesów uczestników tego rynku. Nie ulega bowiem wątpliwości, że manipulacja informacją o stanie prac prowadzonych na obiekcie Shyrak była istotna dla potencjalnych inwestorów czy akcjonariuszy Spółki, bowiem potwierdziła, że spółka zależna spółki natrafiła na duże złoże ropy, które nadto może być eksploatowane.

Ponadto należy podkreślić, iż nałożone kary pieniężne będą spełniać funkcję represyjną, stanowiąc reakcję komisji na naruszenie prawa przez Bertranda Le Guerna oraz Marka Pietruszewskiego, które w swoim założeniu powinny być dla nich odpowiednio dolegliwe. Dolegliwość ta jest osiągana poprzez ingerencję w majątek stron.

Przede wszystkim jednak, kary pieniężne nałożone na Bertranda Le Guerna oraz na Marka Pietruszewskiego mają na celu wykazanie nieopłacalności naruszania przepisów prawa i poprzez swoją wysoką dolegliwość wpłynąć na prawidłowe wypełnianie przez niego w przyszłości obowiązków informacyjnych na rynku kapitałowym.

Komisja miała również na uwadze uświadomienie pozostałym podmiotom działającym na rynku nieuchronność sankcji za naruszenie prawa, której dotkliwość jest uzależniona od zachowań karanego podmiotu, gdyż zastosowane kary pieniężne są skutecznym instrumentem nadzorczym, mającym zapobiegać powstawaniu bezprawia administracyjnego, ugruntowując poczucie obowiązywania prawa oraz zaufanie do Komisji jako organu nadzoru nad rynkiem kapitałowym.

KNF, 15 stycznia 2016 r.