Raport skonsolidowany bardziej wiarygodny

Inwestorzy powinni bacznie analizować skonsolidowane raporty kilkudziesięciu spółek giełdowych, które w publikowanych z reguły wcześniej sprawozdaniach jednostkowych ujawniają jedynie niewielką część generowanych kosztów i przychodów. Tymczasem ich zdecydowana większość jest wynikiem działania kilku, często nawet kilkudziesięciu zależnych firm. Zdaniem analityków, proces tworzenia struktur holdingowych będzie postępował.

- Już teraz można zaobserwować, że coraz więcej spółek decyduje się na publikowanie raportów skonsolidowanych. Często nawet małe firmy zakładają spółki zależne. Tak postąpiło np. Wilbo, które całą działalność produkcyjną przeniosło do innej firmy. Spora grupa przedsiębiorstw (np. Kęty, Cersanit) wykorzystuje ulgi w podatkach, jakie oferuje założenie spółki w jednej ze specjalnych stref ekonomicznych - powiedział Parkietowi Marek Świętoń, analityk ING BSK Asset Management. Jego zdaniem, raporty jednostkowe wielu spółek, np. Elektrimu, nie dostarczają inwestorom potrzebnych informacji.

- Niewiele mówią też raporty samej Telekomunikacji. Dopiero wyniki grupy, po włączeniu Centertela, dają pełniejszy obraz finansów holdingu. Podobnie dzieje się w przypadku KGHM, którego skonsolidowane wyniki są obciążone rezultatami działalności np. Telefonii Lokalnej czy wielu innych spółek zależnych - stwierdził analityk ING BSK Asset Management. Jego zdaniem, w dalszym ciągu można się natomiast opierać na analizie raportów jednostkowych giełdowych banków. - W zasadzie wszystkie banki, oprócz BRE, wykazują wiarygodne wyniki w raportach jednostkowych - stwierdził.

Minimalna sprzedaż Netii

Jedna z największych różnic między wynikami opublikowanymi w raporcie skonsolidowanym i jednostkowym występuje w przypadku Netii. Sama spółka praktycznie nie generuje żadnych przychodów ze sprzedaży. Po trzech kwartałach tego roku wyniosły one zaledwie 51 tys. zł. Przychody ze sprzedaży grupy przekroczyły zaś 390 mln zł.

- Netia jako podmiot dominujący w grupie udziela pożyczek swoim spółkom zależnym, po czym co kwartał tworzy na nie rezerwy, stąd wysokie straty - stwierdził Marek Świętoń. Notowana na GPW i NASDAQ Netia Holdings jest w zasadzie centrum zarządzającym kilkoma spółkami, m.in. Netią Telekom i Netią South, które z kolei są podmiotami bezpośrednio kontrolującymi firmy operatorskie prowadzące działalność telekomunikacyjną.

Znaczne różnice między raportami jednostkowym i skonsolidowanym występują również w przypadku Elektrimu. Warszawski holding po trzech kwartałach tego roku zanotował przychody ze sprzedaży w wysokości niewiele ponad 4 mld zł, na poziomie operacyjnym zarobił 290 mln zł, netto zaś stracił 494 mln zł. Spółka-matka z kolei wykazała w tym czasie sprzedaż na poziomie 167 mln zł, na działalności operacyjnej zarobiła 51 mln zł, na poziomie netto zaś straciła 142 mln zł.

Największy udział w przychodach holdingu ma obecnie część energetyczna warszawskiej spółki. Na drugim miejscu pod względem generowanej sprzedaży jest część telekomunikacyjna, a na trzecim - kablowa. W III kwartale br. nierentowna okazała się część telekomunikacyjna. Zysk przyniosły natomiast energetyka oraz produkcja kabli.

Wyniki holdingu obciążają wysokie koszty finansowe, które są efektem kosztów obsługi kredytów i obligacji w spółce-matce i Elektrimie Telekomunikacja.

Holdingi popularne w budownictwie...

Tworzenie ze spółek giełdowych jedynie ośrodków zarządzania i generowania kosztów jest szeroko praktykowane przez przedsiębiorstwa budowlane, np. Atlantis, Budimex, Espebepe, Exbud, Mostostal Export.

Po trzech kwartałach tego roku jednostkowe przychody ze sprzedaży Exbudu wyniosły niewiele ponad 193 mln zł. Wartość sprzedaży całej grupy w tym czasie osiągnęła 1,72 mld zł, czyli 9-krotnie więcej.

Zarząd Exbudu Skanska zdecydował o utworzeniu rezerw na projekty realizowane przez spółki zależne, wartość posiadanych udziałów w podmiotach zależnych oraz na część należności. Planowane jest także zmniejszenie liczby spółek należących do grupy kapitałowej. Firmy o podobnych profilach działalności będą łączone, część zostanie sprzedana. Jeszcze rok temu w strukturach Exbudu znajdowało się 80 podmiotów zależnych. Obecnie liczba ta waha się między 50 a 60. Docelowo inwestor strategiczny kieleckiego przedsiębiorstwa przewiduje, że wszystkich firm w grupie pozostanie ok. 18-20.

Czapą holdingu ma również zostać Budimex. Spółka-matka po trzech kwartałach br. osiągnęła sprzedaż na poziomie 133 mln zł, podczas gdy grupa sprzedała w tym czasie za ponad 1,5 mld zł. Giełdowa spółka w coraz większym stopniu odgrywa rolę jedynie centrum zarządzania i konsolidacji wszystkich rodzajów działalności grupy. Będzie ona pełnić funkcje właścicielskie, odpowiadać za inwestycje kapitałowe, zarządzanie strategiczne, finanse itp.

Na początku tego roku władze Budimeksu, wspólnie z inwestorem strategicznym, hiszpańskim Ferrovialem, opracowały program przemian. Zakładał on, że firma zintegruje działalność. Zarząd utworzył w grupie dwie podstawowe spółki: Budimex Budownictwo, grupujący wszystkie centra generalnego wykonawstwa (Budimex Poznań, Budimex Unibud, Mostostal Kraków i Dromex) oraz Budimex Nieruchomości (ma zostać głównym dostarczycielem kontraktów).

Ponad 10-krotnie większe przychody zanotowała grupa Mostostalu Export w stosunku do spółki-matki. Grupa składa się ze spółek budowlanych, działających jako generalni wykonawcy i podwykonawcy (Bick, Budopol Wrocław, TPBP Tarbud, Mostostal Brick), oraz firm specjalistycznych zajmujących się produkcją i montażem instalacji (Elektromontaż Warszawa, Instal Lublin) oraz konstrukcjami stalowymi (Zremb Chojnice).

... i w innych branżach

Tworzenie holdingów coraz częściej jest praktykowane także w sektorze spożywczym czy lekkim. Jednostkowe wyniki np. Żywca nie są w stanie dostarczyć inwestorom zbyt dużo informacji. W skład grupy wchodzą bowiem - oprócz zakładów w Żywcu - również browary Elbrewery, Cieszyn (Brackie) Leżajsk i Warka. Coraz większe znaczenie mają raporty skonsolidowane mniejszych spółek, które wydzielają oddziały ze swoich struktur. Najcenniejsze aktywa przeniósł do spółki zależnej na początku tego roku Pepees. Wydzielenie Browaru Łomża spowodowało, że wyniki jednostkowe giełdowej firmy nie uwzględniają produkowanego tam piwa.

Również w spółkach operujących w przemyśle lekkim coraz bardziej zauważalne są dysproporcje między wynikami skonsolidowanymi i jednostkowymi. Po trzech kwartałach tego roku sprzedaż grupy Delii wyniosła ponad 91 mln zł, podczas gdy spółka-matka zanotowała przychody ze sprzedaży w wysokości zaledwie 13,5 mln zł.

Większość dystrybutorów farmaceutyków funkcjonuje dzięki licznym hurtowniom na terenie całego kraju. Raport skonsolidowany jest bardzo istotny np. dla Polskiej Grupy Farmaceutycznej. Spółka od samego początku funkcjonowania była holdingiem, do którego przyłączały się kolejne hurtownie. Po ich konsolidacji PGF określił wspólną strategię, zarządzanie zapasami i wspólny program informatyczny. Wszystkie te działania mają na celu stworzenie przejrzystej struktury organizacyjnej holdingu i w efekcie - wzrost efektywności zarządzania nim.

Piotr Szeliga - wiceprezes GPW

Osobiście nie widzę potrzeb regulowania rynku sprawozdawczego. Inwestorzy doskonale wiedzą, że raporty jednostkowe spółek przedstawiają jedynie szczątkowe informacje na temat działalności całej grupy kapitałowej. Każdy inwestor powinien skonfrontować sprawozdanie jednostkowe z przesyłanym później raportem skonsolidowanym. Informacje w tej sprawie powinny być udzielane przez pracowników biur maklerskich.