Absurdalnie drogie warzywa. Dlaczego ceny pomidorów, ogórków czy papryki zwalają z nóg?
Ceny wielu warzyw wzrastają znacznie poza sezonem, jednak w tym roku wzrosty te posunęły się tak daleko, iż wywołały burzę medialną - i przy okazji polityczną. Faktycznie trudno nie zwrócić uwagi na drastycznie wysokie ceny warzyw na półkach sklepowych, w hurtowniach i na targowiskach. Co jest przyczyną tak dużego wzrostu cen? Tłumaczą analitycy ISI Emerging Markets Group cytowani przez wiwadomoscihandlowe.pl.
Przedstawiciele EMIS podkreślają, iż uprawa szklarniowa warzyw i owoców przyzwyczaiła nas do tego, że nawet w środku zimy w sklepach bez problemu można kupić pomidory, ogórki czy paprykę. I to mimo że ich zbiory przypadają na miesiące letnie. Zauważają zarazem, że wzrost inflacji i wojna w Ukrainie przyczyniły się do ogromnego wzrostu cen energii, przez co ogrzewanie szklarni stało się kosztownym i w wielu przypadkach mało opłacalnym przedsięwzięciem.
- Na sklepowych półkach największe emocje wśród konsumentów, co wynika z ostatnich doniesień medialnych, wzbudza cena pomidorów. Jednak, aby mogły one trafić w marcu do sklepów czy na targowiska, muszą dojrzewać w szklarniach. Produkcja szklarniowa wymaga bardzo dużo energii, a jej koszty osiągają zawrotne kwoty - podkreślają analitycy ISI Emerging Markets Group.
Jak tłumaczą, w związku z powyższą przyczyną wielu krajowych producentów w ogóle zrezygnowało z uprawy tego warzywa. Z danych wynika, że import wcale nie okazał się korzystniejszy - atak zimy w Hiszpanii i Maroku, skąd w 2022 r. Polska importowała ponad 80 tys. ton pomidorów, przyniósł ogromny spadek w tamtejszych uprawach. Jeśli dystrybutorzy zdecydują się na transport, również muszą zapłacić dużo więcej ze względu choćby na wyższe ceny paliwa.
Pomidor, papryka czy ogórek jeszcze nie tak dawno były warzywami uprawianymi lokalnie sezonowo. Uprawa szklarniowa przyzwyczaiła konsumentów, że zimą na sklepowych półkach pojawiły się dorodne, czerwone gargamele i bawole serca. Według opracowanego przez analityków EMIS raportu "Poland Agribusiness Sector 2022/2023" polscy rolnicy stawiają przede wszystkim na uprawę polową. W 2020 r. aż 79,5 proc. produkcji stanowiły warzywa uprawiane na polach, a zaledwie 20,5 proc. w szklarniach (a to oznacza spadek o 3 pkt. proc. w stosunku do 2019 r.).
Cebula i marchew to jedne z najpopularniejszych warzyw w naszym kraju. Raport EMIS wskazuje, że aż 17,3 proc. wszystkich polskich warzyw uprawianych na polach w 2020 r. stanowiły marchewki. Cebulom przypadło niewiele mniej, bo 17,1 proc. Najczęściej na polach można zobaczyć kapustę (18,4 proc.).
Cytowany raport potwierdza, że pomidory nie należą do najchętniej uprawianych warzyw - i tu można upatrywać między innymi powodu, skąd wzięły się aktualne ceny. Pomidory stanowiły zaledwie 4,8 proc. tutejszych pól.
Z analizy przygotowanej przez EMIS wynika, że Polska nie jest dużym producentem warzyw - w 2020 r. zajęły one zaledwie 6,9 proc. na wykresie całkowitej wielkości produkcji roślinnej według rodzaju (liderem pozostają zboża z 50,2 proc.). A co z owocami polskiej produkcji? W tym przypadku to aż 25,5 proc.
- Niekwestionowanym rekordzistą od lat pozostają jabłka. W 2021 r. Polska wyprodukowała aż 4,01 mln ton, stając się europejskim czempionem. To wynik prawie dwukrotnie większy niż zajmujące drugie miejsce Włoch (2,21 mln ton jabłek) i pozostawiający w tyle zamykającą podium Francję (1,61 mln ton) - zwracają uwagę analitycy.
Wskazują też, że Polska może zaoferować konsumentom lokalne, wartościowe produkty rolne. Ich wybór może nie jest na tyle bogaty, aby zapełnić regały w supermarketach. Jednak zwrócenie się ku nieimportowanym, a więc i odpowiednim do danego sezonu warzywom i owocom może pozwolić ominąć produkty najbardziej dotknięte cenową spiralą.
(Śródtytuły pochodzą od redakcji)
Zobacz również:
