Atrakcyjność inwestycyjna na tle ryzyka kraju

Wiarygodność ekonomiczna państwa wywiera wpływ nie tylko na rynek obligacji skarbowych w danym kraju, ale także na sytuacje na rynkach akcji. Ostatnie reakcje światowych giełd na obniżenie ratingów w Grecji, Portugalii i Hiszpanii potwierdzają, iż inwestorzy zwracają uwagę zarówno na perspektywy samego rozwoju gospodarczego, jak również na stabilną sytuację ich finansów publicznych. Utrata wiarygodności sprawia, że możliwości pożyczkowe rządu maleją. Prowadzi to do sytuacji, w której państwo zmuszone jest do gwałtownych cięć wydatków, co może wpływać negatywnie na produkt krajowy brutto, ale także na wzrost niezadowolenia społecznego.

Jednym z powodów pogłębienia zadłużenia państw w ostatnich latach okazał się wzrost wydatków rządowych w celu wprowadzenia gospodarek na właściwe tory po największym kryzysie od czasów II wojny światowej. Wyższe wydatki zostały przeznaczone na programy rządowe m.in. takie jak ulgi podatkowe, które miały na celu wywołanie ożywienia w strategicznych sektorach państwowych. Pakiety stymulacyjne ze strony rządu pozwalają w szybszym tempie powrócić do wykorzystania drzemiących mocy produkcyjnych gospodarki. Z drugiej strony może to stanowić zagrożenie niewypłacalności kraju, wywołanej efektem "pułapki kredytowej", w której państwo emituje kolejne obligacje nie w celu pobudzenia gospodarki, a wyłącznie dla pokrycia starych zobowiązań.

Expander ocenił światowe gospodarki pod względem ryzyka, biorąc pod uwagę pięć kategorii ekonomicznych takich jak: deficyt na rachunku obrotów bieżących, deficyt budżetowy, dług publiczny, notowania CDS (credit default swap) oraz rating nadawany przez agencję Standard&Poor's. Na tej podstawie został przygotowany ranking państw, w którym najwyższą ocenę uzyskały te kraje, które charakteryzują się najmniejszym ryzykiem, a najniższą notę te o najbardziej zagrożonej sytuacji. Biorąc pod uwagę powyższe kryteria czołowe miejsce na podium zajęła Norwegia, a zaraz za nią znalazły się Australia, Szwecja i Szwajcaria. Na wysokich miejscach uplasowały się również Chiny, Dania Finlandia i Niemcy.

Poszukując państw, które mogą stanowić okazję inwestycyjną warto także zwrócić uwagę na perspektywy rozwoju gospodarczego. Jeśli kraj odnotowuje wysoką dynamikę wzrostu to wywiera ona zarazem pozytywny wpływ na poprawę wyników finansowych spółek, a te z kolei odzwierciedlone są w wyższych cenach akcji. Istotnym elementem jest także aktualny poziom wycen notowanych w danym kraju spółek. Jednym ze wskaźników, który uwzględnia obydwa składniki jednocześnie jest PEG. Standardowo przy wyliczaniu tego wskaźnika dla pojedynczej spółki należy podzielić popularny wskaźnik cena do zysku (P/E) przez prognozowaną stopę wzrostu zysków. Aby użyć tych wskaźników do oceny konkretnych krajów, powinno się porównywać wskaźniki P/E obliczone dla głównych indeksów akcyjnych. Natomiast wskaźnik PEG uzyska się poprzez podzielenie P/E dla indeksu przez prognozowaną stopę PKB. Niższa wartość wskaźnika świadczy o lepszych perspektywach wzrostu. Poniższa tabela przestawia PEG dla państw wschodzących i rozwiniętych.

Analitycy Expandera zestawili z jednej strony ryzyko kraju, a z drugiej atrakcyjność inwestycyjną, dzięki czemu powstała macierz pozwalająca ocenić państwa, biorąc pod uwagę te dwa kryteria jednocześnie. Na tej podstawie państwa zostały przyporządkowane do czterech grup:

1) Najniższa wiarygodność (najwyższe ryzyko kraju) oraz najniższa atrakcyjność inwestycyjna

2) Najwyższa wiarygodność (najniższe ryzyko kraju) oraz najniższa atrakcyjność inwestycyjna

3) Najniższa wiarygodność (najwyższe ryzyko kraju) oraz najwyższa atrakcyjność inwestycyjna

4) Najwyższa wiarygodność (najniższe ryzyko kraju) oraz najwyższa atrakcyjność inwestycyjna.

Mimo obaw o przegrzanie chińskiej gospodarki, azjatyckie tygrysy nadal pozostają atrakcyjnym obszarem do inwestowania. O wysokich walorach tego regionu świadczą nie tylko perspektywy wzrostu gospodarek, ale także relatywnie duża wiarygodność fiskalna państw. Pod tym względem najlepiej wypadają Chiny, Tajwan, Singapur, a także Malezja. Dzięki niskiemu ryzyku kraju oraz prognozom ponad trzyprocentowego tempa wzrostu gospodarczego w najbliższych latach, ciekawym zakątkiem inwestycyjnym staje się również Australia. Gospodarka ta oparta jest w dużej mierze na eksporcie surowców, który napędzany jest przez niesłabnący popyt ze strony Państwa Środka. Na drugim biegunie znajdują się państwa PIIGS (Grecja, Portugalia, Hiszpania, Włochy i Irlandia). Obniżenie wiarygodności, rosnące obawy o kondycję banków w Hiszpanii i Portugali, a także perspektywy niskiego wzrostu gospodarczego w najbliższych latach przyczyniły się do spadku atrakcyjności tego regionu Europy.

Przedstawiona macierz nie uwzględnia wszystkich czynników, które mogą wpływać na przyszłą formę poszczególnych państw. Stanowi ona jednak cenną wskazówkę, w jaki sposób zminimalizować ryzyko związane z kondycją finansową państwa, w którym decydujemy się ulokować kapitał. Pomaga również w ocenie atrakcyjności kraju pod względem inwestycyjnym, co wspiera inwestora w wyborze regionów do własnego portfela aktywów. W połączeniu z mnogością funduszy inwestycyjnych dostępnych na polskim rynku inwestor ma możliwość wykorzystania tych informacji lokując oszczędności w wybranym zakątku świata.

Marek Arent

Inflacja, bezrobocie, PKB - zobacz dane z Polski i ze świata