Balcerowicz nagrodzony za wejście do UE

Statuetkę Roberta Schumana laureatowi wręczył były premier Tadeusz Mazowiecki, który zaznaczył, iż doceniono wkład Balcerowicza w proces ekonomicznych przemian Polski. Mazowiecki podkreślił także, że Balcerowiczowi udało się utrzymać niezależność Narodowego Banku Polskiego, a "niezależność banku centralnego jest wartością europejską".

Balcerowicz powiedział podczas uroczystości wręczenia nagrody, iż "nie należy przeciwstawiać narodów i Unii Europejskiej" oraz, że można mieć jednocześnie tożsamość polską i europejską. "Nie należy przeciwstawiać polityki socjalnej i polityki ekonomicznej. Utworzenie środowiska dobrego dla rodziny i dobrego dla pracy pomaga w budowaniu wzrostu gospodarczego" - podkreślił.

W rozmowie z dziennikarzami Balcerowicz przedstawił propozycje zmian, które powinny się dokonać w Polsce. Zaznaczył, że należy ograniczyć wydatki publiczne, głównie konsumpcyjne, ponieważ mamy rozrośnięte fiskalnie państwo, wysokie podatki i ogromne wydatki.

Drugim zaleceniem jest prywatyzacja, ponieważ - według Balcerowicza - należy ograniczyć własność państwa w gospodarce i władzę polityków. Jako trzecie przedstawił stabilność rządzenia. Podkreślił, że należy poprawić jakość legislacji i stworzyć stabilne przepisy.

Balcerowicz odniósł się też do niedawnej wypowiedzi wicepremier, minister finansów Zyty Gilowskiej, według której szybkie tempo wzrostu gospodarczego w Polsce utrzyma się przez kolejnych 5 lat. Według niego, słów tych "nie należy traktować jako prognozy makroekonomicznej, ponieważ jest bardzo duża niepewność, jakie będzie tempo wzrostu".

Polską Nagrodę Europejską przyznano po raz dwunasty. Jest to najbardziej znane i cenione wyróżnienie za zasługi w procesie wchodzenia Polski do UE. Nagrodę ustanowiła w 1996 r. Polska Fundacja imienia Roberta Schumana.

Pierwszym laureatem nagrody był ambasador Jan Kułakowski, późniejszy główny negocjator w procesie akcesji do UE. Nagrodę otrzymali również m.in: komisarz Danuta Huebner, wcześniej przewodnicząca Komitetu Integracji Europejskiej, odpowiedzialna za przygotowanie Polski do członkostwa w UE; historyk i pisarz Norman Davies, propagujący rozszerzenie pojęcia Europy na Europę Środkowo-Wschodnią; redaktor naczelny "Tygodnika Powszechnego" ks. Adam Boniecki oraz mistrz skoków narciarskich Adam Małysz - za rozsławianie Polski w świecie. W 2006 r. w związku z wydarzeniami na Białorusi Polska Fundacja imienia Roberta Schumana przyznała specjalną nagrodę liderowi białoruskiej opozycji, Aleksandrowi Milinkiewiczowi.

Droga Leszka Balcerowicza

10 stycznia 2001 roku były wicepremier i minister finansów zastąpił na tym stanowisku Hannę Gronkiewicz-Waltz. Prof. Balcerowicz był jedną z pięciu osób na liście potencjalnych kandydatów, ogłoszonej w listopadzie 2000 r. Prezydent Aleksander Kwaśniewski wybierał spośród - Balcerowicza, Marka Belki, Dariusza Filara, Andrzeja Sławińskiego i Jerzego Stopyry. Ostatecznie, po konsultacjach z klubami parlamentarnymi i wbrew stanowisku SLD, prezydent zaproponował Sejmowi kandydaturę Balcerowicza. 22 grudnia 2000 roku Sejm, stosunkiem głosów 226:214, wybrał Balcerowicza na stanowisko szefa banku centralnego.

Od 1 maja 2004 roku, po wejściu Polski do Unii Europejskiej, wszedł w skład Rady Ogólnej Europejskiego Banku Centralnego.

Przed objęciem funkcji prezesa NBP, od października 1997 do czerwca 2000 roku, Balcerowicz był wicepremierem i ministrem finansów w rządzie koalicji AWS-UW. Ustąpił po wycofaniu się Unii Wolności z koalicji. W rządach Tadeusza Mazowieckiego i Jana Krzysztofa Bieleckiego (od września 1989 do grudnia 1991 roku) był wicepremierem i ministrem finansów.

Balcerowicz uważany jest za autora reform strukturalnych, które doprowadziły do odzyskania przez Polskę równowagi wewnętrznej, zahamowania hiperinflacji, stabilizacji kursu walutowego i wzrostu gospodarczego. Tzw. Plan Balcerowicza umożliwił rozpoczęcie programu reform. W ciągu półtora roku zdławiono hiperinflację - z poziomu 685,8 proc. (1990) do 60 proc.

"Plan Balcerowicza" często utożsamiany jest z transformacją ustrojową w Polsce, a ponieważ stosunek społeczeństwa do transformacji jest silnie zróżnicowany, podobnie jest z oceną Balcerowicza. Jak wynika z grudniowego badania CBOS, ustępującemu szefowi banku centralnego ufa 33 proc. ankietowanych; 37 proc. Polaków mu nie wierzy.

Politycy i eksperci chwalą Balcerowicza za niską inflację i mocną złotówkę. Inni zarzucają mu zaś, że jego polityka antyinflacyjna hamowała wzrost gospodarczy. Powstały już w 1990 roku slogan "Balcerowicz musi odejść" przez wiele lat wykorzystywany był m.in. przez Samoobronę.

Balcerowicz urodził się 19 stycznia 1947 roku w Lipnie, ma żonę i troje dzieci. Jest profesorem Szkoły Głównej Handlowej, dawnej SGPiS, gdzie ukończył Wydział Handlu Zagranicznego w 1970 roku i od tej pory pracuje naukowo, zajmując się międzynarodowymi stosunkami gospodarczymi oraz problematyką systemów gospodarczych.

W czasach PRL Balcerowicz

kierował m.in. zespołem młodych ekonomistów, którzy przygotowali kontrprogram wobec oficjalnej reformy gospodarczej, postulujący konieczność zmian strukturalnych w przemyśle i urynkowienie gospodarki, uznany przez władze za zbyt radykalny w latach 1978-81. Z PZPR wystąpił w grudniu 1981 roku. Po powstaniu "Solidarności" był członkiem rady ekspertów ekonomicznych związku. Opracował m.in. projekt łagodnego przejścia z gospodarki planowej do gospodarki pół-wolnorynkowej opartej na samorządach pracowniczych.

W 1974 r. uzyskał tytuł MBA w St.John's University w Nowym Jorku, a w 1975 r. obronił pracę doktorską w SGPiS. Przebywał na stażach naukowych m.in. w University of Sussex (1985) i w Uniwersytecie w Marburgu (1988). W październiku 1992 r. został profesorem Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, a rok później kierownikiem Katedry Międzynarodowych Studiów Porównawczych.

Wykładał m.in. na uczelniach w Austrii, Francji, Wielkiej Brytanii, Belgii, Niemczech, na Węgrzech, w Szwecji, Japonii, Czechach, Indiach, we Włoszech, na Ukrainie, Litwie i w Stanach Zjednoczonych.

Od kwietnia 1995 roku był szefem UW.

W połowie grudnia zastąpił go Bronisław Geremek. W wyborach parlamentarnych we wrześniu 1997 uzyskał najlepszy wynik w okręgu katowickim, zdobywając ponad 91 tys. głosów.

W latach 1992-2000 przewodniczył Radzie i Radzie Naukowej Fundacji Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych CASE. Jest członkiem: Europejskiego Towarzystwa Ekonomicznego, Polskiego Towarzystwa Socjologicznego i Towarzystwa Ekonomistów Polskich.

Autor ponad 50 publikacji naukowych w kraju i za granicą. Doktor honoris causa m.in. uniwersytetu w Aix-en-Provence we Francji, Szkoły Handlowej Uniwersytetu DePaul w Chicago, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetu Abertay w Dundee w Szkocji i Uniwersytetu Ekonomicznego w Bratysławie.

Był "Człowiekiem Roku 1991"

wybranym w ankiecie tygodnika "Wprost", jest laureatem nagrody im. Ludwiga Erharda z 1992 roku. Otrzymał nagrodę brytyjskiego magazynu "Euromoney" dla "Ministra Finansów Roku" w 1998 roku, nagrodę Przywództwa Transatlantyckiego w styczniu 1999 roku i nagrodę im. Friedricha von Hayeka 2000 roku.

W 2004 r. brytyjski miesięcznik "The Banker" przyznał Balcerowiczowi tytuł bankiera roku w kategorii banków centralnych Europy; w październiku wyróżniony został nagrodą Emerging Markets Awards dla najlepszego prezesa banku centralnego w Europie Środkowowschodniej. W 2005 r. został odznaczony Orderem Orła Białego.