Becikowe nie tylko na tegoroczne dzieci

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej na prośbę GP przygotowało interpretację przepisów ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2006 r. nr 12, poz. 67). Ustawa ta została opublikowana w środę i wejdzie w życie 9 lutego tego roku.

Nie tylko rocznik 2006

Przepisy nowej ustawy mówią, że tzw. becikowe w wysokości 1000 zł będzie przysługiwać ojcu lub matce dziecka albo jego opiekunowi prawnemu, niezależnie od ich dochodu.

Problem dotyczy tego, którzy rodzice mogą starać się o to świadczenie. Nie ma wątpliwości co do tego, że na pewno obejmie ono tych, których dzieci urodzą się w dniu wejścia w życie przepisów (9 lutego) lub później.

Przepisy przewidują jednak, że wniosek o becikowe trzeba złożyć do gminy (tj. w urzędzie wójta, burmistrza lub prezydenta miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie) w terminie 3 miesięcy od dnia urodzenia dziecka. Jeśli zostanie on złożony później, gmina pozostawi go bez rozpoznania. Innymi słowy nie zajmie się nim i becikowego nie wypłaci.

360 tys. dzieci urodzi się szacunkowo w 2006 roku i wszystkie otrzymają becikowe

60 tys. dzieci urodzonych w listopadzie i grudniu 2005 roku zyska prawo do zapomogi

Z tego przepisu - jak wyjaśnia MPiPS - wynika, że o becikowe mogą też starać się osoby, których dzieci urodziły się 3 miesiące przed datą wejście w życie nowych przepisów. O takie świadczenie mogą się więc ubiegać rodzice, których dzieci urodziły się 9 listopada 2005 r. lub później.

Taka interpretacja jest szczególnie istotna dla osób, których dzieci urodziły się w listopadzie. Muszą oni jak najszybciej po dacie wejścia w życie ustawy - najlepiej już pierwszego dnia jej obowiązywania - złożyć do gminy wniosek o to świadczenie.

W przypadku dzieci urodzonych 9 listopada 2005 r. termin złożenia tego wniosku upływa już pierwszego dnia obowiązywania nowych przepisów, tj. 9 lutego tego roku.

Za mało pieniędzy

Przedstawiona przez ministerstwo interpretacja oznacza, że w budżecie na ten rok zarezerwowano za małą kwotę na sfinansowanie wypłaty becikowego.

420 mln zł z tegorocznego budżetu pochłonie wypłata becikowego

Od kilku lat rocznie w Polsce rodzi się około 360 tys. dzieci. Takie szacunki przyjęto też na ten rok, rezerwując w budżecie na wypłatę becikowego 360 mln zł - 1000 zł na każde dziecko pomnożone przez 360 tys. urodzonych dzieci.

Jeśli jednak prawo do becikowego, jak chce ministerstwo pracy, otrzymają też dzieci urodzone w listopadzie i grudniu 2005 r., trzeba będzie znaleźć dodatkowe 60 mln zł.

Zapomoga również z gminy

Nowe przepisy przewidują też możliwość wypłaty drugiej - finansowanej przez samorząd - zapomogi po urodzeniu dziecka.

Rada gminy, podejmując uchwałę, może przyznać zamieszkałym na jej terenie osobom jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia dziecka. Do tej pory nie było podstawy prawnej, aby ją wypłacać, choć niektóre samorządy chciały to robić. Ich decyzje uchylali jednak na przykład wojewodowie. Wypłacania takiej zapomogi dla swoich mieszkańców chcieli na przykład radni Wrocławia, Jeleniej Góry, Warszawy i Krakowa.

Szczegółowe zasady udzielania zapomogi określi rada gminy. Każda z nich zdecyduje samodzielnie o tym, czy w ogóle taką zapomogę ustalić, komu ma przysługiwać i w jakiej wysokości. Radni zdecydują też, na które dzieci urodzone w określonym czasie będzie przysługiwać gminna zapomoga.

Ministerstwo specjalnie dla Gazety Prawnej

Zapomoga z tytułu urodzenia dziecka przysługuje, jeżeli rodzina złoży o nią wniosek w urzędzie gminy w terminie 3 miesięcy od urodzenia dziecka. O świadczenie to mogą się więc ubiegać rodziny na dzieci urodzone 9 listopada 2005 r. i później, ponieważ termin 3-miesięczny konieczny do złożenia wniosku upływa dla tych osób w czasie obowiązywania tego przepisu.

Brak przepisu przejściowego w skazującego prawo do zapomogi na dzieci urodzone przed wejściem w życie ustawy powoduje, że możliwa jest inna interpretacja tego przepisu. Jednak zdaniem MPiPS, w przypadku wątpliwości należy stosować wykładnie korzystniejszą dla obywateli. Jeżeli rodzina, której dziecko urodziło się 9 listopada 2005 r. albo po tym terminie, złoży w terminie 3 miesięcy od urodzenia dziecka wniosek (termin ten na dzieci urodzone 9 listopada 2005 r. upływa 9 lutego) - to nabędzie prawo do zapomogi.

Wczoraj pisaliśmy na przykład, że radni Warszawy zamierzają zgłosić w przyszłym tygodniu projekt uchwały przewidującej, że zapomoga będzie wypłacana wszystkim rodzicom mieszkańcom Warszawy w wysokości 1000 zł.

Wyższy dodatek

Trzecią formą pomocy, jaką będą mogli otrzymać rodzice, jest podwyższony dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka. Wynosi on obecnie 1 tys. zł.

Aby móc się o niego ubiegać, trzeba najpierw uzyskać prawo do otrzymywania zasiłku rodzinnego. Najważniejszym kryterium decydującym o jego uzyskaniu jest to, że dochód na osobę w rodzinie nie może przekraczać 504 zł lub 583 zł.

Dodatek po urodzeniu dziecka jest wypłacany, jeśli z wnioskiem o jego przyznanie rodzic lub opiekun wystąpi do gminy lub pracodawcy (zatrudniającego 31 lipca 2005 r. co najmniej 20 pracowników), ale do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia. Rodzice muszą więc pamiętać, żeby złożyć wniosek o ten dodatek nie później niż do dnia, w którym ich dziecko skończy rok.

Mimo że przepis przesądzający o podwyższeniu dodatku wszedł w życie 1 stycznia 2006 r., na wyższy dodatek mogą też liczyć rodzice, których dzieci urodziły się wcześniej, jeśli termin wypłaty dodatku przypada po 31 grudnia 2005 r.