Bezpośrednie wybory skaziło ich upartyjnienie

Z niewydolnego systemu informatycznego PKW powoli kapią one do elektoratu, a także do potencjalnych inwestorów oraz podmiotów gospodarczych, realizujących zamówienia publiczne jednostek samorządowych. Tam, gdzie dotychczasowe układy się zmieniają - trzeba będzie oswoić się nie tylko z nowymi wójtami i burmistrzami, ale również z wieloma nowymi urzędnikami. Ruchy kadrowe rozciągną się na długie tygodnie, a na przykład w Warszawie - na miesiące.

Tak na marginesie - zaprzysiężenie nowych włodarzy gmin, powiatów i województw odbędzie się na inauguracyjnych sesjach rad i sejmików, mniej więcej w połowie listopada. Do tego czasu samorządową władzę w całej Polsce sprawują odchodzące zarządy. Z przeszłości wiadomo, że w okresie międzykadencyjnej przerwy podejmowane są rozmaite decyzje finansowe, inwestycyjne, kadrowe itp., zdecydowanie wykraczające poza tzw. bieżące administrowanie...

Politycy różnych opcji dziwią się, iż bezpośrednia elekcja wójtów, burmistrzów i prezydentów miast nie zwiększyła zainteresowania społeczeństwa wyborami samorządowymi. A przecież największą hipokryzją ordynacji było pozbawienie mieszkańców prawa bezpośredniego ZGŁOSZENIA kandydata. Wójtów i burmistrzów mogły wystawiać tylko komitety, które zarejestrowały kandydatów na gminnych radnych w co najmniej połowie okręgów. Obywatele nie rozumieli, czemu mogą podpisać się np. na liście popierających przyszłego prezydenta RP, natomiast w wypadku prezydenta miasta muszą to robić drogą okrężną.

Ustawa wybory upartyjniła, ale w gminnej praktyce starano się je ucywilizować i uczynić bardziej strawnymi dla zmęczonych polityką mieszkańców. Sądząc po wynikach - udało się to w bardzo wielu miejscach. Dlatego wszelkie dyskusje na temat "kto politycznie wygrał wybory samorządowe" mają sens tylko w odniesieniu do sejmików województw oraz - w nieco ograniczonym zakresie - do rad powiatów. Natomiast w gminach do 20 tys. mieszkańców, które w Polsce zdecydowanie przeważają, partyjne szyldy całkowicie poszły w kąt.

Sprawność działania gmin w dużym stopniu zależy od stosunków między wybranym przez mieszkańców wójtem (burmistrzem) a wybranymi przez tychże mieszkańców radnymi. Część samorządów zostanie poddana wielkiej próbie - czy kohabitacja po Polsku jest w ogóle możliwa. Do sparaliżowania gminnej władzy wcale nie potrzeba konfliktów politycznych, w mniejszych ośrodkach wystarczą towarzyskie. Prawdziwym poligonem, ale innego typu, stanie się Warszawa - już teraz można przewidzieć cztery lata ostrych starć prezydenta (in spe) Lecha Kaczyńskiego i bliskiej mu Rady Warszawy z centralnymi władzami RP.