Boom na pompy ciepła. Czy system energetyczny to wytrzyma?
Rosnące ceny węgla i gazu oraz presja na odchodzenie od kopalnych źródeł energii spowodowały boom na pompy ciepła w Polsce i w Europie. Jesteśmy w europejskiej czołówce, choć - jak wskazują eksperci - gwałtowny wzrost liczby pomp ciepła stawia wyzwania systemowi energetycznemu.
- W 2022 roku sprzedaż pomp ciepła na świecie wzrosła o 11 proc.; w Europie o 40 proc. a w Polsce o... 120 proc. (w porównaniu z 2021 rokiem)
- Instalowanie dużej liczby pomp ciepła powoduje także istotny wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną
- W 2022 r. w Polsce co trzecie sprzedane urządzenie służące do ogrzewania pomieszczeń było pompą ciepła
Gdyby, przy założeniu obecnej struktury wytwarzania energii elektrycznej, podczas jednej nocy w UE wymienić wszystkie obecne technologie wytwarzania ciepła oparte na paliwach kopalnych na pompy ciepła, to łączne emisje z sektora ciepłownictwa i elektroenergetyki zmniejszyłyby się o 16 proc. - wylicza Polski Instytut Ekonomiczny (PIE). Najwięcej we Francji - o 65 proc., najmniej w Polsce i Estonii - o 4 proc. Różnice wynikają z charakterystyki miksu energetycznego danego państwa.
Skąd takie dane? Dlaczego powszechny montaż pomp ciepła nie wyeliminuje w krótkim czasie szkodliwych emisji?
Bez budowy nowych, niskoemisyjnych jednostek, opartych na OZE lub energii jądrowej, zwiększone zapotrzebowanie na energię elektryczną będzie kompensowane przez stare, wysokoemisyjne bloki węglowe - brzmi odpowiedź ekspertów przytaczana przez PIE.
Zainstalowanie tak dużej liczby pomp ciepła spowodowałoby także wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną o ok. 18 proc. w całej UE. Ponadto, popyt rozkładałby się nierównomiernie między miesiącami letnimi i zimowymi. Według raportu, w miesiącach zimowych wzrost popytu na energię elektryczną w szczycie zapotrzebowania wzrósłby w UE średnio o 41 proc. Wzrost i nierównomierny rozkład zapotrzebowania na energię elektryczną mógłby przyczynić się do niestabilności systemu elektroenergetycznego - wynika z raportu JRC (Joint Research Centre) - wspólnego centrum badawczego wspierającego działania Brukseli.
To dlatego tak ważne jest, aby upowszechnianiu pomp ciepła towarzyszyło wspieranie fotowoltaiki i magazynowania energii.
Tymczasem w 2022 roku sprzedaż pomp ciepła na świecie wzrosła o 11 proc.; w Europie o 40 proc. a w Polsce o... 120 proc. (w porównaniu z 2021 rokiem).
Polska w 2022 r. była na ósmym miejscu wśród państw UE pod względem sprzedaży pomp ciepła w przeliczeniu na 1000 gospodarstw domowych. Według danych PORT PC, w 2022 r. w Polsce co trzecie sprzedane urządzenie służące do ogrzewania pomieszczeń było pompą ciepła.
Wykres. Liczba sprzedanych pomp ciepła na 1000 mieszkańców w wybranych państwach Europy w 2022 r.
(js)
Zobacz również: