Budżet UE na 2018 r. zatwierdzony
Rada UE i Parlament Europejski zatwierdziły w czwartek porozumienie ws. budżetu na 2018 rok. Ostatni budżet całej "28" ma być skoncentrowany na wsparciu wzrostu gospodarczego, tworzeniu miejsc pracy oraz migracji i bezpieczeństwie.
Unijne zobowiązania będą mogły sięgnąć w przyszłym roku 160,1 mld euro, natomiast płatności 144,7 mld euro. Za przyjęciem budżetu głosowała jednak niewielka liczba eurodeputowanych - 295 podniosło rękę "za"; 154 było przeciw, a 197 wstrzymało się od głosu.
Równolegle do głosowania w PE budżet zatwierdzili też przedstawiciele państw członkowskich w Radzie UE.
- Parlament Europejski i Rada podzielają dwa główne priorytety na przyszły rok finansowy: zajęcie się migracją i bezpieczeństwem oraz wsparcie innowacji, wzrostu gospodarczego oraz zatrudnienia w Europie - oświadczył wiceszef resortu finansów sprawującej prezydencje Estonii Maert Kivine.
Porozumienie w tej sprawie zostało przyjęte po całonocnych negocjacjach 18 listopada. PE początkowo chciał, by budżet UE wyniósł w 2018 roku 162,6 mld euro w zobowiązaniach, o 1,2 proc. więcej, niż zaproponowała w projekcie budżetu Komisja Europejska.
Ostatecznie stanęło na tym, że zobowiązania zostały ustalone na 160,1 mld euro, czyli o 0,2 proc. więcej niż w 2017 r. W Parlamencie Europejskim były obawy o to, że wzrost ten może nie być wystarczający.
"Wchodzimy w drugą połowę realizacji wieloletniej perspektywy finansowej na lata 2014-2020 i wszyscy beneficjenci przyspieszają realizację projektów współfinansowanych z unijnego budżetu" - podkreślił w czasie debaty poprzedzające czwartkowe głosowanie europoseł PiS z komisji budżetu Zbigniew Kuźmiuk.
Przestrzegał też przed problemem zaległości w płatnościach, jakiego UE doświadczyła w latach 2012-2014, kiedy to pod koniec tego okresu "dziura" sięgnęła blisko 30 mld euro.
Choć faktycznie zobowiązania (czyli obietnice przyszłych płatności) nie zmieniły się za wiele, to już płatności, z których realnie są wypłacane środki na konkretne projekty, idą w górę w przyszłym roku o 14,1 proc. w porównaniu z 2017 r. Tłumaczone jest to rozpędzeniem się wdrażania programów na lata 2014-2020.
Niezadowolenie z kształtu przyszłorocznego planu finansowego wyraziła druga największa frakcja Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim, której eurodeputowani wstrzymali się od głosowania.
Europejska Partia Ludowa (EPL) skrytykowała tę postawę. "Nie ma uzasadnienia dla wstrzymania się od głosu, bo budżet wzmacnia środki na rzecz zatrudnienia, młodzieży, badań i innowacji, a także wewnętrznej i zewnętrznej solidarności. Czy to znaczy, że (socjaliści) nie troszczą się o to w ogóle" - pytał zasiadający w komisji budżetowej Jose Manuel Fernandes z EPL.
Chadecy przekonują, że udało im się z sukcesem zabezpieczyć dodatkowe środki, które wzmacniają potencjał wzrostu gospodarczego, a także wspierają tworzenie miejsc pracy.
W przyszłorocznym budżecie zapisano m.in. 11 mld euro na program innowacji i badań Horyzont 2020 (wzrost w stosunku do tego roku o 8,4 proc.). Więcej ma pójść też na instrument "Łącząc Europę" - 2,7 mld euro (czyli o 7,9 proc. więcej niż w tym roku), czyli na projekty w obszarze transportu, energii, informacji i technologii komunikacyjnych.
Więcej funduszów zabezpieczono również w programie COSME, który wspiera małe i średnie przedsiębiorstwa (354 mln euro, o 1,4 proc. więcej niż w tym roku). Innym kluczowym priorytetem ma być wsparcie dla młodych ludzi.
Środki przeznaczone na program Erasmus plus mają urosnąć o 12,1 proc. do 2,3 mld euro. Inicjatywa na rzecz zatrudnienia młodych dostała 350 milionów euro. 34 mln euro na trafić do młodych rolników, aby zmniejszyć bezrobocie wśród młodzieży na obszarach wiejskich. Ponadto o 95 mln euro zwiększono środki finansowe na wsparcie praktyk rolniczych, które są korzystne dla klimatu i środowiska naturalnego.
Aby lepiej radzić sobie z migracją i wyzwaniami związanymi z bezpieczeństwem, agencje, które zajmują się tymi sprawami otrzymają 940 mln euro, o 8,9 proc. więcej niż w 2017 r. dodatkowe wsparcie ma wzmocnić głównie Europejski Urząd Policji Europol, Europejską Jednostkę Współpracy Sądowej Eurojust oraz Europejski Urząd Wsparcia w dziedzinie Azylu.
W przyszłorocznym budżecie przewidziano wynoszące 105 mln euro cięcia w funduszach przedakcesyjnych dla Turcji. 70 mln euro ma być utrzymywane w rezerwie, aż kraj dokona postępu w obszarach demokracji, praworządności, praw człowieka oraz wolności prasy. W przyszłorocznym budżecie po raz pierwszy pojawiła się osobna pozycja 0,8 mln euro na walkę z dezinformacją m.in. rosyjską propagandą.
Z Brukseli Krzysztof Strzępka