Co zawiera specustawa powodziowa? Dodatkowe wolne w pracy i zawieszenie egzekucji długów

Projekt nowelizacji ustawy z 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi zawiera propozycje zmian w przepisach mające na celu wsparcie zarówno osób fizycznych, jak i przedsiębiorców, którzy ucierpieli w wyniku powodzi. 

Zawarte w specustawie punkty to m.in.: przyznanie nowej formy wsparcia finansowego w postaci zasiłku losowego przeznaczonego na zaspokojenie potrzeb edukacyjnych dzieci realizujących obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne lub uczniów, dodatkowe zasiłki opiekuńcze, udogodnienia pracownicze, wsparcie kredytobiorców, skrócenie procedur w sprawie wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach związanych z przeciwdziałaniem skutkom powodzi, czy związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych.

Jedno z rozwiązań opisanych w projekcie specustawy dotyczy umożliwienia sądom zawieszenia postępowania - przede wszystkim cywilnego lub administracyjnego - w sytuacji, gdy np. ze względu na powódź jedna ze stron nie może dotrzeć do sądu. Ponadto w planach jest wprowadzenie przepisu o możliwości zawieszenia na wniosek poszkodowanego powodzią dłużnika natychmiastowej wykonalności tytułu wykonawczego lub wstrzymanie jego wykonania.

Projekt poświęca też uwagę kwestii sądów, których normalne funkcjonowanie zostało zakłócone lub uniemożliwione przez powódź. 

"Z uwagi na możliwe wyrządzenie przez powódź szkód w infrastrukturze sądu, jak i niewystarczającą obsadą kadrową sądu, jeżeli sędziowie i inni pracownicy sądów sami będą dotknięci skutkami powodzi i w związku z tym nie będą mogli realizować swoich zadań, konieczne jest zapewnienie możliwości sprawowania przez sądy powszechne, sądy wojskowe i wojewódzkie sądy administracyjne wymiaru sprawiedliwości w określonych kategoriach spraw, których charakter bezwzględnie wymaga pilnego ich rozpoznawania, także w przypadkach, gdy wskutek powodzi sąd właściwy miejscowo utraci możliwość funkcjonowania" - czytamy w uzasadnieniu.

W projekcie zawarto również przepisy dotyczące nieodpłatnej pomocy prawnej dla poszkodowanych. Obecnie przepisy precyzują, że do takiej pomocy prawo mają osoby, których nie stać na zapłacenie za pomoc prawną; w planach jest rozszerzenie tej grupy o osoby dotknięte powodzią.

W projekcie znalazły się także rozwiązania z zakresu pomocy społecznej i rynku pracy.

Regulacja zakłada, że pracodawca może wydłużyć okres, za który wypłacane jest wynagrodzenie za czas usprawiedliwionej nieobecności pracownika przez okres dłuższy niż 10 dni roboczych wynikających z rozkładu czasu pracy. W Ocenie Skutków Regulacji projektu czytamy, że jest to zgodne z przejętą w prawie pracy zasadą uprzywilejowania pracownika.

Zaproponowano także, aby pracownikowi zamieszkującemu tereny objęte powodzią przysługiwało w czasie trwania powodzi zwolnienie od pracy w wymiarze 5 dni albo 40 godzin. Projekt zakłada także przedłużenie terminów wnoszenia odwołania od wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę oraz przedawnienia roszczeń ze stosunku pracy.

Zgodnie z projektem w związku z powodzią nie będzie obowiązywał zakaz handlu w niedziele w zakresie rozładowywania, przyjmowania i ekspozycji towarów pierwszej potrzeby oraz powierzania pracownikowi wykonywania takich czynności. Zwolnienie z tego zakazu nie będzie obowiązywać jednak w niedziele, w które przypada święto.

Projekt zakłada też zawieszenie na czas trwania powodzi i jej skutków, badań lekarskich dla pracowników zamieszkałych na obszarach dotkniętych powodzią oraz przedłużenie o 30 dni od dnia zakończenia okresu zagrożenia powodzią terminu ważności orzeczeń lekarskich. Analogiczne rozwiązanie zaproponowano w zakresie przeprowadzania szkoleń w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.

Ze względu na to, że powódź mogła zniszczyć dokumenty służące do ustalenia świadczeń z tytułu ubezpieczeń społecznych, świadczeń dla osób niepełnosprawnych lub zaopatrzenia emerytalnego, projekt daje możliwość przedstawienia innych dokumentów dotyczących prawa do tych świadczeń.

Projekt zakłada też, że wójt (burmistrz, prezydent miasta) może upoważnić w formie pisemnej każdego pracownika urzędu gminy oraz gminnej jednostki organizacyjnej do wydawania decyzji o przyznaniu oraz do wypłaty zasiłku powodziowego.

W specustawie przewidziano wydłużenie ważności orzeczeń o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności, wydanych na czas określony, dla osób posiadających stałe miejsce zamieszkania na terenie obszaru, na którym stosowane są szczególne rozwiązania związane z usuwaniem skutków powodzi. Ważność orzeczeń zostaje wydłużona do 60 dni od dnia upływu okresu, na jaki wprowadzono stan klęski żywiołowej. Wydłużenie następuje z urzędu.

Wprowadzony został również przepis wydłużający ważność posiadanych kart parkingowych dla osób niepełnosprawnych oraz placówek (zajmujących się opieką, rehabilitacją lub edukacją osób niepełnosprawnych mających znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się).

Już wcześniej rząd zapowiedział, że poszkodowani w wyniku powodzi będą mogli skorzystać z pomocy Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.

Fundusz będzie spłacał za poszkodowanych raty kredytów przez okres 12 miesięcy, niezależnie od wysokości tych rat. Wsparcie nie będzie wiązało się z koniecznością jego późniejszego zwrotu. Będzie przyznawane na podstawie wniosku, który będzie można składać papierowo lub elektronicznie.

Projekt specustawy powodziowej został przyjęty przez rząd podczas wtorkowego posiedzenia.