Czy kolejne miasta wprowadzą zakaz palenia węglem?
Dwadzieścia organizacji pozarządowych podpisało apel do prezydenta miasta i marszałka województwa o wprowadzenie w Warszawie zakazu palenia w piecu węglem i drewnem. W kolejce po czyste powietrze ustawiły się już inne miasta m.in. Racibórz, Sosnowiec i Rabka Zdrój.
Aglomeracja krakowska, śląska i warszawska, to trzy najbardziej zanieczyszczone obszary miejskie w Polsce. Od 1 września 2019 roku w Krakowie obowiązuje całkowity zakaz spalania paliw stałych. Czy takie rozwiązanie zostanie wprowadzone w innych miastach, które borykają się z problemem smogu?
Wprowadzenia takiego zakazu od 2022 roku domagają się przedstawiciele NGO-sów w stolicy. Oprócz tego postulują, aby władze miasta wyznaczyły obowiązującą od 2021 roku w centrum Strefę Czystego Transportu oraz ustaliły śródmiejską strefę płatnego parkowania z maksymalną stawką opłat. W apelu znalazła się także propozycja objęcia miejskim monitoringiem jakości powietrza w okolicy warszawskich szkół, przedszkoli i żłobków.
Zanieczyszczenie powietrza w Warszawie ma negatywne konsekwencje dla zdrowia mieszkańców. Według niektórych szacunków smog może przyczynić się do przedwczesnej śmierci ok. 3 tys. warszawiaków rocznie. W Warszawie znajduje się ok. 20 tys. kotłów. Około 1,5 tys. lokali należących do miasta ogrzewanych jest węglem. Zdaniem ekspertów, jakoś powietrza dodatkowo pogarsza duże natężenie ruchu miejskiego i emisje z rur wydechowych.
Problem smogu daje się we znaki także Ślązakom. Likwidacji pieców węglowych i zakazu spalania paliw stałych po 2025 roku chce Racibórz. Taką rekomendację dla prezydenta miasta wydała jesienią ubiegłego roku komisja ds. czystego powietrza. W miejscach, gdzie nie ma możliwości podpięcia sieci ciepłowniczej do 2028 roku dozwolone byłoby spalanie pelletu.
Podobnych rozwiązania antysmogowe rozważa Sosnowiec. Władze miasta chcą całkowitego zakazu ogrzewania budynków indywidualnych węglem, koksem i pochodnymi. Obecnie problemem jest brak formalnych narzędzi, które skłoniłyby mieszkańców miasta do korzystania z ciepła systemowego. Nawet kiedy mogą ogrzewać mieszkania gazem, to nie są do tego skorzy. Rozwiązania, które chcą wprowadzić Racibórz i Sosnowiec wymagają uchwały sejmiku województwa. Władze miasta nie mają kompetencji, żeby samodzielnie wprowadzić zakaz spalania paliw stałych. Nad podobnym zakazem zastanawia się również Rybnik. O pomyśle dyskutowali w grudniu tamtejsi radni.
Od 1 lipca 2028 roku całkowity zakaz palenia węglem wejdzie w życie we Wrocławiu. Mieszkańcy będą mogli korzystać z kominków na drewno, pod warunkiem, że nie będzie to podstawowe źródło ciepła.
W Małopolsce, w ślad za Krakowem chce pójść Tarnów i Oświęcim. W listopadzie ubiegłego roku tarnowska Rada Miasta przegłosowała minimalną większością głosów uchwałę dotyczącą wprowadzenia ograniczeń w ogrzewaniu domów paliwami stałymi. Zmiany miałyby wejść w życie 1 września 2025 roku. Decyzja w tej sprawie będzie należeć do Sejmiku Województwa Małopolskiego. Projekt uchwały o zakazie palenia węglem po 2032 r. przygotował także prezydent Oświęcimia. Teraz zajmą się nią miejscy radni.
W kolejce po czyste powietrze ustawiają się też uzdrowiska. Możliwość eksploatacji urządzeń grzewczych wykorzystujących paliwa stałe ma zostać ograniczona w Sopocie. Prawdopodobna data wprowadzenia zakazu palenia węglem w nadmorskim uzdrowisku to 1 stycznia 2024 r. Dla całego województwa pomorskiego w przygotowaniu jest z kolei uchwała antysmogowa, która będzie zakazywać korzystania z tzw. "kopciuchów".
Jakością powietrza, którym oddychają kuracjusze zaniepokojone są również władze Rabki-Zdrój. Włodarze uzdrowiska zwrócili się o pomoc w przygotowaniu lokalnej uchwały antysmogowej do Fundacji ClientEarth. Miasto dąży do wprowadzenia zakazu palenia węglem i drewnem w uzdrowiskowych strefach A i B.
Dominika Pietrzyk
