Czy można cofnąć darowiznę? Możesz, ale to kosztuje
Umowa darowizny to umowa, zgodnie z którą darczyńca przekazuje obdarowywanemu nieodpłatnie jakiś składnik swojego majątku lub środki finansowe. Co jednak, jeśli darczyńca się rozmyśli? Czy umowę darowizny można odwołać? Jak się okazuje, można to zrobić jedynie w określonych przypadkach.
Odwołanie darowizny jest jak najbardziej możliwe, ale jedynie w ściśle określonych przez Kodeks cywilny przypadkach. Pierwszym z nich jest odwołanie darowizny niewykonanej, czyli jest to sytuacja, kiedy umowa darowizny została już zawarta, ale obdarowany nie wszedł w posiadanie darowizny lub nie doszło jeszcze do przejścia własności w przypadku nieruchomości.
Odwołanie darowizny niewykonanej możliwe jest, jeśli po zawarciu umowy stan majątkowy darczyńcy uległ takiemu pogorszeniu, że wykonanie darowizny nie może nastąpić bez negatywnego wpływu na jego własne utrzymanie lub dopełnienie obowiązków alimentacyjnych. Odwołanie darowizny niewykonanej nie będzie natomiast możliwe, jeżeli pogorszenie stanu majątkowego miało miejsce z przyczyn leżących po stronie darczyńcy.
Jeżeli zaś darowizna została wykonana, wówczas odwołanie możliwe jest tylko wtedy, gdy nastąpiła rażąca niewdzięczność obdarowanego względem darczyńcy. Rażąca niewdzięczność definiowana jest jako postępowanie, którego celem jest działanie zmierzające do wyrządzenia krzywdy lub szkody majątkowej darczyńcy, np. popełnienie przestępstwa względem darczyńcy, odmówienie mu pomocy w chorobie, czy też działanie przeciwko osobie, z którą darczyńca jest związany. W takiej sytuacji darczyńca ma prawo odwołać darowiznę, jednak należy pamiętać, że jeśli darczyńca przebaczy obdarowywanemu, wtedy jej cofnięcie będzie niemożliwe.
Termin na odwołanie darowizny wynosi rok od dnia, w którym darczyńca dowiedział się o rażącej niewdzięczności. W rzeczywistości jednak odwołanie darowizny możliwe jest także po wielu latach, jeżeli działania uznane za rażącą niewdzięczność miały miejsce po długim czasie, a darczyńca zgłosi je w ciągu roku od dnia, w którym się o nich dowiedział.
Odwołanie darowizny musi zostać sporządzone w formie pisemnej, którą należy przekazać obdarowywanemu. W dokumencie należy zawrzeć oświadczenie o odwołaniu darowizny oraz jego uzasadnienie. Jeżeli obdarowany nie zgadza się z decyzją darczyńcy, wówczas darczyńca ma prawo rozpocząć postępowanie na drodze sądowej.
Jeżeli zaś przedmiotem umowy darowizny była nieruchomość, wtedy niezbędne jest zawarcie aktu notarialnego o powrotne przeniesienie prawa własności nieruchomości. Co więcej, jeżeli pomimo odwołania darowizny i decyzji sądu, obdarowany nie będzie chciał opuścić nieruchomości, to konieczne może okazać się złożenie pozwu do sądu o dokonanie eksmisji.
Jeżeli odwołanie darowizny będzie miało miejsce w sądzie, wtedy trzeba ponieść koszty sądowe w wysokości 5 proc. wartości przedmiotu sporu. Ponadto cofnięcie darowizny nieruchomości wiąże się z opłatą notarialną za sporządzenie aktu zwrotnego przeniesienia własności oraz opłatą za zmianę wpisu w księdze wieczystej. Odwołanie darowizny nie wiąże się natomiast z koniecznością zapłaty podatku.
WG
