Czy sprzedawca ma prawo odmówić płatności kartą? Co wtedy?
W portfelu nie masz ani złotówki i chcesz zapłacić kartą. Tymczasem sprzedawca mówi, że przyjmuje tylko gotówkę. Czy to zgodne z prawem? Co zrobić, jeśli płatność dostępnymi dla ciebie środkami jest niemożliwa?
O rodzajach środków płatniczych w Polsce decyduje Narodowy Bank Polski. Zgodnie z art. 32 ustawy o Narodowym Banku Polski, znaki pieniężne emitowane przez tę instytucję, czyli banknoty i monety, są prawnymi środkami płatniczymi na terenie naszego kraju.
Oznacza to jednak, że konsument może realizować płatność w formie gotówkowej albo bezgotówkowej, ponieważ znaczna część pieniędzy w dzisiejszych czasach ma formę elektroniczną.
Ustawa ta jednak nie stwierdza jednoznacznie, że każdy przedsiębiorca ma obowiązek przyjmowania transakcji bezgotówkowych.
Jednak 5 listopada 2021 roku weszła w życie Ustawa z dn. 17 września 2021. Zgodnie z nią, akceptant nie może uzależniać zawarcia z konsumentem umowy o świadczenie usługi lub umowy sprzedaży towaru od dokonania zapłaty w formie bezgotówkowej.
To samo tyczy się płatności gotówką: sprzedawca nie może odmówić przyjęcia fizycznych środków pieniężnych. Niedozwolone prawnie jest także nakładanie na konsumentów jakichkolwiek dodatkowych opłat, w zależności od formy płatności.
Od 1 stycznia 2022 roku wszyscy przedsiębiorcy mają obowiązek umożliwienia konsumentom płatności w formie bezgotówkowej. Jeśli firma prowadzi ewidencję sprzedaży, stosując kasy rejestrujące, konieczne jest połączenie ich z terminalem płatniczym. W ten sposób wszystkie transakcje zostaną odnotowane w Centralnym Repozytorium Kas.
Płatność kartą tylko od 10 złotych? Takie karteczki umieszczone w sklepie są niedozwolone prawnie. Każdy sklep czy punkt usługowy, który dopuszcza płatnośc kartą, musi akceptować tę formę płatności niezależnie od kwoty.
Jeśli jednak sprzedawca odmawia przyjęcia płatności bezgotówkowej ze względu na niską wartość zakupów, takie działanie może zostać zgłoszone przez konsumenta do jego banku. Od tego momentu sprawę przejmie agent rozliczeniowy.
Warto jednak pamiętać, że od płatności bezgotówkowej sprzedawca płaci dodatkową prowizję swojemu bankowi (za używanie terminala). Dlatego często zysk ze sprzedaży przedmiotów za pośrednictwem karty płatniczej jest niższy niż w przypadku płatności gotówką.
Dlatego w wielu niewielkich restauracjach, pubach czy miejscach usługowych znajdują się informacje, że płacąc gotówką wspieramy lokalnych przedsiębiorców. Do czasu, jeśli nie jest to powód do odmówienia transakcji przez sprzedawcę, informacje te nie są niezgodne z prawem.
Przepis nakazujący przyjmować płatność w formie bezgotówkowej i gotówkowej nie obejmuje pewnych sektorów działalności. Np. nie znajduje zastosowania w działalności prowadzonej w internecie - prowadząc e-sklep, przedsiębiorca ma obowiązek realizować transakcje bezgotówkowe, ale nie jest zmuszony przez prawodawcę do umożliwienia płatności gotówką przy odbiorze.
Jeśli działalność prowadzona jest lokalnie bez personelu - także nie ma konieczności przyjmowania płatności gotówką. Na wielu imprezach masowych również nie akceptuje się kart płatniczych, jednak zawsze taka informacja musi znaleźć się w regulaminie wydarzenia, udostępnionym uczestnikom wcześniej.
KO
