Deflacja w październiku wyniosła 0,8 rok do roku

"Ceny towarów i usług konsumpcyjnych według eksperymentalnego szybkiego szacunku w październiku 2015 r. w stosunku do poprzedniego miesiąca wzrosły się o 0,1 proc., a w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku obniżyły się o 0,8 proc" - podał Urząd w komunikacie.

Ekonomiści pytani przez PAP szacowali, że w ujęciu rocznym ceny spadły o 0,7 proc. a w porównaniu z wrześniem wzrosły o 0,2 proc.

- - - - -

Według wstępnego szacunku GUS (tzw. flash), roczny wskaźnik inflacji CPI w październiku wyniósł -0,8 proc. r/r, tj. ustabilizował się na poziomie z września. Wynik ten był nieco niższy od naszej prognozy oraz mediany rynkowych oczekiwań na poziomie -0,7 proc. r/r. W skali miesiąca w październiku ceny dóbr i usług wzrosły o 0,1 proc.

Wstępny szacunek GUS ogranicza się jedynie do publikacji zmiany wskaźnika CPI w ujęciu rocznym i miesięcznym, bez podania dynamiki cen poszczególnych kategorii dóbr i usług konsumpcyjnych. Według naszych szacunków w październiku w kierunku wzrostu wskaźnika CPI (lekkiego ograniczenia deflacji) oddziaływał przede wszystkim wzrost rocznej dynamiki cen żywności w wyniku wzrostu cen warzyw i owoców w skali miesiąca w wyniku tegorocznej suszy oraz bardzo niskiej statystycznej bazy odniesienia sprzed roku (bardzo niskie ceny warzyw i owoców m.in. w wyniku embarga na eksport polskiej żywności do Rosji). Dodatkowo założyliśmy, że w kierunku wyższego wskaźnika CPI oddziaływać będzie lekki wzrost wskaźnika inflacji bazowej po wyłączeniu cen żywności i energii (do 0,3 proc. r/r vs. 0,2 proc. r/r we wrześniu) - efekt nieco wyższych rocznych dynamik cen w kilku kategoriach (m.in. w łączności i zdrowiu), głównie w efekcie wygaśnięcia niższych baz odniesienia sprzed roku. Z kolei w kierunku obniżenia indeksu CPI w październiku oddziaływał dalszy spadek cen paliw na rynku detalicznym (zarówno w ujęciu miesięcznym, jak i rocznym), jednak według naszych szacunków nie był on na tyle silny by zrównoważyć oddziaływanie wyższego wskaźnika cen żywności i lekkiego wzrostu inflacji bazowej. Nasi "kandydaci" na wytłumaczenie różnicy między dzisiejszym wstępnym szacunkiem GUS dot. wskaźnika CPI, a nasza prognozą (-0,8 proc. r/r vs. -0,7 proc. r/r) to: mniejsza skala wzrostu cen żywności (warzywa / owoce) lub niższa dynamika cen w obszarze inflacji bazowej (lub kombinacja tych dwóch czynników). W przypadku cen warzyw i owoców nie można wykluczyć, że widoczny wzrost cen hurtowych, w mniejszym od oczekiwań stopniu przełożył się na wzrost cen w detalu. W przypadku dóbr i usług zaliczanych do inflacji bazowej nie można wykluczyć wystąpienia w październiku kontynuowanych lub nowych promocji cenowych w obszarze usług telekomunikacji lub rekreacji i kultury (oferta telewizji kablowych). Biorąc pod uwagę fakt, że nasza dokładna prognoza inflacji bazowej po wyłączeniu cen żywności i paliw wynosi 0,28 proc., dzisiejszy wstępny szacunek GUS wskaźnika CPI wskazuje na wzrost ryzyka, że publikowany przez NBP 14.10 wskaźnik inflacji bazowej za październik będzie niższy od naszej prognozy i wyniesie 0,2 proc. r/r (tj. ukształtuje się na wrześniowym poziomie).

Nieco niższy od naszej prognozy wynik CPI za październik nie zmienia naszej dotychczasowej oceny, że listopad i grudzień, a następnie pierwsze miesiące przyszłego roku przyniosą już wyraźny wzrost indeksu CPI. Efekty obniżających się w listopadzie i grudniu baz odniesienia sprzed roku (silny spadek cen m.in. w wyniku embarga na eksport polskiej żywności do Rosji) będą oddziaływać w kierunku wzrostu dynamiki cen żywności, głównie za sprawą warzyw bulwiastych wchodzących na rynek na jesieni br. przy stosunkowo wysokich cenach. Podobny efekt wystąpi w przypadku cen paliw, gdzie na przełomie 2014/2015 miało miejsce bardzo silne tąpnięcie cen. Jeśli tylko w najbliższych miesiącach ceny w tych kategoriach nie spadną w skali notowanej przed rokiem (w przypadku żywności bardzo niskie prawdopodobieństwo, w przypadku paliw - większa niepewność, choć wciąż niskie prawdopodobieństwo tąpnięcia cen w skali zbliżonej do tej sprzed roku), to z tytułu efektów statystycznych wskaźnik CPI wyraźnie wzrośnie. Według naszej aktualnej prognozy na koniec roku wskaźnik CPI osiągnie wartość dodatnią na poziomie 0,1 proc. r/r. Ze względu na to, że nasz szacunek grudniowej inflacji w minimalnym stopniu przekracza poziom zera, do końca roku pozostały jedynie dwa miesiące, a ostateczny wynik CPI będzie wrażliwy wysoce zmienne dynamiki cen żywności i paliw, nie można całkowicie wykluczyć, że ostatecznie wartość dodatnią indeks CPI osiągnie w styczniu 2016 r.

Niezależnie od tego kiedy ostatecznie wskaźnik inflacji osiągnie dodatni poziom (w grudniu br. czy też styczniu 2016 r.), nadal aktualna pozostaje nasza prognoza kontynuacji wzrostu wskaźnika CPI w I kw. 2016 r. do przedziału 0,5 proc. - 1,0 proc. r/r. za sprawą dalszego wzrostu dynamiki rocznej cen żywności (utrzymujący się w I poł. 2016 roku efekt bieżących wyższych cen warzyw i owoców oraz niskich statystycznych baz odniesienia) oraz paliw (podobnie utrzymujące się w pierwszych miesiącach 2016 r. efekty niskich baz odniesienia).

BOŚ