Dług gruntowy alternatywą dla hipoteki
Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego przy Ministerstwie Sprawiedliwości, pracująca nad projektem nowelizacji kodeksu cywilnego oraz ustawy o księgach wieczystych i hipotece, wprowadza m.in. pojęcie długu gruntowego. W niektórych krajach ta forma jest z powodzeniem stosowana i stanowi równorzędną alternatywę dla tradycyjnej hipoteki.
Dług gruntowy byłby ustanowiony na rzecz wskazanego podmiotu zwanego uprawnionym na prawie własności nieruchomości lub użytkowaniu wieczystym. Strony mogłyby w dość szeroki sposób regulować umownie zasady oraz tryb skorzystania z tego środka zabezpieczenia w zależności od potrzeb. W bardzo dużym uproszczeniu taką umowę można porównać to deklaracji stosowanej przy wekslu in blanco, gdzie istnieje możliwość szczegółowego określenia terminu i warunków, po spełnieniu których możliwe jest dochodzenie swoich praw z weksla.
- Dług gruntowy w odróżnieniu od tradycyjnej hipoteki będzie mniej sformalizowany. Jego ustanowienie będzie również wymagało wpisu do księgi wieczystej, ale w odróżnieniu od hipoteki nie będzie on związany z zabezpieczoną wierzytelnością, ani ze zmianą właściciela czy użytkownika wieczystego. Otwiera to zupełnie nowe możliwości dla podmiotów - uważa Marek Rechciński, dyrektor Działu Windykacji Coface Intercredit Poland.
Sam wypis z księgi wieczystej będzie stanowił skuteczną podstawę do wszczęcia egzekucji komorniczej. Możliwe będzie dochodzenie swoich praw z nieruchomości bez względu na zmianę właściciela, użytkownika wieczystego i z pierwszeństwem przed jego wierzycielami osobistymi. Możliwa też będzie zamiana długu gruntowego na hipotekę i odwrotnie.
Ponadto w projekcie jest przewidziana możliwość wystawienia listu długu gruntowego.
- Będzie to stanowiło skuteczną podstawę wszczęcia egzekucji - twierdzi Marek Rechciński.
Projekt spotkał się na ogół z przychylną opinią. Istnieje zatem duże prawdopodobieństwo, iż już niebawem przedsiębiorcy, banki oraz inne zainteresowane podmioty otrzymają nowe narzędzie zabezpieczenia wierzytelności.
Marek Matusiak
