Do pracy na Węgrzech
Od 1 maja 2004 roku zmieniły się zasady podjęcia pracy przez obywateli krajów członkowskich nie tylko w Polsce, ale również na Węgrzech.
Obywatele Polski nie potrzebują pozwolenia na pracę na Węgrzech. Nowe kraje członkowskie (oprócz Malty i Cypru) wprowadziły tzw. wspólne otwarcie rynku pracy polegające na swobodnym podjęciu pracy bez pozwolenia. Gdy jednak pracownicy przepływający z jakiegoś kraju członkowskiego mogą stanowić zagrożenie na rynku pracy Węgier, to Węgrzy mają możliwość wprowadzenie ograniczeń w stosunku do niego.
Nie jest wymagane pozwolenie na pracę również od małżonka zatrudnionego Polaka oraz ich krewnych będących w ich utrzymaniu lub mających poniżej 21 lat (nawet jeżeli nie są obywatelami krajów członkowskich), gdy:
1) już w dniu przystąpienia Węgier do Unii Europejskiej wraz z zatrudnionym Polakiem legalnie mieszkali na Węgrzech lub
2) po wejściu Węgier do UE zamieszkują na terenie Węgier min. przez okres 18 miesięcy (po 1 maja 2006 roku nie będzie wymagany okres 18 miesięczny).
Pracodawca ma obowiązek zarejestrowania pracownika w urzędzie pracy. Do musi on złożyć dokumenty, takie jak dokumenty potwierdzające obywatelstwo pracownika oraz jego wykształcenie niezbędne do wykonania danej pracy.
Od 1 stycznia 2005 roku płaca minimalna wynosi:
- 57 000 Ft (ok. 950 zł) miesięcznie,
- 13 120 Ft (ok. 218 zł) tygodniowo,
- 2624 Ft (ok. 43 zł) dziennie,
- 328 Ft (ok. 5 zł) za godzinę.
W roku 2004 wynosiła ona 53 000 Ft (ok. 880 zł).
Pracownicy płacą podatek od dochodu w wysokości:
1) do 1 500 000 Ft (ok. 25 000 zł): 18%
2) od 1 500 000 Ft: 38%.
Długość czasu pracy wynosi 8 godzin dziennie oraz 40 godzin tygodniowo. Prawo, wspólna umowa i strony mogą przewidzieć dłuższy lub krótszy czas pracy. Przynajmniej 12-godzinowy i najwyżej 60-godzinowy okres pracy jest możliwe, gdy
- praca polega na byciu w stanie stałej gotowości lub
- zatrudniony jest krewnym pracodawcy lub właściciela.
Młodych pracowników (niemających 18 lat) można zatrudnić maksymalnie na 8 godzin dziennie.
Prawo przewiduje przynajmniej 20 min w czasie pracy, gdy on trwa dłużej niż 6 godzin dziennie oraz co następne 3 godziny może pracownik przerwać pracę. Młodsi pracownicy wykonujący pracę dłużej niż 4,5 godzin dziennie mają prawo do 30 minutowej przerwy.
Zatrudnionemu przysługuje tygodniowo 2 dni wolne od pracy, w tym jeden musi być niedziela. Specjalne reguły stosuje się, jeżeli:
- pracodawca prowadzi działalność ze względu na jej przeznaczenie również w niedzielę,
- pracownik 3 lub więcej zmianach lub bez przerwania pracy jest zatrudniony,
- wykonana praca ma charakter bycia w stanie stałej gotowości,
- osoba podjęła pracę sezonową polegającą na wykonaniu określonej godziny pracy.
W tych przypadkach pracodawca musi pracownikom zapewnić czas na odpoczynek w długości min. 48 godzin, z tym, iż przynajmniej raz w miesiącu to wypaść na niedzielę. W przypadku osoby młodej długość przerwy między zakończeniem a rozpoczęciem pracy musi trwać min. 12 godzin i zawsze muszą być gwarantowane dwa dni wolne od pracy tygodniowo.
Według Kodeksu Pracy dni wolne od pracy są: 1 styczeń, 15 marzec, Lany Poniedziałek, 1 maj, poniedziałek Zielonych Świąt, 20 sierpień, 23 październik, 1 listopad i 25-26 grudzień.
Na Węgrzech przepisy prawne dotyczące urlopu różnią się trochę od przepisów polskich:
Podstawowa długość urlopu wynosi 20 dni i większy się w zależności od roku życia pracobiorcy, a nie od długości okresu przepracowanego:
- od 25 roku życia: 21,
- od 28 roku życia: 22,
- od 31 roku życia: 23,
- od 33 roku życia: 24,
- od 35 roku życia: 25,
- od 37 roku życia: 26,
- od 39 roku życia: 27,
- od 41 roku życia: 28,
- od 43 roku życia: 29,
- od 45 roku życia: 30.
Żeby skorzystać z urlopu dana osoba musi być zatrudniona, lub działać w jakiejś działalności. Ponieważ długość urlopu zależy od roku kalendarzowego, dlatego jeżeli osoba została zatrudniona lub dostała wymówienie w czasie roku kalendarzowego, to otrzymuje ona tylko odpowiednią część urlopu.
Pracodawca ma obowiązek zagwarantowania urlopu w przypadku:
- macierzyństwa,
- choroby uniemożliwiającej wykonanie pracy, gdy pracownik nie jest na urlopie chorobowym,
- wychowania lub opiekowania się dzieckiem, nie mającym 14 lat na okres pierwszego roku nieodpłatnego urlopu,
- urlopu nieodpłatnego na okres nie dłuższy niż 30 dni,
- odbywania obowiązku wojskowego,
- otrzymanej przez pracobiorcę płacy średniej na długość czasu nie spędzonego na wykonanie pracy.